Mạnh tay xử lý nạn khai thác khoáng sản không phép

Thời gian gần đây, hoạt động khai thác khoáng sản không phép, trái phép trên địa bàn TX.Phú Mỹ vẫn diễn biến phức tạp. Trước tình trạng này, chính quyền địa phương và cơ quan chức năng đã và đang tăng cường kiểm tra hoạt động khai thác khoáng sản trên địa bàn, qua đó đã kịp thời phát hiện, xử lý nhiều trường hợp vi phạm.

PHÁT HIỆN, XỬ LÝ NHIỀU VỤ VI PHẠM

Cuối tháng 7-2018, cùng đi với ông Nguyễn Huỳnh Đăng Khương, cán bộ Phòng TN-MT TX.Phú Mỹ, phóng viên Báo Bà Rịa - Vũng Tàu đến mỏ cát xây dựng và vật liệu san lấp hồ Châu Pha, xã Tóc Tiên của Công ty CP Phát triển đường cao tốc Biên Hòa-Vũng Tàu (BVEC). Ông Khương cho biết, ngày 26-6, Sở TN-MT đã tổ chức đoàn kiểm tra thực tế điểm mỏ này. Tại thời điểm kiểm tra, đoàn công tác Sở TN-MT ghi nhận, BVEC chưa thực hiện xong các thủ tục về thuê đất, phê duyệt thiết kế kỹ thuật, bổ nhiệm giám đốc điều hành mỏ, thông báo kế hoạch khai thác… Do đó, mọi hoạt động khai thác khoáng sản tại khu vực này được coi là không phép. Tuy nhiên, thực tế cho thấy có hoạt động khai thác, bơm hút cát tại đây. Cụ thể, đoàn kiểm tra phát hiện tại hiện trường có 1 bãi cát thành phẩm đã qua bơm rửa với khối lượng khoảng 200m³, 1 xe máy đào (không hoạt động) và hệ thống đường ống bơm hút cát. Đại diện BVEC cho rằng, đơn vị không có chủ trương và không thực hiện việc khai thác cát nêu trên, hoạt động khai thác khoáng sản trái phép nằm ngoài ranh giới khu vực mỏ. Thế nhưng, lãnh đạo xã Tóc Tiên khẳng định, có xảy ra hoạt động khai thác khoáng sản trái phép tại khu vực mỏ như kết quả kiểm tra của Sở TN-MT. Vì vậy, hiện nay, UBND xã Tóc Tiên và các đơn vị liên quan tăng cường kiểm tra, giám sát toàn bộ hoạt động khai khác khoáng sản tại khu vực nêu trên.

Một điểm khai thác khoáng sản trái phép tại ấp 1, xã Tóc Tiên (TX.Phú Mỹ) đã bị các cơ quan chức năng phát hiện và xử lý.

Trước đó, nhiều trường hợp khai thác cát trái phép cũng bị cơ quan chức năng phát hiện, xử lý. Cụ thể, UBND TX.Phú Mỹ đã ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính với số tiền 25 triệu đồng đối với ông Lê Thanh Lộc (ngụ tại khu phố Vạn Hạnh, phường Phú Mỹ) vì có hành vi khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng không có giấy phép tại thôn Tân Tiến, xã Châu Pha. Tương tự, ông Nguyễn Trọng Tú (ngụ tại TX.Long Khánh, tỉnh Đồng Nai) cũng bị UBND TX.Phú Mỹ xử phạt vi phạm hành chính số tiền 35 triệu đồng vì khai thác cát không phép ở tổ 9, ấp Mỹ Tân, phường Mỹ Xuân, TX.Phú Mỹ.

Mỏ cát xây dựng và vật liệu san lấp tại hồ Châu Pha, xã Tóc Tiên (TX.Phú Mỹ) của Công ty BVEC chưa được chủ mỏ thực hiện xong các thủ tục theo quy định để đưa mỏ vào khai thác. Ảnh: PHƯƠNG ANH

Theo Quyết định số 30/2016/QĐ-UBND ngày 7-9-2016 của UBND tỉnh về “Quy hoạch thăm dò, khai thác và sử dụng tài nguyên khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường và than bùn tỉnh BR-VT giai đoạn 2016- 2020, tầm nhìn đến năm 2030”, trên địa bàn TX.Phú Mỹ có 26 điểm mỏ được UBND tỉnh phê duyệt, với tổng diện tích hơn 710 ha, trữ lượng gần 127 triệu m³, trong đó có 18 mỏ đá xây dựng, 4 mỏ vật liệu san lấp, 1 mỏ cát xây dựng và 3 mỏ sét gạch ngói.

