Khi "ngoại giao online" thế chỗ ngoại giao truyền thống vì dịch COVID-19

Trong nền ngoại giao thế giới, đã qua rồi những ngày tháng bắt tay, gặp gỡ song phương hay các cuộc gặp thượng đỉnh quốc tế quy tụ một nhóm các nhà lãnh đạo, quan chức ngoại giao thế giới để thảo luận về những vấn đề của thời cuộc.

Hội nghị thượng đỉnh trực tuyến ASEAN+3, tháng 4/2020. Ảnh: AP

Bị chi phối bởi yêu cầu kiểm soát đại dịch trong phạm vi biên giới, các nhà lãnh đạo buộc phải kìm nén các mục tiêu chính sách đối ngoại và đặt ưu tiên cho phản ứng toàn cầu trước dịch bệnh chết người. Điều đó đã khiến ngoại giao truyền thống ngưng đọng, vượt lên trên là hình thức đàm thoại trực tuyến (ngoại giao online) để tránh tiếp xúc gần vốn từng là điều không thể thiếu được trong thực thi đối ngoại. Vẫn còn đó những quan ngại lớn về an ninh mạng và hạ tầng mạng đủ sức hỗ trợ các kết nối nhanh chóng, thông suốt và tin cậy, nhưng một trong những thay đổi của thế giới thời kỳ hậu COVID-19 chính là việc các nhà ngoại giao toàn cầu sẽ chuyển hướng sang “ngoại giao online”, hay ngoại giao qua mạng Internet.

Sự thay đổi này đã khiến nhiều nhà ngoại giao - số bị tước đi các cuộc thảo luận tay đôi, mặt đối mặt để xây dựng lòng tin và cũng mất đi cơ hội để đọc dò ý định đối phương qua nhận diện giọng nói và biểu cảm khuôn mặt để từ đó tìm kiếm biên độ thỏa hiệp trong đàm phán, không mấy dễ chịu.

Tại các cuộc gặp thượng đỉnh quốc tế như Nhóm G7 hay G20, đại diện chính thức là quan chức ngoại giao cấp cao thường nhóm họp thảo luận chi tiết, trước khi nguyên thủ và người đứng đầu chính phủ các nước bay tới quốc gia đăng cai sự kiện, nhằm tiết kiệm thời gian. Các lãnh đạo khi đó chỉ chuẩn hóa cam kết và xử lý những điểm còn bất đồng thông qua các cuộc trao đổi chính thức trong và ngoài phòng họp.

Tuy nhiên, “ngoại giao online” đang gặp phải một số bất lợi như khi xuất hiện bất đồng thì không, họ không thể gặp mặt trực tiếp bên ngoài cuộc thông qua việc dùng bữa, chơi thể thao để thỏa hiệp. Bên cạnh là quan ngại về an ninh đường truyền internet, khi những thông tin mật, có độ nhạy cảm cao được đưa ra trao đổi...

HOÀI THANH