Vừa qua, Hiệp hội Y tá bang New York (NYSNA) đã gửi hồ sơ lên Tòa án liên bang, khởi kiện Bộ Y tế bang New York (DOH) cùng hai đơn vị là Trung tâm y tế Montefiore (MMC) và Trung tâm y tế Westchester (WMC) vì đã “không làm đủ chức năng để bảo vệ các y tá trong việc điều trị, chăm sóc cho người nhiễm COVID-19…
 |
| Một y tá ở New York thường phải chăm sóc cho 3 hoặc 4 bệnh nhân COVID-19 |
Đơn kiện thứ nhất của Hiệp hội Y tá bang New York (NYSNA), thay mặt cho 3.000 y tá làm việc tại Trung tâm Y tế Montefiore (MMC) gửi Tòa án liên bang, Mỹ, nội dung cho rằng “các y tá đang đối mặt với những nguy hiểm, có khả năng dẫn đến cái chết hoặc gây tổn hại nghiêm trọng về thể chất trong khi điều trị và chăm sóc cho những bệnh nhân COVID-19…”. Những yếu tố ấy bao gồm “MMC đã không cung cấp đầy đủ thiết bị bảo vệ cá nhân như khẩu trang, găng tay, quần áo kháng khuẩn. Những y tá buộc phải cách ly vì đã tiếp xúc gần với người bệnh nhưng thiếu trang bị bảo hộ thì thời gian cách ly lại được tính vào thời gian nghỉ phép thường niên…”. Đơn kiện cũng nói rằng MMC yêu cầu các y tá bị cách ly phải trở lại làm việc sau 7 ngày thay vì 14 ngày như quy định.
Kể từ lúc ca bệnh viêm đường hô hấp cấp đầu tiên xuất hiện ở nước Mỹ - bang Washington ngày 21/1/2020 - Là một người đàn ông 30 tuổi trở về từ Vũ Hán, Trung Quốc rồi sau đó, tăng lên vài trăm ca thì đa số dân Mỹ vẫn tin vào lời phát biểu của các quan chức Tổ chức Y tế thế giới (WHO) “chưa có bằng chứng về việc bệnh viêm đường hô hấp cấp lây từ người sang người”. Các bệnh viện cũng thế, họ không hề có kế hoạch chuẩn bị cho sự quá tải. Chỉ đến khi số người nhiễm tăng lên vài chục ngàn với vài ngàn người chết - trong đó có nhiều bác sĩ, y tá - đồng thời lây lan sang những bang khác, cộng với sự thừa nhận chậm trễ của WHO rằng COVID-19 là đại dịch toàn cầu thì hệ thống y tế ở New York mới giật mình. McKinley, y tá tại MMC cho biết: “Bệnh viện bây giờ giống như đang trong tình trạng chiến tranh. Chúng tôi phải chăm sóc một số lượng lớn bệnh nhân suy kiệt và sợ hãi trong lúc khá nhiều máy móc, thiết bị không phù hợp. Hầu hết các phòng bệnh không được chuyển đổi hợp lý để điều trị bệnh nhân COVID-19. Nhiều y tá phải làm việc trong những môi trường mà họ chưa hề được đào tạo. Họ không được xét nghiệm đầy đủ nhằm bảo đảm cho họ không bị lây nhiễm”.
