Tạo cơ chế và động lực tăng trưởng cho Vùng Đông Nam Bộ

Vùng Đông Nam bộ phải vừa thúc đẩy động lực tăng trưởng truyền thống (đầu tư, xuất khẩu, tiêu dùng), vừa tạo động lực tăng trưởng mới (chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, kinh tế tuần hoàn, kinh tế chia sẻ, kinh tế tri thức, chip bán dẫn, hydrogen), đó là chỉ đạo của Thủ tướng Phạm Minh Chính tại Hội đồng điều phối vùng Đông Nam bộ lần thứ 4, diễn ra ngày 10/8.

Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Văn Thọ phát biểu tại điểm cầu Bà Rịa Vũng Tàu.

Phát triển chưa đạt kỳ vọng

Thông tin tại hội nghị, Bộ trưởng Bộ KH-ĐT Nguyễn Chí Dũng cho biết, trong 7 tháng năm 2027, mặc dù có mức tăng trưởng khá nhưng toàn Đông Nam Bộ chưa đạt như kỳ vọng với vai trò là vùng kinh tế động lực, dẫn dắt của cả nước. Mức tăng trưởng kinh tế đạt 5,58%, thấp hơn mức bình quân chung cả nước, chỉ cao hơn Tây Nguyên. Tổng thu ngân sách Nhà nước hơn 390 ngàn tỷ đồng; giá trị xuất khẩu 59,2 tỷ USD, chiếm 31% cả nước.

Một điểm sáng là Đông Nam Bộ là vùng có số DN đăng ký thành lập mới và quay trở lại hoạt động lớn nhất với hơn 58.000 DN, tăng 9,8% cùng kỳ năm trước.

Về các hoạt động của Hội đồng điều phối vùng, thời gian qua đã hoàn thành 3 nhiệm vụ: Quốc hội đã ban hành Nghị quyết 138/2024QH15 ngày 28/6/2024 phê duyệt chủ trương đầu tư dự án cao tốc Chơn Thành Gia Nghĩa; Thủ tướng Chính phủ phê duyệt điều chỉnh Quy hoạch tổng thể phát triển hệ thống cảng biển Việt Nam; Chủ trương đầu tư Dự án đầu tư xây dựng đường cao tốc TP.Hồ Chí Minh-Mộc Bài (giai đoạn 1).

Xây dựng cơ chế đặc thù Vùng Đông Nam Bộ

Cũng theo bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng, hiện nay, Bộ KH-ĐT đang xây dựng dự thảo Kế hoạch thực hiện Quy hoạch vùng Đông Nam Bộ thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 và gửi lấy ý kiến các bộ, ngành và địa phương.

Đặc biệt, Bộ KH-ĐT đang xây dựng dự thảo Báo cáo rà soát, đề xuất cơ chế, chính sách đặc thù các vùng kinh tế-xã hội và đang gửi lấy ý kiến các bộ, ngành và các địa phương với mục tiêu: Xác định chính sách phù hợp, hiệu quả để báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét, cho phép mở rộng diện áp dụng thí điểm. Xây dựng thể chế liên kết vùng đủ mạnh, bảo đảm hiệu quả điều phối, liên kết phát triển vùng. Thực hiện thí điểm các cơ chế, chính sách về tài chính, ngân sách, đầu tư; thí điểm áp dụng một số mô hình, cơ chế, chính sách mới vượt trội, cạnh tranh quốc tế cao nhằm phát huy tối đa tiềm năng, lợi thế của các vùng và cả nước.

Trong đó, ngoài các nhóm chính sách, cơ chế đề xuất áp dụng chung cho các vùng trong cả nước, riêng Vùng Đông Nam Bộ đề xuất một số nhóm chính sách, cơ chế đặc thù riêng biệt như: Chính sách về nâng mức dư nợ vay ngân sách địa phương của các địa phương trong vùng Đông Nam Bộ; Chính sách về phát triển khu công nghiệp; Chính sách về tăng chỉ tiêu đất khu công nghiệp; Chính sách về ngành, nghề ưu tiên thu hút nhà đầu tư chiến lược…

Cao tốc Biên Hòa-Vũng Tàu đoạn qua tỉnh đã gần hoàn thiện rải đá dăm, dự kiến thông xe trước 30/4/2025.

Kích hoạt mọi nguồn lực phát triển

Phát biểu kết luận hội nghị, Thủ tướng ghi nhận đóng góp của Vùng. Tuy nhiên, quá trình phát triển của Vùng Đông Nam Bộ trong thời gian qua vẫn còn đối mặt với một số hạn chế, khó khăn, thách thức.

Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh, thời gian tới Đông Nam Bộ phải kích hoạt mọi nguồn lực để phát triển.

Trước hết, cần khẩn trương triển khai công tác quy hoạch thông qua các Kế hoạch thực hiện quy hoạch. Trong đó, cần chú trọng đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công, lấy đầu tư công dẫn dắt đầu tư tư, kích hoạt mọi nguồn lực cho phát triển, nhất là nguồn lực trong Nhân dân; tập trung cho 3 động lực tăng trưởng truyền thống là đầu tư, tiêu dùng, xuất khẩu; đẩy mạnh các động lực tăng trưởng mới như chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, kinh tế tuần hoàn, kinh tế tri thức, kinh tế chia sẻ, kinh tế ban đêm, sản xuất chíp, trí tuệ nhân tạo (AI), hydrogen, điện toán đám mây.

Thủ tướng giao các bộ, ngành, địa phương chủ trì khẩn trương hoàn thành nhiệm vụ nghiên cứu đối với các dự án vùng và liên vùng: Đề án Trung tâm tài chính quốc tế tại Thành phố Hồ Chí Minh, Trung tâm thương mại tự do tại Bà Rịa-Vũng Tàu, các hệ thống đường kết nối vùng và liên vùng; “Tinh thần đã nói là làm, đã cam kết là phải thực hiện, có hiệu quả, sản phẩm; phân công phải “rõ người, rõ việc, rõ trách nhiệm, rõ thời gian thực hiện, rõ hiệu quả, rõ sản phẩm”, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh.

Bài, ảnh: QUANG VINH