Luật Cư trú năm 2020 (có hiệu lực từ 1/7) được nhiều người đánh giá cao vì bảo đảm tốt hơn quyền tự do cư trú của công dân. Đồng thời, Luật cũng hướng tới mục tiêu đơn giản hóa thủ tục hành chính, góp phần nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về an ninh, trật tự trong tình hình mới.
Luật cư trú mới sẽ mang lại nhiều lợi ích đối với công dân và cơ quan quản lý Nhà nước. |
NHIỀU THAY ĐỔI LIÊN QUAN CƯ TRÚ
Thượng tá Đinh Văn Bình, Phó Trưởng Phòng Cảnh sát Quản lý hành chính về Trật tự xã hội (PC06), Công an tỉnh cho biết, Luật Cư trú năm 2020 có nhiều điểm mới quan trọng. Trong đó đáng chú ý là các thay đổi liên quan đến cư trú, tạo thuận lợi cho người dân. Cụ thể như: người dân phải mang ít giấy tờ hơn khi làm thủ tục đăng ký tạm trú; không cấp mới sổ tạm trú; rút ngắn thời gian phải gia hạn tạm trú; người dân có thể đăng ký tạm trú qua mạng; bổ sung thêm nhiều trường hợp bị xóa tạm trú; ở dưới 30 ngày không phải đăng ký tạm trú...
Những thay đổi trên sẽ mang lại lợi ích cho cả công dân và cơ quan quản lý nhà nước. Chẳng hạn, khi thực hiện thủ tục hành chính (TTHC) hoặc tham gia giao dịch dân sự, người dân chỉ cần mang theo căn cước công dân (CCCD) hoặc cung cấp mã số định danh cá nhân cho cơ quan chức năng để thực hiện. Công dân được giảm chi phí khi thực hiện TTHC liên quan (chi phí sao y chứng thực, cấp, cấp đổi, cấp lại các giấy tờ có liên quan nếu bị mất, hỏng…). Người dân được tra cứu thông tin về đăng ký cư trú của bản thân và cấp giấy tờ xác nhận về cư trú theo yêu cầu chính đáng của mình; được cơ quan đăng ký, quản lý cư trú cập nhật, điều chỉnh thông tin về cư trú của mình trên Cơ sở dữ liệu về cư trú, Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư theo yêu cầu của mình…
“Một trong những điểm mới được nhiều người quan tâm nhất ở Luật Cư trú 2020 là quy định bỏ toàn bộ các thủ tục về cấp sổ hộ khẩu, sổ tạm trú và điều chỉnh những thay đổi trong sổ tạm trú, gia hạn tạm trú. Thay vào đó, khi thay đổi nơi thường trú, tạm trú, người dân chỉ cần đến cơ quan công an tại địa phương điều chỉnh, cập nhật thông tin về cư trú trong Cơ sở dữ liệu về cư trú. Điều này có nghĩa là từ ngày 1/7, cơ quan công an không cấp sổ hộ khẩu, sổ tạm trú nữa mà chỉ cần cập nhật dữ liệu. Đây là bước tiến quan trọng, góp phần giảm phiền hà cho cả người dân lẫn cơ quan nhà nước”, Thượng tá Đinh Văn Bình thông tin thêm.
