Kết thúc ngày họp đầu tiên của Hội nghị thượng đỉnh Liên minh châu Âu (EU) tập trung vào vấn đề Brexit, lãnh đạo 27 quốc gia thành viên đã nhất trí trao cho Thủ tướng Anh Theresa May (ảnh) đảm bảo rằng EU sẽ nỗ lực để có thể ký kết một Hiệp định thương mại tự do mới với Anh trước năm 2021, sau khi quốc gia này rời khỏi EU-Brexit.
 |
Trong cuộc họp báo tối 13-12, Chủ tịch Hội đồng châu Âu Donald Tusk công bố nội dung tuyên bố chung về Brexit được đưa ra sau hội nghị, trong đó nêu rõ EU muốn thiết lập mối quan hệ đối tác chặt chẽ nhất có thể với Vương quốc Anh trong tương lai. EU sẵn sàng chuẩn bị cho các vòng đàm phán về quan hệ thương mại tương lai sau khi thỏa thuận được Nghị viện châu Âu phê chuẩn, để có thể khởi động quá trình thương lượng ngay sau khi Anh rời khỏi EU.
Về điều khoản “rào chắn” trong thỏa thuận Brexit giúp duy trì đường biên giới mở giữa vùng Bắc Ireland và Cộng hòa Ireland cho tới khi hai bên đạt thỏa thuận thương mại, vốn vấp phải sự chỉ trích nặng nề trên chính trường Anh, EU khẳng định giải pháp này là chính sách nhằm ngăn chặn sự xuất hiện một đường biên giới cứng trên đảo Ireland và đảm bảo sự toàn vẹn của thị trường đơn nhất.
Chủ tịch Donald Tusk nhấn mạnh EU quyết tâm hành động nhanh chóng cho một thỏa thuận song phương tiếp theo từ nay đến ngày 31-12-2020 để hai bên có thể tránh khả năng kích hoạt điều khoản này. Ngoài ra, EU cũng nêu rõ một khi được kích hoạt, điều khoản này sẽ chỉ được áp dụng trong ngắn hạn và kéo dài trong “khoảng thời gian cần thiết” cho đến khi nó được thay thế bởi một thỏa thuận tiếp theo để tránh thiết lập biên giới cứng. EU cam kết nỗ lực hết sức để đàm phán và ký kết nhanh chóng một thỏa thuận tiếp theo nhằm thay thế “rào chắn”, đồng thời trông đợi hành động tương tự từ phía Anh.
Các lãnh đạo EU khẳng định không chấp nhận mở lại các cuộc đàm phán về Thỏa thuận cũng như Tuyên bố chính trị đã được ký thông qua ngày 25-11 vừa qua. Cùng với đó, Hội đồng châu Âu kêu gọi chuẩn bị trên mọi cấp độ, nhằm đối phó với những hậu quả tiềm tàng do sự ra đi của nước Anh gây ra, trên cơ sở cân nhắc mọi khả năng có thể xảy ra.
Ủy ban châu Âu (EC) thông báo ngày 19-12 tới EC sẽ công bố kế hoạch cụ thể hơn để bảo vệ các doanh nghiệp và công dân EU trong trường hợp thỏa thuận Brexit không được thông qua và Anh rời EU ngày 29-3-2019 mà không có thỏa thuận.
KIM CHUNG