Sau gần 2 năm triển khai tiêu thụ xăng sinh học E5 RON92 (xăng E5), đến nay sức tiêu thụ vẫn chưa như kỳ vọng. Để xăng E5 có chỗ đứng vững chắc trên thị trường, Nhà nước phải có chính sách hợp lý, phù hợp liên quan đến thuế, giá bán cùng các chính sách đồng bộ khác.
 |
| Khách hàng đổ xăng tại Cửa hàng xăng dầu Petrolimex trên đường Hoàng Hoa Thám, TP. Vũng Tàu. |
Từ đầu năm 2018, xăng E5 được đưa vào thay thế xăng khoáng RON 92. Qua gần 2 năm triển khai, người tiêu dùng đã quen dần với sự “góp mặt” của loại xăng sinh học. Tuy nhiên, mức tiêu thụ loại xăng này hiện còn quá ít. Theo báo cáo của Sở Công thương, toàn tỉnh có khoảng 200 điểm kinh doanh xăng dầu. Từ khi có chủ trương của Chính phủ đưa xăng E5 vào kinh doanh đại trà thay thế cho xăng RON A92 thì có đến 97% điểm kinh doanh xăng dầu có bán xăng E5. Đánh giá về sức mua trên thị trường, Sở Công thương cho biết, từ nửa cuối năm 2018 đến nay, sản lượng tiêu thụ loại xăng này đang chững lại. Hiện nay, sức tiêu thụ xăng E5 trên địa bàn tỉnh vẫn chưa đạt yêu cầu. Thậm chí, so sánh với cùng kỳ năm 2018, thì năm nay, sản lượng tiêu thụ xăng E5 đang có xu hướng giảm. Tại nhiều cửa hàng xăng, nếu như trước đây, sản lượng tiêu thụ xăng E5 chiếm trung bình khoảng 40% tổng sản lượng xuất bán, thì nay giảm còn chưa đầy 25%, thậm chí nhiều cửa hàng chỉ còn khoảng 15%. Theo đại diện cửa hàng xăng dầu số 33 Petrolimex (tỉnh lộ 44, huyện Long Điền), xăng E5 thành phần chủ yếu giống xăng RON 92 trước đây nhưng thêm 5% Ethanol vào để chống ô nhiễm môi trường. Tại cửa hàng lượng xăng E5 vẫn tiêu thụ bình thường, nhưng so với xăng RON A95 thì sức tiêu thụ vẫn còn khiêm tốn.
Ông Lại Văn Thường, Kế toán trưởng Công ty CP dịch vụ - sản xuất - thương mại Bà Rịa cho biết, công ty thực hiện theo chủ trương của Nhà nước chuyển từ xăng A92 sang xăng E5 bán và phân phối qua đại lý PVOil. Qua gần 2 năm kinh doanh, tỷ lệ tiêu thụ xăng E5 rất thấp so với xăng RON 95, chỉ chiếm khoảng 15%. Hiệu quả kinh doanh xăng E5 đem lại cho DN không nhiều.
Theo đánh giá của Sở Công thương, sở dĩ mức tiêu thụ xăng E5 chưa được như kỳ vọng có nhiều nguyên nhân, trong đó có lý do tâm lý của người tiêu dùng vẫn chưa hoàn toàn tin tưởng chất lượng loại xăng này. Mặt khác, mức giá chênh lệch giữa xăng E5 với xăng RON 95 cũng chưa đáng kể (chỉ hơn 1.500 đồng/lít), nên người tiêu dùng ưu tiên lựa chọn RON 95. Không chỉ tâm lý người tiêu dùng chưa tin tưởng, mức giá chênh lệch chưa đủ sức hấp dẫn mà việc tính thuế Bảo vệ môi trường đối với xăng E5 chưa hợp lý cũng là nguyên nhân khiến sức tiêu thụ của loại xăng này còn thấp.
Theo phân tích của Bộ Công thương, việc xả Quỹ Bình ổn giá xăng, dầu có độ chênh cao. Trong lần xả quỹ mới đây nhất, đối với xăng E5 là hơn 3.500 đồng/lít, trong khi xăng RON95 vào khoảng 2.045 đồng/lít, khiến các DN càng bán xăng E5 càng lỗ. Mặt khác, việc thúc đẩy tiêu thụ xăng E5 cũng đang phải đối mặt với không ít khó khăn, trước những bất cập liên quan đến mức thuế bảo vệ môi trường. Cụ thể, mức thuế này với xăng E5 được tính bằng 95% mức thuế bảo vệ môi trường của xăng khoáng RON95 (tương đương 3.800 đồng/lít) là chưa hợp lý. Bởi khi sử dụng xăng E5 đã giảm đáng kể các khí thải gây ô nhiễm môi trường, như khí CO (giảm 27,76%), HC (giảm 16,23%)... so với các loại xăng khoáng thông thường. Thứ trưởng Bộ Công thương Đỗ Thắng Hải cho rằng, mức thuế bảo vệ môi trường thu trên mỗi lít xăng E5 chỉ thấp hơn xăng khoáng 200 đồng là chưa khuyến khích người tiêu dùng chọn xăng E5. “Hiện thuế bảo vệ môi trường với xăng E5 được tính bằng 95% mức thuế xăng khoáng là chưa hợp lý. Vì vậy, cần cân nhắc đưa ra mức thuế bảo vệ môi trường với xăng E5 dựa theo mức độ khí phát thải (75-80% mức thuế với xăng khoáng) thay vì cách tính cơ học bằng 95% như hiện nay”, Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải nhấn mạnh. Trước tình hình này, Bộ Công thương đề xuất, Chính phủ nên tăng mức chênh lệch giá giữa mặt hàng xăng E5 và xăng RON 95 thông qua điều chỉnh thuế bảo vệ môi trường đối với xăng E5.
Bài, ảnh: ĐÔNG HIẾU