Trong một bức thư chung gửi Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken ngày 9/3, nhóm 140 nghị sĩ nhấn mạnh rằng các cuộc đàm phán cũng cần giải quyết các vấn đề khác như chương trình tên lửa đạn đạo của Iran, sự ủng hộ của nước này đối với các lực lượng ủy nhiệm trong khu vực cũng như hoạt động mạng của nước Cộng hòa Hồi giáo này.
 |
| Cơ sở hạt nhân Natanz tại Iran. |
Bức thư trên do các Hạ nghị sĩ Dân chủ bang Maryland Anthony Brown và Hạ nghị sĩ Cộng hòa bang Florida Tim Waltz dẫn đầu, với sự tham gia của 70 nghị sĩ đảng Dân chủ và 70 nghị sĩ đảng Cộng hòa.
Bức thư được gửi tới Ngoại trưởng Mỹ trong bối cảnh chính quyền Tổng thống Biden bày tỏ sẵn sàng đàm phán với Iran về việc tham gia trở lại thỏa thuận hạt nhân mang tên Kế hoạch hành động chung toàn diện (JCPOA) ký năm 2015 giữa Tehran và nhóm P5+1 (gồm 5 nước thành viên thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc cùng với Đức).
Năm 2018, Tổng thống Mỹ khi đó là ông Donald Trump đã rút Mỹ khỏi thỏa thuận trên và áp đặt trở lại các biện pháp trừng phạt Iran. Để đáp trả, Iran đã từng bước xa rời các cam kết của nước này trong thỏa thuận liên quan việc dự trữ và làm giàu urani.
Tổng thống đương nhiệm Mỹ Biden cho biết Washington sẽ tham gia trở lại thỏa thuận hạt nhân nếu Iran trở lại tuân thủ đầy đủ, song Iran yêu cầu Mỹ trước hết phải bãi bỏ các biện pháp trừng phạt.
Washington cho rằng chương trình hạt nhân của Tehran là mối đe dọa hàng đầu cần được giải quyết trước tiên. Tổng thống Biden cho biết một khi thỏa thuận hạt nhân hiện tại được bảo đảm, Mỹ sẽ tìm kiếm một thỏa thuận “lâu dài và mạnh mẽ hơn” nhằm thắt chặt hơn nữa các ràng buộc hạt nhân và giải quyết các hành động liên quan khác của Iran.
Tháng 12 vừa qua, 150 thành viên đảng Dân chủ thúc giục Tổng thống Biden nhanh chóng tham gia trở lại JCPOA. Tuy nhiên, tháng 2 vừa qua, 120 thành viên đảng Cộng hòa khuyến cáo không tham gia trở lại thỏa thuận này nếu không có thay đổi đáng kể.
Trong khi đó, ngày 9/3, Bộ Ngoại giao Mỹ thông báo đưa 2 quan chức thuộc Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC) vào danh sách trừng phạt với cáo buộc các quan chức này “liên quan các hành động vi phạm quyền con người” trong các cuộc biểu tình ở Iran năm 2019 và 2020.
Tuyên bố của Ngoại trưởng Antony Blinken cho biết 2 quan chức phụ trách công việc thẩm vấn của IRGC - gồm Ali Hemmatian và Masoud Safdari - cùng các thành viên gia đình của 2 nhân vật này sẽ không được phép nhập cảnh vào Mỹ.
Giới quan sát lưu ý đây là động thái trừng phạt đầu tiên của chính quyền Tổng thống Mỹ Biden áp đặt với Iran.
NGUYỄN HẰNG