Công nghiệp hóa chất đóng vai trò rất quan trọng trong nền kinh tế của mỗi quốc gia và là ngành sản xuất lớn thứ 5 toàn cầu. Đây cũng là ngành mà tỉnh tập trung phát triển trong thời gian tới.
 |
| Đóng gói sản phẩm sợi tại Nhà máy sản xuất Polypropylene (PP) của Công ty TNHH Hóa chất Hyosung Vina. |
Thu hút nhiều dự án lớn
Theo báo cáo của Sở Công thương, trên địa bàn tỉnh có 19 đơn vị sản xuất, kinh doanh hóa chất có điều kiện trong lĩnh vực công nghiệp và 28 DN kinh doanh hóa chất đã được cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện. Đặc biệt, 2 dự án lớn liên quan đến hóa chất là Tổ hợp hóa dầu Miền Nam (tổng vốn đầu tư 5,4 tỷ USD) và nhà máy Hyosung (1,3 tỷ USD). 2 dự án này khi đi vào hoạt động sẽ tạo sức lan tỏa tới sự phát triển của ngành công nghiệp hóa dầu, ngành công nghiệp nhựa và các ngành công nghiệp hạ nguồn khác.
Tháng 12/2021, Công ty TNHH Hóa chất Hyosung Vina đã khánh thành, đưa vào hoạt động dự án Nhà máy sản xuất Polypropylene (PP) và kho ngầm chứa khí dầu mỏ hóa lỏng (LPG). Đây là sản phẩm hóa chất được sử dụng làm nguyên liệu để tạo ra các sản phẩm ứng dụng đa dạng vào các lĩnh vực như: dệt may, film, dụng cụ y tế và vật liệu đóng gói bao bì... Polypropylene(PP) là vật liệu thân thiện với môi trường, được Tổ chức Hòa bình Xanh (Greenpeace) phân loại là một tài nguyên của tương lai không phụ thuộc vào hoóc môn môi trường và có thể tái sử dụng. Khi vận hành hết công suất, nhà máy sẽ sản xuất 650 ngàn tấn polypropylene mỗi năm.
Dự án Tổ hợp hóa dầu miền Nam cũng đã hoàn thành gần 90% tiến độ. Dự án được thiết kế để sản xuất đa dạng các sản phẩm hóa dầu, bao gồm những sản phẩm là nguyên liệu cần thiết cho ngành nhựa như polyetylen, polypropylen và các sản phẩm khác với công suất hơn 2,3 triệu tấn/năm. Các sản phẩm của tổ hợp này là nguyên liệu đầu vào cho các ngành công nghiệp khác như: bao bì, tơ sợi, ô tô, điện tử… Đến năm 2023, Tổ hợp hóa dầu miền Nam dự kiến sẽ hoạt động để giúp thay thế và giảm dần việc nhập khẩu các sản phẩm hóa dầu, cung cấp nguồn nguyên nhiên liệu quan trọng cho các ngành công nghiệp sản xuất nội địa.
Ông Tharna Sanee, Tổng Giám đốc Công ty TNHH Hóa dầu Long Sơn, đơn vị chủ đầu tư cho biết, Tổ hợp hóa dầu miền Nam là tổ hợp hóa dầu tích hợp đầu tiên tại Việt Nam có công suất sản xuất olefin đạt tới 1,6 triệu tấn/năm. Ngoài việc tạo ra cơ hội xuất khẩu các mặt hàng hóa dầu, giúp Việt Nam có mặt trên bản đồ các nước xuất khẩu sản phẩm hóa dầu, dự án khi vận hành sẽ góp phần tạo sức lan tỏa lớn để các ngành công nghiệp, từ hóa chất đến ô tô, điện tử, thiết bị điện, bao bì cũng như các ngành dịch vụ khác phát triển.
 |
| Thi công dự án Tổ hợp hóa dầu miền Nam. Tiến độ dự án đã đạt gần 90%, dự kiến đưa vào hoạt động trong năm 2023. |
Hình thành KCN hóa chất chuyên sâu
Theo đánh giá của các chuyên gia, BR-VT có thế mạnh về phát triển công nghiệp với các ngành thép, dầu khí, may mặc, thuộc da, chế biến thủy hải sản… Các loại hóa chất sử dụng là Axit Clohydric, Toluene, Axit Sulfuric, Axit Acetic và dung môi, keo hỗn hợp có chứa thành phần MEK, Acetone; hoặc các hóa chất sử dụng chủ yếu trong lĩnh vực nuôi trồng thủy sản… Đây là điều kiện quan trọng để thu hút các công ty đa quốc gia hàng đầu thế giới về hóa chất đầu tư tại tỉnh.
Trong giai đoạn tới, BR-VT định hướng phát triển ngành công nghiệp hóa chất theo hướng thân thiện với môi trường, sử dụng công nghệ hiện đại, giá trị gia tăng cao, không thâm dụng lao động. Việc thu hút các dự án hóa chất phải tuân theo quy định của pháp luật, cũng như quy định của địa phương. Các cơ sở hoạt động hóa chất trên địa bàn tỉnh chủ yếu tập trung trong các KCN, có hệ thống xử lý nước thải theo quy định. Tuy nhiên, hiện nay tỉnh chưa có KCN chuyên sâu về hóa chất.
Ông Nguyễn Công Vinh, Phó Chủ tịch UBND tỉnh cho biết, quan điểm về đầu tư của tỉnh là hình thành KCN hóa chất (chuyên sâu), các tổ hợp công nghiệp hóa chất với quy mô lớn hiện đại, an toàn theo hướng hóa học xanh và kinh tế tuần hoàn.
Cuối năm 2021, UBND tỉnh đã có văn bản kiến nghị Bộ Công thương hướng dẫn về định hướng phát triển sản phẩm hóa chất của Việt Nam trong giai đoạn tiếp theo để địa phương có cơ sở xây dựng danh mục các sản phẩm hóa chất ưu tiên thu hút trên địa bàn tỉnh. Ngoài ra, tỉnh có KCN dầu khí Long Sơn với diện tích 850ha có vị trí đặc biệt, nằm gần dự án Tổ hợp hóa dầu miền Nam. KCN này có điều kiện thuận lợi để phát triển hệ thống kho ngầm và hệ thống các ngành công nghiệp phụ trợ sau hóa dầu, làm cơ sở để hình thành trung tâm sản xuất nguyên vật liệu cơ bản trong thời gian tới.
Vì vậy, thời gian tới, tỉnh sẽ tập trung tạo điều kiện để Tổ hợp hóa dầu miền Nam được triển khai đúng kế hoạch và đưa vào hoạt động như dự kiến, nhằm cung cấp nguyên liệu cho các ngành công nghiệp khác; chú trọng thu hút các dự án sản xuất vật liệu tổng hợp, các dự án công nghiệp hỗ trợ phục vụ ngành công nghiệp hóa chất… để sẵn sàng đáp ứng nhu cầu về tư liệu sản xuất cơ bản của ngành hóa chất trong giai đoạn phát triển tiếp theo.
Bài, ảnh: TRÀ NGÂN