Mua, bán ngoại tệ ở đâu để không bị phạt?

Trong những ngày gần đây, thông tin một người dân tại TP.Cần Thơ đến tiệm vàng đổi 100 USD bị cơ quan chức năng phạt 90 triệu đồng vì hành vi mua bán ngoại tệ tại tổ chức không được phép thu đổi ngoại tệ đã khiến dư luận xôn xao. Trong khi đó, nhiều người dân cho biết, lâu nay, họ vẫn thường ra các tiệm vàng để mua bán ngoại tệ mà không hề hay biết có đúng quy định hay không?

Kiểm tra ngoại tệ để giao dịch cho khách tại Ngân hàng Vietinbank, Chi nhánh BR-VT. Ảnh: THU THẢO

Chị Nguyễn Thị Hậu (khu phố 4, phường 9, TP.Vũng Tàu) cho biết, thỉnh thoảng, chị được người thân ở nước ngoài cho 100-200 USD. Khi có nhu cầu đổi sang tiền Việt, chị vẫn thường ra các tiệm vàng gần nhà để trao đổi. Theo chị Hậu, khi đọc báo, xem tivi thấy thông tin về một người dân tại Cần Thơ bị phạt 90 triệu đồng vì đổi 100 USD tại tiệm vàng không được phép thu đổi ngoại tệ, chị khá bất ngờ. Bản thân chị không hề biết về quy định này.

Việc xử phạt các hành vi vi phạm trong hoạt động mua, bán ngoại tệ được quy định tại Nghị định 96/2014/NĐ-CP của Chính phủ. Cụ thể, Nghị định này quy định, người nào mua, bán ngoại tệ tại tổ chức không được cấp giấy phép sẽ bị xử phạt 80 - 100 triệu đồng. Cơ sở kinh doanh không có giấy phép nhưng vẫn thực hiện thu mua, quy đổi ngoại tệ cũng sẽ bị xử phạt 500 - 600 triệu đồng. Thậm chí, với hành vi mua, bán ngoại tệ giữa các cá nhân với nhau, hay quy đổi không đúng tỷ giá do Ngân hàng Nhà nước quy định... cũng sẽ bị phạt tiền từ 40 - 80 triệu đồng. Ngoài ra, mức phạt bổ sung với hoạt động vi phạm này sẽ là tịch thu số ngoại tệ và tiền Việt Nam đồng trong giao dịch trái phép này.

Theo ông Nguyễn Trọng Cảnh, Vụ trưởng Vụ Quản lý ngoại hối (Ngân hàng Nhà nước Việt Nam), hiện nay, việc thu đổi ngoại tệ hiện rất thuận tiện. Các điểm thu đổi ngoại tệ “phủ sóng” từ thành thị đến nông thôn, từ trung tâm đến ngoại thành… Các ngân hàng thương mại, chi nhánh ngân hàng, phòng giao dịch đều có chức năng thu đổi ngoại tệ. Muốn mua bán ngoại tệ, người dân có thể đến các ngân hàng thương mại. Ngoài mạng lưới chi nhánh, điểm giao dịch của các ngân hàng thương mại, tính đến ngày 30-9, Ngân hàng Nhà nước đã cấp phép cho 580 đại lý thu đổi ngoại tệ khác trên toàn quốc. Quy định của Ngân hàng Nhà nước đã nêu rõ, các tổ chức tín dụng phải thông báo danh sách các địa điểm mua, bán ngoại tệ tiền mặt của toàn hệ thống trên trang thông tin điện tử của tổ chức tín dụng. Ngoài  ra, người dân có thể truy cập website của các tổ chức tín dụng để biết chính xác địa điểm mua, bán ngoại tệ hợp pháp và thực hiện mua, bán ngoại tệ tại các địa điểm này để không bị xử phạt.

Khách hàng giao dịch ngoại tệ tại Ngân hàng Đông Á, Chi nhánh BR-VT. Ảnh: THU THẢO

Tại BR-VT, theo Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Chi nhánh BR-VT, trên địa bàn tỉnh có 15 đơn vị được ủy quyền đổi ngoại tệ và 17 đại lý chi trả ngoại tệ. Theo đó, tại các đơn vị được ủy quyền đổi ngoại tệ, người dân có thể giao dịch, đổi từ tiền USD sang tiền Việt Nam đồng. Tuy nhiên, Ngân hàng Nhà nước khuyến cáo, người dân chỉ nên đổi với số lượng ít, đủ để chi tiêu. Nếu đổi với số lượng tiền lớn, người dân nên đến các ngân hàng đã được cấp phép. Còn đối với các đại lý được chi trả ngoại tệ, chỉ được phép chi trả tiền bằng ngoại tệ cho khách hàng khi có sự ủy quyền của ngân hàng. Nếu khách hàng muốn lấy tiền Việt, phải làm các thủ tục ngay từ ban đầu đối với ngân hàng nơi ủy quyền. Người dân lấy ngoại tệ xong đổi lại tiền Việt ngay tại đại lý chi trả ngoại tệ đó cũng sai phạm.

Mục tiêu chống đô la hóa, ổn định tiền Việt Nam là một chủ trương lớn và hoàn toàn đúng đắn cần phải thực hiện. Tuy nhiên, theo khảo sát của phóng viên Báo BR-VT, nhu cầu thu đổi ngoại tệ của người dân rất lớn. Trong khi đó, số lượng đại lý thu đổi ngoại tệ hiện còn khá ít. Do đó, để không xảy ra các trường hợp vi phạm giao dịch ngoại tệ, cần mở rộng các điểm thu đổi ngoại tệ, đồng thời các đại lý này cần hoạt động ngoài giờ.

NHÓM PV KINH TẾ