Xây dựng nguồn nhân lực phát triển cảng xanh, thông minh

Đây là vấn đề được đặt ra tại hội thảo “Nguồn nhân lực cho phát triển cảng bền vững” do Hiệp hội Cảng biển Việt Nam (VPA) phối hợp cùng Tổng Công ty Tân Cảng Sài Gòn (NSP) đăng cai tổ chức ngày 14/7.

Đoàn Chủ tịch điều hành hội thảo.

Vận tải biển chiếm khoảng 3% tổng phát thải carbon toàn cầu

Ông Võ Duy Thắng, Trưởng phòng Vận tải và Dịch vụ hàng hải (Cục Hàng hải Việt Nam) cho biết, hệ thống cảng biển Việt Nam hiện nay có 34 cảng biển với gần 300 bến cảng. Sản lượng hàng hóa năm 2022 đạt 730 triệu tấn, trong đó có 25 triệu TEU. Sản lượng hàng hóa thông qua cảng biển không ngừng gia tăng trong những năm qua đáp ứng nhu cầu xuất nhập khẩu hàng hóa, giao thương giữa các vùng miền trong cả nước và hàng trung chuyển quá cảnh cho các nước trong khu vực và quốc tế.

Hệ thống cảng biển Việt Nam nói chung và Bà Rịa-Vũng Tàu đã theo xu thế phát triển mới trong quản lý khai thác cảng về chuyển đổi nhiên liệu sạch, đơn giản hóa và điện tử hóa các thủ tục, xây dựng cảng xanh và thông minh hơn, xây dựng nguồn nhân lực đáp ứng nhu cầu khai thác cảng trong bối cảnh mới. Với mục tiêu này, hàng hóa trong khu vực dần được vận chuyển thuận tiện, hiệu quả và thân thiện với môi trường, chi phí thấp.

Tuy cảng biển đang tăng trưởng mạnh nhưng các biện pháp giảm thiểu ô nhiễm còn hạn chế. Ông Bùi Văn Quỳ, Chủ tịch Hiệp hội Cảng biển Đông Nam Á cho biết, ngành vận tải biển đang chiếm khoảng 3% tổng phát thải carbon toàn cầu, thải hơn 940 triệu tấn CO2 mỗi năm, đặc biệt chiếm 15% tổng lượng phát thải sulfur và 11% lượng phát thải hạt nhựa.  

Lãnh đạo Hiệp hội Cảng biển Việt Nam tặng hoa các đại biểu tham dự hội thảo.

Chung tay cho chiến lược phát triển cảng

Chia sẻ kinh nghiệm thực tế đang được áp dụng tại DN, bà Nguyễn Thị Thu Trang, Phó Giám đốc nhân sự Tổng Công ty Tân Cảng Sài Gòn cho biết, nhằm góp phần giảm phát thải khí CO2, DN đã thành lập Ban chỉ đạo cảng xanh để thực hiện chuyển đổi sử dụng năng lượng sạch, năng lượng tái tạo trong khai thác, vận hành cảng và ứng dụng CNTT để bảo vệ môi trường, bảo vệ vùng xanh. Để đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững, DN đã quan tâm tuyển dụng, đào tạo, giữ chân, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao.

Tuy nhiên, theo bà Thu Trang, thị trường nhân sự đang thiếu hụt, đặt ra yêu cầu đối với các cấp, ngành, địa phương và DN cần chung tay cho chiến lược phát triển cảng. Đồng thời, DN cảng biển cần đẩy mạnh đào tạo, coi đó là chiến lược chính, xây dựng văn hóa DN để giữ chân nhân tài, phát triển đội ngũ. 

Tham luận về ứng dụng mô hình Lean vào khai thác cảng biển, ông Ngô Huấn Thông, Trưởng phòng Cải tiến liên tục Cảng Quốc Tế Cái Mép  (CMIT) cho biết, từ năm 2017, CMIT đã ứng dụng mô hình Lean với hơn 300 nhân viên được đào tạo liên tục qua các năm và đã thực hiện hơn 300 cải tiến. Trong đó, 60 cải tiến mang lại hiệu quả an toàn đáng kể, nâng cao năng suất khai thác vượt trội và tiết kiệm nhiều thời gian và chi phí. "Đơn cử như vừa qua, CMIT đạt mốc 1.000 ngày làm việc không có tai nạn mất ngày công lao động, năng suất bến đạt kỷ lục 233 container/giờ chỉ với 6 cẩu bờ đưa vào khai thác”, ông Thông nói.

Toàn cảnh Cảng TCIT, đạt giải thưởng cảng xanh năm 2020 do Hội đồng mạng lưới dịch vụ Cảng APEC bình chọn.

Phát biểu tại hội thảo, các chuyên gia, DN cảng biển cũng cho rằng, phát triển cảng bền vững đã trở thành một trong những ưu tiên hàng đầu, một xu thế tất yếu của không chỉ của DN khai thác cảng mà còn của Chính phủ các quốc gia, các tổ chức hiệp hội quốc tế. Trong tương lai, các cảng trong khu vực Đông Nam Á sẽ ngày càng bị siết chặt hơn về các quy định cắt giảm khí thải, giảm thiểu mức độ ô nhiễm không chỉ từ khách hàng, hãng tàu mà còn từ các cảng đích tại nhiều khu vực trên thế giới.

CMIT đạt mốc 1.000 ngày làm việc không có tai nạn mất ngày công lao động, năng suất bến đạt kỉ lục 233 container/giờ chỉ với 6 cẩu bờ đưa vào khai thác. Trong ảnh: Tàu cập cảng làm hàng tại Cảng CMIT.

Do đó, trong thời gian tới, Hiệp hội Cảng biển Việt Nam cần tập trung cho các mục tiêu phát triển bền vững hệ sinh thái số, xây dựng cảng thông minh cùng các giải pháp logistics xanh như: vận tải xanh, kho xanh, cảng xanh, thể hiện trách nhiệm bảo vệ môi trường với cộng đồng, phát triển kinh doanh bền vững theo đúng định hướng và xu hướng phát triển các cảng biển thành viên trong khu vực. 

Bài, ảnh: TRÀ NGÂN