Theo Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ, người lái xe ô tô kinh doanh vận tải và vận tải nội bộ không được phép lái xe liên tục quá 4 giờ, thời gian làm việc trong ngày tối đa 10 giờ. Đồng thời, trong một tuần, nhóm tài xế này cũng không được lái xe quá 48 giờ. Bên cạnh đó, mức phạt cũng khá cao khiến cánh tài xế lo lắng.
 |
| Tình trạng kẹt xe thường xuyên trong thời gian gần đây làm cho cánh tài xế chạy dịch vụ lo lắng bị phạt quá giờ. Trong ảnh: Kẹt xe trên Quốc lộ 51 đoạn quan TX.Phú Mỹ. |
Còn nhiều điểm băn khoăn
Quy định về thời gian lái xe trên được kế thừa từ Luật Giao thông đường bộ trước đây và bảo đảm các quy định có liên quan của Bộ luật Lao động. Việc quy định lái xe không quá 48 giờ mỗi tuần cũng phù hợp Công ước Vienna về giao thông đường bộ.
Sau 4 tiếng lái xe liên tục, người lái xe có thể nghỉ ngơi. Sau khoảng 15 phút, họ được phép lái xe tiếp tục hành trình. Quy định về thời gian lái xe liên tục và tổng thời gian làm việc của tài xế trong ngày, tuần là cần thiết để đảm bảo an toàn giao thông và sức khỏe của tài xế. Tuy nhiên, nó cũng đặt ra một số thách thức đối với cả tài xế taxi và các đơn vị vận tải
Nghị định 168/2024 quy định tài xế lái xe quá thời gian hoặc không thực hiện đúng quy định về thời gian nghỉ giữa hai lần lái xe liên tục sẽ bị phạt tiền 3-5 triệu đồng, trừ 2 điểm giấy phép lái xe. Ngoài ra, chủ xe để cho tài xế vi phạm cũng sẽ bị xử phạt 4-6 triệu đồng đối với cá nhân và 8-12 triệu đồng đối với tổ chức.
"Quy định này khiến tài xế dễ bị xử phạt oan. Ví dụ, tài xế đang chạy xe trên cao tốc mà không có trạm dừng nghỉ thì biết làm sao? Không nghỉ sẽ bị phạt, nhưng dừng nghỉ không đúng chỗ cũng bị phạt. Chúng tôi mong các cơ quan chức năng nghiên cứu điều chỉnh quy định cho phù hợp thực tế hơn", anh Trần Minh Quân - một tài xế xe đường dài nêu.
Tương tự, tài xế Nguyễn Công Khanh, chuyên chạy xe khách tuyến miền Trung bày tỏ: "Lái xe 4 tiếng liên tục, nhưng nếu gặp tình trạng kẹt xe thì chúng tôi phải làm như thế nào để tránh bị phạt oan?”.
Quy định sau 4 giờ lái xe liên tục, tài xế phải nghỉ tối thiểu 15 phút. Tuy nhiên, nội dung này chỉ thích hợp áp dụng với tài xế xe khách, còn với taxi thì bất hợp lý do đây là loại hình vận tải không cố định theo tuyến. Để tránh bị phạt, ông Nguyễn Hưng, một tài xế taxi cho biết: “Nhiều tài xế phải từ chối khách khi gần hết 4 giờ làm việc hoặc khi đang chạy thì yêu cầu hành khách cho phép dừng 15 phút để nghỉ ngơi”.
Thực tế công việc của tài xế taxi thường không cố định theo giờ hành chính. Quy định này có thể gây khó khăn khi họ cần phục vụ vào các khung giờ linh hoạt (như ban đêm hoặc cuối tuần). Với thời gian làm việc bị giới hạn, tài xế có thể không đạt được số chuyến đi mong muốn, đặc biệt là trong các khung giờ cao điểm. Điều này ảnh hưởng trực tiếp đến thu nhập của họ.
“Tài xế taxi thường nghỉ ngơi 4-5 phút giữa các chuyến đi nhưng không được hệ thống GPS ghi nhận. Ngoài ra, thời gian nghỉ ngơi của tài xế trong ngày cộng dồn cũng lên đến vài giờ, lâu hơn so với quy định”, ông Nguyễn Hưng nói.
Cục Cảnh sát giao thông nói gì?
