Cơ hội mong manh để cứu Trái Đất trước thảm họa biến đổi khí hậu

Nhiệt độ trên Trái Đất có thể sẽ tăng 1,5⁰C từ năm 2030 đến 2052 nếu sự ấm lên trên toàn cầu vẫn tiếp diễn với tốc độ như hiện nay và các nước không áp dụng các biện pháp khẩn trương và chưa từng có nhằm ngăn chặn xu hướng này. Lời cảnh báo trên đã được Ủy ban liên chính phủ về biến đổi khí hậu (IPCC) của LHQ đưa ra trong báo cáo công bố ngày 8-10.

Một con gấu Bắc cực đứng trên đảo Rudolf (Nga), nơi băng đá lâu năm đang tan chảy.

Báo cáo này được coi là chỉ dẫn khoa học quan trọng đối với các nhà hoạch định chính sách của chính phủ các nước trong việc đề ra biện pháp thực thi Hiệp định Paris nhằm giữ mức tăng nhiệt độ trung bình toàn cầu trong phạm vi 1,5-2⁰C so với mức thời kỳ tiền công nghiệp.

Theo báo cáo, mức tăng 1,5⁰C sẽ vẫn gây ra những rủi ro liên quan đến khí hậu đối với thiên nhiên và con người. Tuy nhiên, mức rủi ro này vẫn thấp hơn so với mức rủi ro do nhiệt độ tăng 2⁰C. Báo cáo cho rằng để đáp ứng mức giới hạn mức tăng 1,5⁰C, chính phủ các nước cần phải tiến hành những thay đổi nhanh chóng, sâu rộng và chưa từng có về sử dụng đất và năng lượng, trong ngành công nghiệp, xây dựng, vận tải và thành phố.

Dự báo, với tốc độ ấm lên như hiện nay, nhiệt độ Trái Đất sẽ tăng cao hơn mức 1,5⁰C từ năm 2030 đến 2052 và mục tiêu được các nước nhất trí trong Hiệp định Paris nhằm giảm lượng khí thải gây hiệu ứng nhà kính sẽ vẫn chưa đủ để kiềm chế mức tăng này nếu các nước không đề ra những biện pháp giảm lượng khí thải nhiều hơn và mạnh hơn sau năm 2030.

Để kiềm nhiệt độ tăng ở mức 1,5⁰C, lượng khí thải CO₂ do con người gây ra trên toàn cầu sẽ cần phải giảm khoảng 45% vào năm 2030 từ mức của năm 2010 và đạt mức “0” vào giữa thế kỷ. Trong khi đó, năng lượng tái tạo sẽ cần chiếm tới 70 - 85% sản lượng điện vào năm 2050 so với 25% hiện nay. Phần điện sản xuất từ khí đốt sẽ cần phải cắt giảm xuống 8% và điện từ than đá xuống từ 0-2%.

Nếu nhiệt độ trung bình trên Trái Đất tạm thời tăng quá 1,5⁰C, các nước sẽ cần tới công nghệ loại bỏ khí cácbon bổ sung để đưa nhiệt độ Trái Đất về mức tăng dưới 1,5⁰C vào năm 2100.

Theo báo cáo, tính hiệu quả của các biện pháp chống biến đổi khí hậu như trồng rừng, dùng năng lượng sinh học hay tách và trữ chưa được chứng minh ở quy mô lớn và chứa đựng một số rủi ro.

Việc duy trì nhiệt độ tăng ở mức 1,5⁰C, thay vì 2⁰C, sẽ giúp mực nước biển thấp hơn 10cm vào năm 2100, trong khi tốc độ tan băng ở Bắc Cực có thể sẽ chậm lại và các rạn san hô có thể bị phá hủy 70-90% thay vì bị phá hủy hoàn toàn.

MINH CHÂU