Boeing 737 Max có vị trí động cơ khác với thế hệ trước và một máy bay dòng này từng mắc lỗi cảm biến trong thảm họa vài tháng trước.
 |
| Động cơ tại hiện trường vụ rơi máy bay gần Bishoftu ngày 11-3. |
Tháng 10 năm ngoái, một chiếc Boeing 737 Max 8 của Lion Air rơi ngay sau khi cất cánh từ Jakarta, Indonesia, khiến tất cả 189 người trên máy bay thiệt mạng. Phi cơ khi đó được sử dụng chưa đầy 3 tháng.
Ngày 10-3, chuyến bay ET302 của hãng hàng không Ethiopian Airlines cũng rơi chỉ vài phút sau khi cất cánh. Phi cơ được sử dụng cũng là Boeing 737 Max 8, nó lần đầu tiên bay vào tháng 10-2018.
Boeing 737 MAX là thế hệ dòng 737 thứ tư, với thay đổi chính so với các thế hệ trước ở chỗ sử dụng động cơ CFM International LEAP-1B lớn hơn, hiệu quả hơn và có một số điều chỉnh thân máy bay. Dòng này có 4 biến thể, với 138-230 chỗ ngồi, tầm bay 5.954 - 7.084km. 737 Max 7, Max 8 và Max 9 lần lượt thay thế 737-700, -800 và -900. 737 Max 10 là biến thể có thân dài nhất.
Boeing 737 Max là máy bay bán chạy nhất trong lịch sử của Boeing, với hơn 4.500 chiếc được đặt hàng bởi 100 nhà khai thác trên toàn cầu. Máy bay Boeing 737 Max 8 bắt đầu được sử dụng cho các chuyến bay thương mại từ năm 2017.
Nhà phân tích hàng không tại Jakarta Gerry Soejatman cho biết, so sánh với các phiên bản trước đây, “động cơ 737 Max nhô về phía trước hơn và nằm ở vị trí cao hơn một chút so với cánh máy bay. Điều đó ảnh hưởng đến sự cân bằng của phi cơ”.
Ủy ban An toàn Giao thông Quốc gia Indonesia chỉ ra rằng chuyến bay 610 của Lion Air nhận được dữ liệu sai từ một trong những cảm biến được thiết kế để cảnh báo phi công khi máy bay có nguy cơ bị thất tốc trên không. Các nhà điều tra chưa đưa ra kết luận cuối cùng về nguyên nhân thảm họa. Cảm biến và phần mềm của thế hệ Max hoạt động theo cách khác với các mẫu 737 trước đây, nhưng các phi công đã không được cho biết điều đó.
 |
| Các thông số của Boeing 737 Max 8. |
Vài ngày sau vụ tai nạn Lion Air, Boeing gửi một bản tin cho các hãng hàng không. Cơ quan Hàng không Liên bang Mỹ (FAA) sau đó ban hành một chỉ dẫn khẩn cấp về cảm biến góc tấn, cung cấp dữ liệu về góc mà gió lưu thông qua cánh máy bay và cho các phi công biết máy bay có lực nâng như thế nào.
FAA cho rằng “nếu không được cung cấp thông tin rõ ràng về vấn đề cảm biến, phi hành đoàn có thể gặp khó khăn khi điều khiển máy bay và dẫn đến tình trạng máy bay chúc đầu quá mức, mất độ cao đáng kể hoặc có nguy cơ va chạm với địa hình”. Các hãng hàng không Mỹ được yêu cầu cập nhật thông tin hướng dẫn cho các phi hành đoàn.
FAA cho biết thông tin cũng được chuyển cho các cơ quan quản lý của quốc gia khác. Họ cho rằng những cơ quan này sẽ thông báo cho các hãng hàng không và các hãng sẽ cập nhật cho phi công.
Các nguồn tin hàng không cho biết, gần như chắc chắn rằng các phi công của hãng Ethiopian Airlines đã được cập nhật về vấn đề cảm biến. Nhà phân tích John Strickland từ Công ty tư vấn JLS Consulting cho biết, Ethiopian Airlines được coi là hãng hàng không hàng đầu châu Phi, “được công nhận trên toàn cầu là một công ty hoạt động chuyên nghiệp với chất lượng cao”.
Ethiopian Airlines đã ra lệnh cấm bay với tất cả máy bay Boeing 737 Max 8. Hàn Quốc cũng cho kiểm tra an toàn khẩn cấp với hai máy bay Boeing 737 Max 8 của nước này.
Cơ quan Quản lý Hàng không Dân dụng Trung Quốc cũng ra lệnh ngừng bay với toàn bộ phi cơ Boeing 737 MAX trong biên chế các hãng hàng không nội địa. Trung Quốc cho biết sẽ liên lạc với FAA và Boeing để đánh giá vấn đề an toàn bay trước khi cho phép đội bay này hoạt động trở lại.
Hiện không có bằng chứng cho thấy máy bay của Ethiopian Airlines đã gặp phải sự cố tương tự chuyến bay của Lion Air.
“Nhiều người sẽ chú ý đến thực tế rằng đây là một chiếc máy bay rất mới, cùng loại với vụ tai nạn Lion Air gần đây và cùng diễn ra khi máy bay mới cất cánh”, nhà phân tích John Strickland nói. “Tuy nhiên, cần phải mất nhiều thời gian xem xét để đưa ra được kết luận về nguyên nhân”.
PHƯƠNG VŨ