Các nhà khoa học cảnh báo Vương quốc Anh có nguy cơ xuất hiện những biến chủng mới làm suy yếu hiệu quả phòng bệnh của vắc xin ngừa COVID-19 trong bối cảnh nước này dỡ bỏ các biện pháp hạn chế phòng dịch có thể khiến số ca mắc COVID-19 mới tăng tới 100.000 ca/ngày vào mùa hè này.
 |
| Người dân đeo khẩu trang phòng dịch COVID-19 khi đi trên đường phố ở London (Anh) ngày 19/7. |
Các nhà khoa học chỉ ra rằng cho đến nay, các biến thể gây lo ngại đều là những biến thể có khả năng lây lan rất nhanh, như chủng Delta, lần đầu tiên được phát hiện ở Ấn Độ, có khả năng lây lan nhanh gấp đôi so với chủng SARS-CoV-2 nguyên thể xuất hiện ở Trung Quốc.
Tuy nhiên, trên thực tế, tốc độ lây lan không phải là đặc điểm duy nhất của virus SARS-CoV-2. Khi càng có nhiều người trong cộng đồng miễn dịch nhờ tiêm chủng hoặc đã mắc COVID-19, virus nhiều khả năng phát triển để tránh miễn dịch đó. Hiện tượng này được gọi là thoát miễn dịch.
Tiến sĩ Aris Katzourakis, người nghiên cứu sự phát triển của virus tại Đại học Oxford, cho rằng virus SARS-CoV-2 đang phát triển ở giai đoạn đỉnh cao và có khả năng xảy ra thoát miễn dịch. Thoát miễn dịch xảy ra khi trong cộng đồng đã có miễn dịch một phần trong khi virus vẫn đủ khả năng lây lan.
Theo Văn phòng Thống kê quốc gia Anh, hiện tại đã có các điều kiện để xảy ra thoát miễn dịch khi chỉ 70% người lớn, và một số ít trẻ em tại Anh, đã tiêm đủ 2 mũi vắc xin, và cứ 80 người thì có 1 người mắc COVID-19.
Theo các nhà khoa học, điều này không có nghĩa là một biến chủng mới sẽ xuất hiện tại Anh trong những tuần tới, song nguy cơ này có nhiều khả năng xảy ra hơn trước đây.
Các nhà khoa học cho rằng, các biến thể có khả năng thoát miễn dịch tốt hơn đã xuất hiện. Mặc dù không hoàn toàn vô hiệu hóa tác dụng của vắc xin, các biến thể này có thể loại bỏ sự bảo vệ của vắc xin.
Sự thật đã được chứng minh tại Anh khi biến thể Delta hiện chiếm hầu hết mọi ca mắc COVID-19 ở Anh. Biến chủng này có thể gây tái nhiễm COVID-19 cũng như có khả năng tránh được tác dụng của vắc xin, đặc biệt ở những người mới tiêm 1 mũi.
Tuy nhiên, vắc xin vẫn đang tiếp tục được phát triển, và các nghiên cứu cho thấy, vắc xin có khả năng tránh được việc nhập viện đối với hơn 90% các ca mắc COVID-19.
Giáo sư Jonathan Ball, một nhà virus học tại Đại học Nottingham cho biết, trong cộng đồng đã có khả năng miễn dịch một phần - đặc biệt nếu virus đang lây lan, khả năng xảy ra thoát miễn dịch là điều không tránh khỏi. Song ông cho rằng khó có khả năng xuất hiện một loại virus vừa có thể kháng vắc xin lại vừa có khả năng lây nhiễm và gây bệnh cho những người được miễn dịch hoàn toàn. Tuy nhiên, sự xuất hiện của các biến thể mới trong những tháng tới sẽ cần được theo dõi rất chặt chẽ.
Hiện trên thế giới có 4 biến thể đáng lo ngại là biến thể Alpha (phát hiện lần đầu ở Anh) biến thể Beta (phát hiện lần đầu ở Nam Phi) biến thể Delta (phát hiện lần đầu ở Ấn Độ) và biến thể Gamma (phát hiện lần đầu ở Brazil).
HOÀNG LAN