Giảm thời gian thông quan, doanh nghiệp được lợi

Theo ghi nhận từ các DN xuất nhập khẩu (XNK), ngành hải quan đã có nhiều nỗ lực trong việc cải cách thủ tục hành chính, rút ngắn thời gian thông quan hàng hóa, tạo điều kiện thuận lợi cho DN hoạt động hiệu quả.

DN làm thủ tục hải quan tại Chi cục Hải quan Cửa khẩu Cái Mép.

Tại hội nghị “Tiếp tục thực hiện đề án nâng cao hiệu quả quản lý, khai thác cảng biển khu vực Cái Mép - Thị Vải” trung tuần tháng 4 vừa qua, ông Mai Xuân Thành, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan cho biết, năm 2018, Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam, Tổng cục Hải quan và Cơ quan Phát triển quốc tế Hoa Kỳ (USAID) phối hợp thực hiện cuộc khảo sát tại 3.061 DN trên cả nước. Các tiêu chí khảo sát gồm: tiếp cận thông tin, thực hiện thủ tục hải quan, sự phục vụ của công chức hải quan, thủ tục quản lý và kiểm tra chuyên ngành mức độ hài lòng của DN về việc thực hiện thủ tục hành chính XNK. Qua khảo sát cho thấy, ngành hải quan BR-VT được cộng đồng DN đánh giá cao về việc thực hiện các thủ tục hành chính XNK, mang đến sự hài lòng cho DN. Đặc biệt, việc ứng dụng đồng bộ công nghệ thông tin trong công tác thực hiện thủ tục hải quan điện tử gồm: hệ thống quản lý hải quan tự động tại cảng, kho, bãi (VASSCM); hệ thống thông quan tự động (VNCCS/VCIS) đã giúp cho thời gian thông quan container chỉ tính bằng phút.

Bà Huỳnh Thị Huỳnh Thư, Giám đốc Công ty TNHH Thép An Hưng Tường (Bình Dương) cho biết, công ty bà là một DN thường xuyên thực hiện thủ tục XNK tại Chi cục Hải quan Cửa khẩu Cái Mép. Trước đây, 1 container hàng hóa qua khu vực giám sát, DN phải chờ từ 20-30 phút để kiểm tra thì nay chỉ còn khoảng 1-2 phút đối với lô hàng thông thường. Thời gian bình quân cho 1 lượt xe chở hàng qua khu vực cảng chỉ còn 10-12 phút so với 25-30 phút trước đây. Do DN không phải đi lại nhiều lần qua DN kinh doanh cảng, kho, bãi cũng như cơ quan hải quan nên rút ngắn được thời gian làm thủ tục giao nhận hàng từ 5-7 lần so với trước.  

Đến nay, ngành hải quan đã vận hành ổn định, hiệu quả hệ thống hải quan tự động VASSCM tại 17 DN cảng biển và đạt hiệu quả cao. Nhờ những nỗ lực trên, năm 2018, ngành hải quan đã thu hút thêm 307 DN về làm thủ tục, nâng tổng số DN làm thủ tục hải quan lên 1.558 DN, tăng 25%. Ngoài ra, theo đánh giá của cộng đồng DN, từ khi vận hành hệ thống này, hồ sơ, thủ tục để đưa hàng ra khỏi kho bãi cảng đơn giản hơn. Thủ tục xác nhận của hải quan giám sát tại cổng cảng được bãi bỏ; giảm tiếp xúc giữa cơ quan hải quan và DN; giảm thời gian đi lại làm thủ tục của DN XNK; khắc phục được tình trạng ùn tắc tại cổng cảng, kho bãi, tốc độ giao hàng nhanh hơn, góp phần làm giảm thời gian thông quan, giải phóng hàng, giảm chi phí quản lý hành chính… Việc giải quyết thủ tục nhanh chóng đã tăng hiệu quả trong sản xuất, kinh doanh, tạo uy tín và nâng cao sức cạnh tranh cho DN. Các DN kinh doanh cảng, kho, bãi được cung cấp đầy đủ, kịp thời thông tin về tình trạng cấp phép thông quan (từ cơ quan hải quan) đối với từng lô hàng, từng container để thực hiện thủ tục giao, nhận hàng theo quy định của pháp luật. 

Trong năm 2019, Cục Hải quan tỉnh đã có kế hoạch tăng cường cải cách hành chính gắn với ứng dụng công nghệ thông tin tại đơn vị như: Hệ thống VASSCM, VNACCS/VCIS, hệ thống thông quan điện tử E-Customs và hệ thống kế toán thuế tập trung; Hỗ trợ thực hiện cơ chế một cửa quốc gia đối với các cơ quan quản lý Nhà nước có liên quan và DN thực hiện thủ tục tàu biển xuất cảnh, nhập cảnh. Những việc làm này góp phần thiết thực cải cách thủ tục hành chính, rút ngắn thời gian thông quan hàng hóa nhưng vẫn đảm bảo quản lý Nhà nước về hải quan; mở rộng hiện đại hóa, tạo thuận lợi thu ngân sách. Đồng thời, ngành hải quan tiếp tục phấn đấu giảm thời gian thông quan hàng hóa đối với hàng nhập khẩu chỉ còn 41 giờ, giảm 20% và 36 giờ đối với hàng xuất khẩu; thời gian trung bình từ khi DN đăng ký tờ khai đến khi quyết định thông quan với hàng hóa xuất khẩu là 6 giờ, giảm 58% so với trước đó.

Theo ông Lê Văn Thung, Phó Cục trưởng Cục Hải quan tỉnh, một trong những khó khăn hiện nay của ngành hải quan là chưa được trang bị máy soi container. Hiện địa điểm kiểm tra hàng hóa tập trung đang thi công, xây lắp theo đúng tiến độ, dự kiến trong năm 2019 sẽ đi vào hoạt động. Do đó, Cục Hải quan tỉnh đề xuất Tổng cục Hải quan, UBND tỉnh hỗ trợ để cấp máy soi container. Việc trang bị máy soi container không những giúp ngành hải quan giảm được các rủi ro trong công tác nghiệp vụ mà còn giúp DN tiết kiệm công sức, chi phí xếp, dỡ hàng hóa so với phương pháp thủ công, tạo thuận lợi cho các DN làm thủ tục kiểm tra thực tế hàng hóa, thu hút nguồn hàng về làm thủ tục hải quan tại tỉnh. Thông qua việc soi chiếu sẽ góp phần ngăn ngừa hành vi gian lận thương mại, tạo môi trường kinh doanh minh bạch, hiệu quả.  

Bài, ảnh: TRÀ NGÂN