Tổng thống Mỹ Donald Trump gần như chắc chắn sẽ phải đối mặt với một cuộc chiến pháp lý nếu ông quyết định “đi đến cùng” trong đe dọa trước đó về việc tuyên bố tình trạng khẩn cấp quốc gia để xây bức tường biên giới giữa Mỹ và Mexico mà không cần Quốc hội Mỹ phê chuẩn.
 |
|
Tổng thống Mỹ Donald Trump. (Nguồn: The New York Times)
|
Theo các chuyên gia, tuyên bố “tình trạng khẩn cấp quốc gia” có khả năng cao sẽ giúp chấm dứt tình trạng chính phủ đóng cửa hiện đã kéo dài sang ngày thứ 17, tuy nhiên hành động này cũng có thể dẫn đến một cuộc chiến pháp lý dài hơi, thậm chí dai dẳng, ảnh hưởng tới cuộc đua nhiệm kỳ hai của ông Trump vào năm 2020. Tranh cãi giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và phe Dân chủ trong quốc hội liên quan ngân sách cho dự án xây dựng bức tường biên giới giữa Mỹ và Mexico nhằm ngăn chặn làn sóng người nhập cư trái phép đã khiến một phần Chính phủ Mỹ phải đóng cửa hoạt động gần 3 tuần qua.
Tổng thống Trump kiên định lập trường không ủng hộ dự luật của phe Dân chủ cho phép chính phủ hoạt động trở lại, trừ phi quốc hội chi hơn 5 tỷ USD để xây bức tường biên giới với Mexico. Tổng thống Trump ngày 4-1 cho biết ông có thể sử dụng quyền khẩn cấp để xây bức tường biên giới giữa Mỹ và Mexico mà không cần Quốc hội Mỹ phê chuẩn.
Hiến pháp Mỹ quy định quyền cấp ngân sách cho các cơ quan liên bang nằm trong tay quốc hội. Tuy nhiên, tổng thống có thể đưa ra các quyết định nhanh không cần sự phê chuẩn của quốc hội trong các trường hợp khẩn cấp như chiến tranh, các thảm họa thiên tai và đại dịch. Dù vậy, Đạo luật các trường hợp khẩn cấp quốc gia năm 1976 quy định tổng thống phải thông báo cho quốc hội cũng như người dân Mỹ khi ban bố tình trạng khẩn cấp.
Quốc hội có quyền lực phủ quyết một tuyên bố như vậy, song cần sự đồng thuận từ cả thượng viện và hạ viện, điều khó có thể đạt được hiện nay với đảng Dân chủ kiểm soát hạ viện và Cộng hòa lãnh đạo thượng viện.
MINH NGỌC