Ngành hải quan đẩy nhanh chuyển đổi số

Việc đẩy nhanh quá trình chuyển đổi số đã giúp cho ngành hải quan cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh, tháo gỡ vướng mắc cho cộng đồng DN.

DN làm thủ tục hải quan tại Chi cục Hải quan cửa khẩu Cảng Cái Mép.

Doanh nghiệp được lợi lớn

Ông Nguyễn Trường Giang, Cục trưởng Cục Hải quan tỉnh cho biết, đơn vị đã ứng dụng mạnh mẽ công nghệ thông tin trong nghiệp vụ hải quan, cung cấp dịch vụ công cho người dân, DN. Đến nay, 99,88%  hồ sơ thủ tục hải quan đã được thực hiện thông qua hệ thống. Trong đó, 75,3% hồ sơ xuất nhập khẩu được thông quan tự động bởi luồng xanh. Ngành cũng sử dụng triệt để chứng từ điện tử đã được các cơ quan cung cấp thông qua Cơ chế một cửa quốc gia và một cửa ASEAN, không yêu cầu DN cung cấp bản giấy các chứng từ này. Theo đó, việc khai báo, tiếp nhận, xử lý thông tin và ra quyết định thông quan được thực hiện với mức độ tự động hóa rất cao, thời gian xử lý bộ hồ sơ hải quan chỉ từ 1 đến 3 giây.

Ngoài ra, đơn vị tham gia hoàn thiện các bài toán nghiệp vụ cho việc xây dựng hệ thống CNTT, hải quan số, hải quan thông minh, mở rộng triển khai Hệ thống giám sát hải quan tự động VASSCM, với gần 100% DN kinh doanh cảng, kho, bãi đã tham gia kết nối... Nhờ đó, khối lượng công việc đã tăng lên một cách nhanh chóng cả về kim ngạch xuất nhập khẩu (XNK) và số thu ngân sách hải quan. Số lượng tờ khai XNK trung bình mỗi năm tăng 23%, trong khi đó, số lượng cán bộ, công chức hải quan giảm.

Công chức Chi cục Hải quan cửa khẩu Cảng Phú Mỹ giải quyết thủ tục hành chính trực tuyến cho DN.

Là DN thường xuyên làm thủ tục hải quan tại Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Cái Mép, ông Vũ Minh Tư, đại diện Công ty CP Thép VAS Tuệ Minh (Bình Dương) cho biết, việc áp dụng các thiết bị hiện đại trong quản lý đã hỗ trợ DN rất nhiều. Đơn cử như việc gắn seal định vị điện tử, DN có thể giám sát hàng hóa 24/7 cả về cung đường di chuyển cũng như hiện trạng của hàng hóa. Vì vậy, DN luôn mong ngành hải quan tiếp tục chuyển đổi số mạnh mẽ hơn nữa để tạo thuận lợi cho hoạt động XNK.  

Từ góc độ DN kinh doanh cảng biển, ông Vũ Hồng Biên, Phó Tổng Giám đốc Cảng Tổng hợp Thị Vải cho hay, đến nay 100% hồ sơ DN đã có thể khai báo trên hệ thống điện tử. Việc này tiết kiệm thời gian, chi phí. Đặc biệt, thông quan nhanh, hàng về kho nhanh là tiền đề thuận lợi để DN đáp ứng tiến độ xuất hàng cho khách hàng. 

Hướng tới 100% thủ tục hải quan được số hóa

Bên cạnh những kết quả đạt được, đánh giá chung từ Tổng cục Hải quan cho thấy, việc ứng dụng CNTT trong quản lý nhà nước về hải quan trong thời gian qua vẫn còn tồn tại, hạn chế, chưa ứng dụng đầy đủ công nghệ của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4. Mức độ ứng dụng CNTT và tự động hóa ở một số lĩnh vực nghiệp vụ hải quan chưa cao.  

Tổng cục Hải quan đã ban hành Quyết định số 707/QĐ-TCHQ phê duyệt Kế hoạch chuyển đổi số ngành hải quan đến năm 2025, định hướng đến năm 2030. Theo kế hoạch này, đến năm 2025, định hướng đến năm 2030 ngành hải quan hoàn thành mục tiêu 100% thủ tục hải quan được thực hiện hoàn toàn trên môi trường mạng (phi giấy tờ).

Định hướng đến năm 2030, ngành hải quan hoàn thành hải quan thông minh. Theo đó, 100% chứng từ thuộc hồ sơ hải quan đối với các loại hình cơ bản được chuyển sang dạng dữ liệu điện tử, tiến tới số hóa. Toàn bộ cảng, cửa khẩu quốc tế trọng điểm được triển khai hệ thống quản lý giám sát hàng hóa tự động, trang bị hệ thống soi chiếu hàng hóa, hành lý...

Công chức hải quan Chi cục Hải quan Cảng Cái Mép kiểm tra hàng container tại cảng.

Bên cạnh đó, Tổng cục Hải quan sẽ triển khai các giải pháp nhằm hỗ trợ và thúc đẩy chuyển đổi số của DN và của các bộ, ngành để bảo đảm sự đồng bộ với quá trình chuyển đổi số của ngành hải quan; đồng thời đẩy mạnh chuyển đổi số trong công tác cơ chế một cửa quốc gia, cơ chế một cửa ASEAN.  

Nhằm đáp ứng yêu cầu hiện đại hóa hải quan và hội nhập quốc tế, Cục Hải quan tỉnh tiếp tục xác định mục tiêu đào tạo, phát triển nguồn nhân lực phải đi vào trọng tâm, trọng điểm. Đồng thời, rà soát để cử cán bộ tham gia đào tạo theo đúng chuyên môn, đúng yêu cầu thực tế, bảo đảm phát huy được khả năng sau khi đào tạo.

Ngoài ra, công tác tham vấn, tổ chức đối thoại, trao đổi thông tin với các DN XNK, các hãng tàu, đơn vị kinh doanh kho, bãi, cảng và dịch vụ logistics khác để triển khai các thông tin về thủ tục hải quan cũng thường xuyên được tổ chức…

Bài, ảnh: TRÀ NGÂN