Tình trạng từ chối thanh toán điện tử đang xuất hiện tại một số cửa hàng nhỏ lẻ trên địa bàn tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, gây bất tiện cho người tiêu dùng.
Nỗi lo về nghĩa vụ thuế và hóa đơn điện tử
Anh Xuân Thành, một du khách từ TP.HCM, tỏ ra khá bất ngờ khi ghé quán bánh hỏi nổi tiếng tại xã An Nhất, huyện Long Đất để thưởng thức món ăn đặc sản địa phương. "Tôi định chuyển khoản như thường lệ nhưng chủ quán từ chối, nói rằng tài khoản ngân hàng đang bị trục trặc. May mà tôi còn mang theo ít tiền mặt", anh Thành chia sẻ.
Tình trạng tương tự cũng được ghi nhận tại nhiều cửa hàng tạp hóa, quán ăn nhỏ lẻ khác trên địa bàn tỉnh. Chị N.T.H, chủ một cửa hàng tạp hóa tại đường Hùng Vương, thành phố Phú Mỹ, thẳng thắn cho biết: "Gần đây tôi chỉ nhận tiền mặt thôi. Khách nào muốn chuyển khoản thì xin lỗi, phải ra ngoài rút tiền mặt mới mua được hàng".
 |
| Ảnh minh họa |
Theo khảo sát sơ bộ tại một số khu vực kinh doanh tập trung như chợ Bà Rịa, chợ Vũng Tàu, khoảng 20-30% các gian hàng nhỏ lẻ đã bắt đầu hạn chế hoặc từ chối hoàn toàn việc nhận chuyển khoản. Đặc biệt, các cửa hàng do người lớn tuổi kinh doanh thường có xu hướng ưa chuộng thanh toán bằng tiền mặt hơn.
Lý do chính khiến nhiều hộ kinh doanh từ chối chuyển khoản xuất phát từ lo ngại về việc áp dụng các quy định mới về thuế và hóa đơn điện tử. Theo Nghị định 70/2025/NĐ-CP, từ ngày 1/6/2025, các cá nhân, hộ kinh doanh có doanh thu từ 1 tỷ đồng/năm trở lên phải áp dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền có kết nối với cơ quan thuế.
Ông N.V.T, chủ một quán cơm tấm tại phường 2, TP. Vũng Tàu, bày tỏ: "Trước giờ tôi đóng thuế khoán mấy triệu mỗi tháng là xong. Giờ phải làm hóa đơn điện tử, kê khai doanh thu chi tiết, tôi sợ thuế tăng lên nhiều. Thôi thì nhận tiền mặt cho đỡ rắc rối".
Nhiều tiểu thương khác cũng chia sẻ nỗi lo tương tự. Họ cho rằng việc có nhiều giao dịch chuyển khoản sẽ tạo ra "dấu vết" điện tử, khiến cơ quan thuế dễ dàng theo dõi và có thể điều chỉnh mức thuế khoán hiện tại.
Quan điểm chuyên gia: Hiểu lầm về nghĩa vụ thuế
Trao đổi với phóng viên, Luật sư Đặng Thành Trí, Công ty luật Đặng Thành, Đoàn luật sư tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu cho rằng việc từ chối chuyển khoản để "tránh thuế" là hiểu lầm lớn của nhiều hộ kinh doanh.
"Nghĩa vụ thuế không phụ thuộc vào hình thức thanh toán mà dựa trên bản chất hoạt động kinh doanh. Dù nhận tiền mặt hay chuyển khoản, thậm chí chia nhỏ vào nhiều tài khoản khác nhau, nghĩa vụ thuế vẫn phát sinh đầy đủ", Luật sư Trí nhấn mạnh.
Theo quy định hiện hành tại Thông tư 40/2021, các cá nhân, hộ kinh doanh có doanh thu từ 100 triệu đồng/năm trở lên (từ năm 2025 sẽ tăng lên 200 triệu đồng/năm) bắt buộc phải nộp đầy đủ các loại thuế, phí bao gồm lệ phí môn bài, thuế giá trị gia tăng (VAT) và thuế thu nhập cá nhân.
"Việc sử dụng tiền mặt để thanh toán hoàn toàn hợp pháp và không bị cấm. Tuy nhiên, nếu có đủ căn cứ chứng minh các hộ kinh doanh cố tình né thuế, họ có thể bị xử phạt hành chính theo Nghị định 125/2020/NĐ-CP hoặc thậm chí bị truy cứu trách nhiệm hình sự", Luật sư Trí cảnh báo.
Luật sư Trí cũng khuyến nghị các hộ kinh doanh nên tìm hiểu kỹ các quy định về thuế thay vì tự tạo ra những cách thức "né thuế" không hiệu quả và có thể vi phạm pháp luật. Đồng thời, cơ quan thuế địa phương cần tăng cường tuyên truyền, hướng dẫn để giúp các hộ kinh doanh hiểu đúng về nghĩa vụ thuế và các quy định mới.
Tình trạng từ chối chuyển khoản tại Bà Rịa – Vũng Tàu tuy chưa diễn ra rộng rãi nhưng đã bắt đầu gây bất tiện cho người tiêu dùng, đặc biệt là khách du lịch quen với thanh toán điện tử. Điều này đòi hỏi sự vào cuộc của các cơ quan chức năng để tuyên truyền, hướng dẫn và xử lý kịp thời những hiểu lầm về quy định thuế trong cộng đồng tiểu thương.
Bài, ảnh: NGUYỄN NAM