Đơn kiện thứ 2, Hiệp hội Y tá bang New York (NYSNA) thay mặt cho 1.600 y tá cáo buộc Trung tâm y tế Westchester (WMC) vi phạm luật lao động của bang, theo đó WMC không cung cấp đủ khẩu trang N-95 và áo choàng kháng khuẩn, y tá không được đào tạo để chăm sóc người nhiễm COVID-19 đúng cách, hệ thống thông gió trong các phòng bệnh không phù hợp với việc phòng chống lây nhiễm. Bên cạnh đó, NYSNA cũng cáo buộc WMC không cho các y tá nhiễm COVID-19 - nhưng đã được chữa trị với kết quả âm tính - được nghỉ đủ thời gian dưỡng bệnh theo quy định của luật liên bang. Hơn nữa NYSNA còn cáo buộc WMC không chấp thuận cho các y tá được nghỉ việc khẩn cấp theo luật New York khi họ đã có triệu chứng của COVID-19. Riêng đơn kiện thứ 3, NYSNA cho rằng Bộ Y tế bang New York đã không đánh giá hết tình hình, dẫn đến các bệnh viện quá tải, nguồn nhân lực và vật lực thiếu thốn. Hệ quả là NYSNA đã phải ra thông báo, kêu gọi các y tá ở các bang trên toàn nước Mỹ, tình nguyện đến New York để cùng chung tay chặn đứng dịch bệnh, Ông Pat Kane, Giám đốc điều hành NYSNA nói: “Nhiều y tá của chúng tôi báo cáo là đã phơi nhiễm COVID-19 nhưng hầu hết vẫn chưa được xét nghiệm. Những vụ kiện này là để bảo vệ các y tá, bệnh nhân và cộng đồng của chúng tôi khỏi sự bất cẩn và cẩu thả. Chúng tôi không thể tiếp tục cho phép y tá làm việc trong những điều kiện nguy hiểm như thế này”.
Đáp trả những cáo buộc ấy, người phát ngôn của WMC cho biết ông không bình luận vì vụ kiện đang chờ xét xử, nhưng: “Các luận cứ do NYSNA đưa ra không đúng sự thật. Trọng tâm hàng đầu của chúng tôi là bảo vệ lực lượng lao động của WMC trong việc điều trị cho những bệnh nhân COVID-19 nặng nhất. Vụ kiện của NYSNA là vô trách nhiệm, làm mất tập trung vào công việc đồng thời gây bất đồng cho tất cả những y tá đang chu đáo chăm sóc bệnh nhân”.
Với MMC, người phát ngôn của trung tâm này nói: “Thay vì đồng tâm hiệp lực cùng chúng tôi trong việc chặn đứng và đẩy lùi dịch bệnh, lãnh đạo NYSNA lại chọn cách tấn công một hệ thống và hàng ngàn đồng nghiệp của họ, những người đã tuân theo lệnh khẩn cấp của Thống đốc bang, làm tất cả những gì có thể để chống lại COVID-19 “.
Hiệp hội Y tá bang New York hiện có 42.000 thành viên. Cho đến nay, gần 1.000 thành viên đã có kết quả dương tính với COVID-19, trong đó 150 người làm việc tại MMC. Vẫn theo ông Pat Kane, Giám đốc điều hành NYSNA thì: “Chúng tôi đang đề nghị tòa án giải quyết trong thời gian sớm nhất bởi lẽ đến lúc có bất kỳ quyết định nào được ban hành thì sẽ quá muộn để khắc phục những tác hại, gây ra bởi hệ thống bệnh viện thuộc MMC và WMC”. Y tá Christine, 38 tuổi, nói: “Chúng tôi đã quá sức chịu đựng. Sáng nay, một bác sĩ nội trú đã khóc sau lớp khẩu trang, tôi cũng khóc và các y tá khác cũng khóc. Chúng tôi là con người chứ không phải là robot. Vì thế, hãy cho chúng tôi tất cả những trang bị cần thiết đồng thời sắp xếp thời gian nghỉ ngơi, cách ly, dưỡng bệnh theo đúng quy định để chúng tôi có thể yên tâm làm việc”.
Về phía Bộ Y tế bang New York, ông Jonah Bruno, giám đốc truyền thông của Bộ từ chối xác nhận phía nguyên đơn kiện đúng hay sai. Ông chỉ nói: “Chúng tôi rất biết ơn những nỗ lực không ngừng của các nhân viên chăm sóc sức khỏe ở New York nhằm làm giảm sự lây lan COVID-19 bằng cách xét nghiệm những người có thể bị nhiễm bệnh và điều trị cho những người đã nhiễm. Bang New York tiếp tục thực hiện mọi bước cần thiết để đảm bảo rằng các nhân viên y tế - nhất là những người trực tiếp chăm sóc bệnh nhân COVID-19 - sẽ nhận được sự hỗ trợ và vật tư cần thiết để giải quyết tình trạng khẩn cấp y tế công cộng chưa từng có này”.
VŨ CAO (Theo New York Times)