Công an phường Long Toàn (TP.Bà Rịa) làm thẻ CCCD gắn chip lưu động cho người dân. |
Bà Nguyễn Thị Thành (phường Long Tâm, TP. Bà Rịa) cho biết, gia đình bà có 4 phòng trọ. Khách đến thuê có khi chỉ 10 ngày, 20 ngày hoặc 1 tháng. Khi có người thuê trọ, bà đều phải đến Công an phường để đăng ký tạm trú, rất mất công. Vì vậy, bà rất phấn khởi khi Luật Cư trú 2020 sắp có hiệu lực, bởi theo quy định mới, người lưu trú trên 30 ngày mới phải đăng ký tạm trú. Ngoài ra, việc quản lý cư trú theo phương thức số hóa cũng bỏ hoàn toàn 7 thủ tục hành chính liên quan đến đăng ký cư trú gồm: cấp đổi sổ hộ khẩu, cấp lại sổ hộ khẩu, cấp giấy chuyển hộ khẩu, cấp đổi, cấp lại, điều chỉnh thay đổi trong sổ tạm trú và gia hạn tạm trú, sẽ tiết kiệm được rất nhiều thời gian và công sức cho bà và người dân. “Tôi rất vui vì quy định bỏ toàn bộ các thủ tục về cấp sổ hộ khẩu, sổ tạm trú sẽ đơn giản hóa các thủ tục hành chính, giảm bớt giấy tờ khi chủ nhà trọ hỗ trợ người thuê thực hiện đăng ký tạm trú. Từ đó, giảm bớt việc đi lại, chi phí cho người dân”, bà Thành cho hay.
Ngoài ra, Luật Cư trú năm 2020 có hiệu lực cũng mang lại nhiều lợi ích cho các cơ quan hành chính nhà nước; nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước về dân cư; giảm thiểu chi phí cho các cơ quan hành chính nhà nước trong việc khai thác dữ liệu về dân cư; giảm nguồn lực, chi phí để thực hiện nhập các trường thông tin trùng lặp về công dân; giảm chi phí để lưu trữ khối lượng hồ sơ, giấy tờ. Đồng thời, luật còn giúp tăng cường công khai, minh bạch tất cả các thủ tục hành chính, đẩy mạnh giải quyết thủ tục hành chính công qua mạng. Việc kết nối, chia sẻ thông tin về dân cư giữa các ngành, các lĩnh vực của đời sống xã hội được thuận lợi, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế, xã hội của đất nước…
ĐẨY NHANH THỦ TỤC CẤP CCCD GẮN CHIP
Để thực hiện Luật Cư trú năm 2020, Bộ Công an đã triển khai 2 dự án, gồm: dự án Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư và dự án Sản xuất, cấp và quản lý CCCD. Trong đó, một trong những vấn đề có tính nguyên tắc bảo đảm xây dựng thành công Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư là thông tin dân cư bảo đảm đầy đủ, chính xác. Do vậy, Bộ Công an đã chỉ đạo lực lượng công an toàn quốc triển khai chiến dịch thu nhận hồ sơ cấp CCCD theo mẫu mới.
Thực hiện chỉ đạo này, thời gian qua Công an tỉnh đã tham mưu, phối hợp các ban, ngành, địa phương tăng cường tuyên truyền, phổ biến đến nhân dân về tầm quan trọng của thẻ CCCD gắn chip. Đồng thời huy động lực lượng làm nhiệm vụ thu thập dữ liệu, tiếp nhận hồ sơ một cách khẩn trương, nhanh chóng và chính xác. Theo đó, từ 1/3/2021 lực lượng công an đã triển khai thu nhận hồ sơ cấp CCCD theo mẫu mới trên địa bàn tỉnh và đẩy nhanh tiến độ thực hiện. Cán bộ, chiến sĩ làm việc cả ngày lẫn đêm, kể cả ngày nghỉ, ngày lễ với tinh thần “làm hết việc không hết giờ”. Nhờ đó, đến ngày 22/6, tỉnh đã tiếp nhận 767.752 hồ sơ cấp CCCD gắn chip cho công dân đủ điều kiện.
