Cảng xanh không chỉ là xu hướng phát triển, mà còn là yếu tố quyết định để các cảng biển giữ vững vai trò quan trọng trong chuỗi cung ứng toàn cầu, tạo ra mô hình phát triển bền vững trong ngành logistics.
 |
| Toàn cảng cảng Gemalink, DN đi đầu trong chuyển đổi xanh. |
Cảng xanh để phát triển logistics bền vững
Theo ông Phạm Hoài Trung, Trưởng ban Vận động Net to Zero 2050, trong bối cảnh toàn cầu hóa và nhu cầu ngày càng cao về bảo vệ môi trường, các cảng đáp ứng tiêu chuẩn "xanh" sẽ thu hút được các hãng tàu lớn, duy trì và mở rộng kết nối thương mại quốc tế. Nếu không chuyển đổi, các cảng sẽ bị loại khỏi chuỗi cung ứng toàn cầu, làm giảm khả năng cạnh tranh. Do đó, cảng xanh sẽ thúc đẩy sự phát triển kinh tế bền vững, giúp các quốc gia và DN duy trì sự phát triển lâu dài trong ngành logistics.
Với tầm nhìn “xanh” ngay từ đầu, cảng Gemalink đã đầu tư công nghệ số cùng với nhiều biện pháp xanh hóa để nâng cao hiệu quả hoạt động và giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường.
Bà Nguyễn Thị Thu Thảo, Trưởng Phòng Quan hệ Công chúng Công ty CP Gemadept (chủ đầu tư) cho biết, cho biết cảng xanh không chỉ bảo vệ môi trường mà còn nâng cao khả năng cạnh tranh của cảng trong chuỗi cung ứng toàn cầu. Chuyển đổi sang mô hình cảng xanh giúp DN tối ưu hóa quy trình, giảm chi phí và tiết kiệm năng lượng. Bằng công nghệ số và thiết bị điện thay diesel, Gemalink đã giảm phát thải khí nhà kính và tiết kiệm chi phí vận hành.
“95% thiết bị khai thác tại Gemalink hoạt động bằng điện, thay vì sử dụng nhiên liệu hóa thạch, giúp giảm đáng kể lượng phát thải khí nhà kính. Đầu tư vào công nghệ xanh và năng lượng sạch là yếu tố quyết định cho sự phát triển bền vững của ngành cảng biển”, bà Thảo thông tin.
Ông Vũ Anh Tuấn, Phó trưởng Phòng Kỹ thuật Tổng Công ty Tân Cảng Sài Gòn cho rằng trong bối cảnh các hãng tàu lớn đang xây dựng chuỗi logistics dựa trên năng lượng sạch, chỉ những cảng đáp ứng được yêu cầu này mới có thể tham gia vào chuỗi logistics toàn cầu.
Về phía các hãng tàu, ông Rolf Habben Jansen, Tổng Giám đốc điều hành hãng tàu Hapag-Lloyd khẳng định: "Tổ chức Hàng hải Quốc tế đã đưa ra mục tiêu giảm phát thải khí nhà kính xuống mức 0 vào năm 2050 và chúng tôi cam kết thực hiện. Chúng tôi cũng tích cực hợp tác với các cảng biển và nhà cung cấp để xây dựng chuỗi logistics bền vững, trong đó mỗi khâu đều cam kết bảo vệ môi trường. Khi mà thế giới đang ngày càng quan tâm đến vấn đề phát thải carbon, những cảng và nhà cung cấp không tham gia vào lộ trình chuyển đổi xanh sẽ bị loại khỏi chuỗi cung ứng toàn cầu".
 |
| Xếp dỡ hàng container tại cảng TCIT. |
Cam kết chuyển đổi xanh
Ông Nguyễn Xuân Kỳ, Tổng Giám đốc Cảng Quốc tế Cái Mép, cho biết các hãng tàu lớn đã thông báo rõ ràng về các mục tiêu và mốc thời gian cụ thể để đạt phát thải bằng 0, có thể sớm hơn so với cam kết toàn cầu. Nhiều hãng tàu hiện cũng yêu cầu các cảng cung cấp “tín dụng xanh” mới được tham gia đấu thầu, thể hiện rõ sự chuyển mình mạnh mẽ trong ngành vận tải.
Để đáp ứng yêu cầu của các hãng tàu quốc tế, nhiều DN cảng biển đã cam kết xây dựng cảng xanh. Ông Trương Tấn Lộc, Chủ tịch HĐTV Cảng TCIT, cho biết trong thời gian tới, TCIT sẽ tiếp tục đầu tư cơ sở hạ tầng và nâng cấp thiết bị để xây dựng cảng xanh, đồng thời ứng dụng công nghệ thông tin trong khai thác cảng. TCIT cũng đang nghiên cứu mua sắm thiết bị lọc nước sử dụng công nghệ lọc từ không khí kết hợp với năng lượng mặt trời. Nếu thành công, đây sẽ là một quy trình lọc nước xanh, vừa đảm bảo nguồn nước sạch cho sản xuất, vừa không gây ô nhiễm môi trường.
Các DN cảng khác cũng hướng tới giao thông xanh, sử dụng phương tiện ít ô nhiễm và ứng dụng công nghệ số để giảm lượng phương tiện lưu thông trong cảng. Họ cũng đang triển khai các mô hình quản lý chất thải, đặc biệt là từ dầu nhớt của các phương tiện giao thông và tàu biển.
Theo các chuyên gia, để tạo ra hành lang vận tải xanh đồng bộ và hiệu quả, Nhà nước cần quy định rõ ràng về chuyển đổi xanh để tất cả các cảng biển thực hiện. Đồng thời, cần có chính sách hỗ trợ tài chính, như miễn, giảm hoặc giãn thuế cho các dự án chuyển đổi xanh, và tạo điều kiện thuận lợi cho các nhà đầu tư tham gia góp vốn vào dự án này; tạo điều kiện cho các DN tham gia vào các chương trình hợp tác quốc tế về chuyển đổi xanh và nhận hỗ trợ kỹ thuật.
Bài, ảnh: TRÀ NGÂN