Theo đại diện Cục Cảnh sát giao thông, khi lái xe quá lâu với thời gian trên 4 tiếng liên tục sẽ dẫn đến tình trạng mệt mỏi. Việc nghỉ ngơi giúp hệ thần kinh ngắt tình trạng căng thẳng, tái tạo sức lao động. Bên cạnh đó, quy định thời gian lái xe, nghỉ ngơi của tài xế còn là biện pháp bảo đảm an toàn sức khỏe cho người lái xe, góp phần giảm thiểu rủi ro tai nạn khi tham gia giao thông. Việc thực hiện nghiêm các quy định này cũng đòi hỏi sự kết hợp hài hòa giữa ý thức cá nhân và trách nhiệm của các tổ chức vận tải.
|
Giám sát thời gian lái xe thế nào?
Xe ô tô kinh doanh vận tải hành khách, xe ô tô kinh doanh vận tải hàng hóa và xe trung chuyển phải lắp thiết bị giám sát hành trình. Thiết bị giám sát hành trình của xe ô tô phải tuân thủ theo quy chuẩn kỹ thuật quốc gia và đảm bảo tình trạng kỹ thuật tốt, hoạt động liên tục trong thời gian xe tham gia giao thông.
Thiết bị giám sát hành trình của xe ô tô phải bảo đảm tối thiểu các yêu cầu sau đây: Lưu trữ và truyền dẫn các thông tin gồm: Hành trình, tốc độ vận hành, thời gian lái xe liên tục về hệ thống dữ liệu giám sát hành trình của Bộ Giao thông-Vận tải (Cục Đường bộ Việt Nam). Thông tin từ thiết bị giám sát hành trình của xe được sử dụng trong quản lý nhà nước về hoạt động vận tải, quản lý hoạt động của đơn vị kinh doanh vận tải và được kết nối, chia sẻ với Bộ Công an (Cục Cảnh sát giao thông), Bộ Tài chính (Tổng cục Thuế, Tổng cục Hải quan) để thực hiện quản lý nhà nước về trật tự, an toàn giao thông; an ninh, trật tự; thuế; phòng, chống buôn lậu.
Theo quy định nêu trên, thiết bị giám sát hành trình của xe ô tô phải đảm bảo lưu trữ và truyền dẫn các thông tin gồm: Hành trình, tốc độ vận hành, thời gian lái xe liên tục về hệ thống dữ liệu giám sát hành trình của Bộ Giao thông-Vận tải (Cục Đường bộ Việt Nam). Như vậy, thông qua thiết bị giám sát hành trình của xe ô tô có thể giám sát được thời gian lái xe của người điều khiển phương tiện tham gia giao thông. Thông báo kịp thời cho đơn vị kinh doanh vận tải, chủ phương tiện khi thiết bị giám sát hành trình, thiết bị ghi nhận hình ảnh người lái xe không hoạt động hoặc mất kết nối.
Cục Đường bộ Việt Nam lưu trữ dữ liệu vi phạm của các phương tiện trong thời gian 3 năm.
|
Cơ quan chức năng khuyến cáo tài xế khi lái xe cần giữ tâm lý thoải mái nhất, khi cảm thấy mệt mỏi hay buồn ngủ cần phải nghỉ ngơi ngay, dù có thể chưa đến 4 tiếng lái xe liên tục, tuyệt đối không nên "cố lái thêm". Cũng theo đại diện Cục Cảnh sát giao thông, việc quy định thời gian nghỉ ngơi còn giúp ngăn nguy cơ người lái xe kinh doanh vận tải vì cố giữ tỉnh táo mà sử dụng chất kích thích, sẽ có nguy cơ gây ra nhiều hệ lụy nguy hiểm.
Ngoài ra, trong các tình huống bất khả kháng, tài xế gặp kẹt xe trong thành phố hoặc điểm dừng xe nghỉ ngơi không đảm bảo, họ có thể tiếp tục hành trình để thoát khỏi khu vực đó. "Khi xem xét các tình huống, cảnh sát giao thông sẽ tính toán thêm các yếu tố liên quan, không chỉ tập trung vào xử phạt. Tuy nhiên, người lái xe sau khi thoát khỏi khu vực bất khả kháng, cần thực hiện ngay việc nghỉ ngơi, tránh lạm dụng để cố lái xe", đại diện Cục Cảnh sát giao thông cho hay.
Bài, ảnh: CHƯƠNG NGUYỄN