TX. Phú Mỹ là địa phương đầu tiên hoàn thành nhiệm vụ làm thủ tục cấp CCCD gắn chip cho người dân. Công an TX. Phú Mỹ được giao chỉ tiêu làm thủ tục cấp CCCD gắn chip cho 105 ngàn người trong độ tuổi. Để hoàn thành nhiệm vụ, Công an TX. Phú Mỹ đã chỉ đạo Đội Cảnh sát Quản lý hành chính về Trật tự xã hội triển khai làm thủ tục cấp thẻ CCCD gắn chip cho người dân tại trung tâm văn hóa thể thao-học tập cộng đồng phường, xã trên địa bàn từ 6 giờ đến 24 giờ tất cả các ngày trong tuần. Đại úy Nguyễn Hoàng Vi, Phó Đội trưởng Đội Cảnh sát Quản lý hành chính về Trật tự xã hội, Công an TX. Phú Mỹ cho biết, cường độ làm việc cao, lịch làm việc dày đặc, hầu hết công việc kết thúc sớm nhất là vào 24 giờ, có những hôm kéo dài đến 1-2 giờ sáng mới xong. Vì vậy, sau 4 tháng triển khai, đến ngày 19/6, TX. Phú Mỹ đã đạt 102% chỉ tiêu được giao với 107.249 hồ sơ.
Luật Cư trú năm 2020 gồm 7 chương, 38 Điều, có nhiều điểm mới đáng chú ý. Luật quy định công dân được lựa chọn, quyết định nơi thường trú, tạm trú của mình phù hợp với quy định của luật này và các luật khác có liên quan. Thông tin cá nhân, hộ gia đình trong cơ sở dữ liệu về cư trú được bảo đảm bí mật, trừ trường hợp cung cấp theo quy định của pháp luật. Đặc biệt, Luật Cư trú 2020 đã thay thế việc đăng ký, quản lý thường trú từ phương thức thủ công bằng sổ giấy sang quản lý bằng công nghệ thông tin. Cụ thể là quản lý bằng mã số định danh cá nhân để truy cập điều chỉnh trên cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư. Việc đổi mới phương thức quản lý theo hướng này giúp công dân không cần mang theo các loại giấy tờ có chứa thông tin cá nhân đã thể hiện trên cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, cũng không phải sao y chứng thực các loại giấy tờ này khi thực hiện thủ tục hành chính, hoặc tham gia giao dịch dân sự. |
Tại TP. Bà Rịa, tính đến ngày 26/6, toàn thành phố đã làm thủ tục cấp CCCD cho gần 80 ngàn người, đạt gần 81% kế hoạch. Trung tá Hà Anh Đức, Trưởng Công an phường Long Toàn cho biết, phường được giao chỉ tiêu cấp CCCD gắn chip cho hơn 8.300 người trong độ tuổi. Đến nay, địa phương đã hoàn thành 6.900 hồ sơ. Trong đó, gần 1.000 trường hợp tạm trú là HS, SV, người ở trọ. Những trường hợp chưa làm chủ yếu là SV, người lao động đi học, làm việc ở nơi khác. “Để người dân hiểu và tích cực đến làm thủ tục cấp CCCD trong thời gian sớm nhất, Công an phường đã đến từng hộ gia đình vận động, tuyên truyền. Những trường hợp ốm đau, bệnh tật, không thể đến trụ sở làm CCCD, tổ làm thủ tục cấp CCCD đến tận nhà phối hợp với gia đình để thực hiện các thủ tục cấp CCCD”, Trung tá Hà Anh Đức nói.
Theo Thượng tá Đinh Văn Bình, Công an tỉnh đang tham mưu UBND tỉnh chỉ đạo các sở, ban, ngành, đơn vị… phối hợp triển khai Luật Cư trú 2020 trên địa bàn tỉnh. Đồng thời, Công an tỉnh cũng đã có kế hoạch triển khai cho công an huyện, thành phố bàn giao máy móc, tài liệu về cho công an xã, để công an cấp xã tiếp tục làm thủ tục cấp CCCD cho người dân, sẵn sàng cho việc thực hiện Luật cư trú mới từ 1/7.
Công an phường Phước Hiệp (TP.Bà Rịa) làm thẻ CCCD gắn chíp tại nhà cho người cao tuổi trên địa bàn phường. |
Bài, ảnh: TRÚC GIANG