Trải qua hơn 4 thập kỷ, quan hệ ASEAN - Liên hợp quốc đã trở thành hình mẫu cho hợp tác giữa Liên hợp quốc với các tổ chức khu vực. Mối quan hệ đó càng có ý nghĩa quan trọng hơn bao giờ hết trong bối cảnh khó khăn, phức tạp hiện nay, nhất là những thách thức chưa từng có do COVID-19 gây ra.
 |
| Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc chủ trì Hội nghị Cấp cao ASEAN - Liên hợp quốc lần thứ 11. Ảnh: QUANG HIẾU |
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh điều này trong phát biểu tại khai mạc Hội nghị Cấp cao ASEAN - Liên hợp quốc lần thứ 11 tổ chức theo hình thức trực tuyến vào sáng 15/11.
Hội nghị có sự tham dự của Tổng Thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres và các nhà lãnh đạo ASEAN. Đây là sự kiện đầu tiên trong ngày làm việc thứ 4-ngày 15/11/2020 (cũng là ngày làm việc cuối cùng) của Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 37 và các hội nghị liên quan.
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nêu rõ Hội nghị năm nay rất có ý nghĩa trong bối cảnh Liên hợp quốc kỷ niệm 75 năm thành lập và 20 năm diễn ra Hội nghị Cấp cao đầu tiên giữa ASEAN và Liên hợp quốc.
Trong 75 năm qua, Liên hợp quốc đã đóng vai trò trung tâm điều phối hành động chung của các quốc gia, là trung tâm của nỗ lực quốc tế nhằm bảo đảm hòa bình và thúc đẩy phát triển bền vững. Các nguyên tắc của Hiến chương Liên hợp quốc đóng vai trò nền tảng cơ bản điều chỉnh các mối quan hệ quốc tế ngày nay.
Là một trong những tổ chức khu vực được đánh giá là thành công nhất, ASEAN đã khẳng định vai trò trung tâm và không thể thiếu trong thúc đẩy đối thoại và hợp tác về các vấn đề chung, vì hòa bình, ổn định và phát triển ở khu vực. ASEAN cũng tham gia đóng góp tích cực vào các nỗ lực toàn cầu do Liên hợp quốc lãnh đạo nhằm thúc đẩy hòa bình, an ninh và phát triển bền vững trên thế giới.
“Do đó, tôi trông đợi tại Hội nghị này, chúng ta sẽ trao đổi và đề ra những định hướng quan trọng, thúc đẩy mối quan hệ đối tác toàn diện ASEAN- Liên hợp quốc vượt qua thời điểm khó khăn này và đóng góp hiệu quả vào quá trình phục hồi và tăng trưởng bền vững của hai bên cũng như tại khu vực”, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nói.
Phát biểu mở đầu Hội nghị, Tổng Thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres bày tỏ chia buồn về những thiệt hại, mất mát về người và tài sản do bão lũ gây ra đối với Việt Nam.
Ông Antonio Guterres cho rằng hiện nay, chúng ta đang phải đối mặt với đại dịch và những rủi ro địa chính trị và phổ biến vũ khí hạt nhân cũng như các thách thức khác. Thế giới hiện nay gặp nhiều khó khăn để đạt mục tiêu 2030. “Chúng tôi cảm ơn ASEAN đã ủng hộ cơ chế về chống phổ biến vũ khí hạt nhân, ủng hộ lời kêu gọi của tôi về ngừng bắn trên toàn cầu và hoan nghênh khung phục hồi tổng thể ASEAN, sẵn sàng hỗ trợ và cùng với ASEAN để thực hiện văn kiện này”, Tổng Thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres nhấn mạnh.
Tổng Thư ký Liên hợp quốc cho rằng, COVID-19 làm cho khoảng cách bất bình đẳng trở nên rộng hơn nhưng cũng là cơ hội để chúng ta khôi phục lại mạnh mẽ hơn, tốt đẹp hơn. Liên hợp quốc kêu gọi các nhà lãnh đạo thể hiện ý chí chính trị để phát triển cơ sở hạ tầng mới, thực hiện được kế hoạch để “vào năm 2050, chúng ta đều là các quốc gia không phát thải carbon”.
Theo Tổng Thư ký Liên hợp quốc, chúng ta cũng cần tránh những hành vi khiến cho thế giới bị chia rẽ 2 khối như thời chiến tranh lạnh. ASEAN có những nỗ lực thúc đẩy đối thoại rất quan trọng, chúng tôi sẵn sàng ủng hộ ASEAN. Tổng Thư ký Liên hợp quốc bày tỏ cảm ơn ASEAN đã quyết định gửi 5.000 người tham gia sứ mệnh gìn giữ hòa bình của Liên hợp quốc. “Về Biển Đông, chúng tôi ủng hộ việc đề cao luật pháp quốc tế UNCLOS 1982”, ông Antonio Guterres nêu rõ.
Trong những năm gần đây, quan hệ đối tác toàn diện ASEAN - Liên hợp quốc đã phát triển mạnh mẽ, Tổng Thư ký Liên hợp quốc khẳng định ủng hộ các sáng kiến của ASEAN và cảm ơn ASEAN đã ủng hộ, đồng hành với Liên hợp quốc trong nhiều sáng kiến về nhân loại.
Sau Hội nghị Cấp cao ASEAN - Liên hợp quốc, đã diễn ra Hội nghị Cấp cao Hiệp định Đối tác kinh tế toàn diện khu vực (RCEP), là hiệp định thương mại giữa 10 thành viên ASEAN và 6 đối tác là Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Ấn Độ, Australia, New Zealand.
Tại buổi lễ, Bộ trưởng Kinh tế của 15 quốc gia đã ký kết Hiệp định Đối tác toàn diện khu vực (RCEP) từ các đầu cầu truyền hình trực tuyến.
Phát biểu tại lễ ký kết, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nêu rõ sau 8 năm đàm phán, ASEAN và các nước đối tác đã hoàn thành thắng lợi việc đàm phán Hiệp định RCEP với khối lượng công việc đồ sộ, mở ra một giai đoạn hợp tác kinh tế thương mại mới đầy hứa hẹn tốt đẹp.
Khuôn khổ hợp tác mới của Hiệp định RCEP sẽ góp phần đẩy mạnh tiến trình xây dựng Cộng đồng Kinh tế ASEAN 2025. Từ đó, ASEAN sẽ trở thành đối tác năng động, mạnh mẽ, hợp tác vì sự thịnh vượng chung.
“Trên cương vị Chủ tịch ASEAN 2020, tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành đến lãnh đạo các nước ASEAN và các nước đối tác, ngài Tổng Thư ký ASEAN cùng quý vị đồng nghiệp về sự ủng hộ, nỗ lực trong nhiều năm qua”, Thủ tướng nói và thay mặt lãnh đạo các nước đàm phán Hiệp định RCEP gửi lời chúc mừng tới các Bộ trưởng Kinh tế, các nhà đàm phán, cán bộ Ban Thư ký ASEAN đã có nhiều cố gắng dù trong thầm lặng để chúng ta có kết quả tốt đẹp và tự hào như ngày hôm nay.
Tôi tin tưởng rằng Hiệp định RCEP sẽ sớm được các nước phê chuẩn và đưa vào thực thi trong thời gian tới, góp phần hỗ trợ quá trình phục hồi kinh tế sau đại dịch COVID-19 và đem lại thịnh vượng chung cho người dân, doanh nghiệp của tất cả các nước thành viên”, Thủ tướng nêu rõ.
ĐỨC TUÂN