Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc ngày 26/5 đã tổ chức Thảo luận mở trực tuyến thường niên về chủ đề Bảo vệ thường dân trong xung đột vũ trang với sự tham dự của Phó Tổng Thư ký Liên hợp quốc phụ trách các vấn đề nhân đạo Mark Lowcock và Chủ tịch Ủy ban Chữ thập Đỏ quốc tế (ICRC) Peter Maurer. Tại đây Việt Nam đã nhắc lại thông điệp cam kết thúc đẩy tuân thủ luật nhân đạo quốc tế và bảo vệ người dân ở các vùng có xung đột.
 |
| Người dân Palestine trở về bên những căn nhà đã bị phá hủy trong các cuộc không kích của máy bay Israel xuống thị trấn Beit Hanoun (Dải Gaza), khi lệnh ngừng bắn có hiệu lực, ngày 21/5. |
Phó Tổng Thư ký Liên hợp quốc Mark Lowcock bày tỏ quan ngại về nguy cơ thảm họa đói do xung đột gia tăng trở lại, một phần nguyên nhân do mùa màng bị phá hủy, nông dân bị thiệt mạng, bị buộc phải rời khỏi nơi ở và nơi sản xuất, hàng hóa cứu trợ nhân đạo bị cản trở; tình trạng sử dụng vũ khí nổ trong các đô thị làm cho 90% người bị thương vong là dân thường; môi trường bị tàn phá, người dân gặp khó khăn trong tiếp cận nguồn nước; chưa kể tình trạng tấn công, bắt cóc nhân viên y tế và phá hủy cơ sở y tế.
Phó Tổng Thư ký Liên hợp quốc kêu gọi tìm kiếm giải pháp chính trị giải quyết xung đột, khẳng định nghĩa vụ của các bên xung đột phải tuân thủ luật nhân đạo, tạo điều kiện tiếp cận nhân đạo, lồng ghép vào quy định pháp luật và hướng dẫn tác chiến các nghĩa vụ theo luật nhân đạo, tránh sử dụng vũ khí nổ trong khu vực đông dân, theo dõi tác động của xung đột với người dân, đồng thời truy cứu trách nhiệm vi phạm luật nhân đạo.
Trong khi đó, Chủ tịch ICRC Peter Maurer cho rằng cần tăng cường tham vấn và xây dựng lòng tin của người dân, bảo đảm tiếp cận vắc xin COVID-19 công bằng, kể cả đến người dân sống trong khu vực do nhóm vũ trang kiểm soát, tăng cường bảo vệ cơ sở hạ tầng và dịch vụ y tế, nước sạch, vệ sinh.
Đại diện phi chính phủ nhấn mạnh đến tác động của bom mìn và thiết bị nổ tự chế đối với dân thường ở Afghanistan.
Các nước thành viên Hội đồng Bảo an cho rằng, Hội đồng Bảo an và cộng đồng quốc tế cần nỗ lực hơn nữa, có hành động thiết thực nhằm giảm thương vong của dân thường, cần quan tâm xử lý các thách thức như nạn đói do xung đột gây ra, việc tấn công vào dịch vụ y tế, bạo lực tình dục và bạo lực trên cơ sở giới, suy thoái môi trường; kêu gọi tuân thủ luật nhân đạo và thực hiện đầy đủ các nghị quyết của Hội đồng Bảo an, bao gồm Nghị quyết 2573 được Hội đồng Bảo an nhất trí thông qua trong tháng Việt Nam làm Chủ tịch.
Đại sứ Phạm Hải Anh, Phó Trưởng Phái đoàn Việt Nam tại Liên hợp quốc bày tỏ quan ngại về tình trạng dân thường bị thương và thiệt mạng do xung đột vũ trang, trong đó có hàng trăm người dân bị thiệt mạng trong xung đột Israel-Palestine trong mấy tuần qua.
Đại sứ Phạm Hải Anh nhấn mạnh, các bên trong xung đột cần tuân thủ đầy đủ luật nhân đạo quốc tế, bảo đảm tiếp cận nhân đạo không bị cản trở; ủng hộ chia sẻ kinh nghiệm về lồng ghép nghĩa vụ pháp lý quốc tế vào quy định pháp luật và chính sách trong nước; khẳng định quốc gia có trách nhiệm hàng đầu trong bảo vệ dân thường; nhấn mạnh giải pháp hữu hiệu và lâu dài nhất là ngăn ngừa và chấm dứt xung đột, duy trì nền hòa bình bền vững, tăng cường sinh kế, khả năng chống chịu các thách thức như biến đổi khí hậu, dịch bệnh cho người dân.
HẢI VÂN