Trên cơ sở quy hoạch của UBND tỉnh, thời gian qua, nhằm tăng cường quản lý hoạt động khai thác khoáng sản trên địa bàn, UBND TX.Phú Mỹ đã chỉ đạo các phòng, ban chuyên môn và UBND các xã, phường tăng cường kiểm tra hoạt động khai thác khoáng sản, qua đó đã phát hiện, xử lý nhiều vụ vi phạm pháp luật về khoáng sản. Cụ thể, năm 2017, cơ quan chức năng thị xã đã xử lý 39 trường hợp với tổng số tiền phạt 718 triệu đồng, tịch thu 1 xe cuốc, 13 máy bơm và 1.855m³ cát. Trong 6 tháng đầu năm 2018, các đoàn kiểm tra của UBND TX. Phú Mỹ đã phát hiện, xử lý 11 trường hợp vi phạm với tổng số tiền phạt hơn 200 triệu đồng, tịch thu 2 máy bơm và 70m³ cát.

Hiện trường một vụ khai thác cát không phép tại xã Châu Pha (TX.Phú Mỹ).

TIẾP TỤC THỰC HIỆN ĐỒNG BỘ CÁC GIẢI PHÁP

Theo ông Trần Văn Hiền, Phó Phòng TN-MT TX.Phú Mỹ, hoạt động khai thác khoáng sản không phép trên địa bàn thị xã trong thời gian gần đây có giảm so với các năm trước, nhưng còn diễn biến phức tạp. Nguyên nhân là do hoạt động này diễn ra chủ yếu vào ban đêm và các ngày nghỉ, nên việc phát hiện và xử lý rất khó khăn. Các đối tượng thường thực hiện bơm hút cát không phép vào ban đêm (từ 22 giờ đêm hôm trước tới khoảng 4 giờ sáng hôm sau) và di dời ngay toàn bộ tang vật, phương tiện vi phạm (xe cuốc, máy bơm, ống dẫn, sàn tuyển rửa, cát thành phẩm) ra khỏi khu vực. Vì vậy, khi lực lượng chức năng tới kiểm tra chỉ phát hiện dấu vết hiện trường, không bắt được quả tang và cũng không ghi lại được hình ảnh vi phạm để xử lý.

Bên cạnh đó, việc tịch thu, tạm giữ tang vật, phương tiện vi phạm hành chính (như xe cuốc, xe ben, xe tải…) của cá nhân có trị giá trên 50 triệu đồng, của tổ chức có trị giá trên 100 triệu đồng, chính quyền thị xã không thực hiện được do vượt thẩm quyền (quy định tại Điều 38, Điều 125 Luật Xử lý vi phạm hành chính số 15/2012/QH13 và Nghị định số 97/2017/NĐ-CP). Trong khi đó, các trường hợp vi phạm chủ yếu diễn ra vào ban đêm và các ngày nghỉ cuối tuần, nên việc xử lý các tang vật, phương tiện vi phạm hành chính có giá trị lớn như trên gặp nhiều khó khăn, do phải lập hồ sơ chuyển lên UBND tỉnh xử lý theo thẩm quyền. Việc thu hồi đất đối với hành vi khai thác khoáng sản không phép (hành vi khai thác khoáng sản không phép là hành vi hủy hoại đất theo quy định tại Khoản 25, Điều 3, Luật Đất đai năm 2013) cũng gặp nhiều vướng mắc do chưa có văn bản hướng dẫn thi hành. Vì vậy, ngày 26-3-2018, UBND huyện Tân Thành (nay là UBND TX.Phú Mỹ) đã có văn bản gửi Sở TN-MT đề nghị hướng dẫn trình tự, thủ tục thu hồi đất đối với hành vi khai thác khoáng sản không phép. Tuy nhiên, vấn đề này hiện vẫn đang chờ hướng dẫn của Bộ TN-MT.

Theo ông Nguyễn Văn Thắm, Chủ tịch UBND TX.Phú Mỹ, nhằm ngăn ngừa, hạn chế vi phạm trong lĩnh vực khoáng sản, thời gian tới, chính quyền địa phương sẽ tiếp tục phối hợp với các ngành chức năng của tỉnh tăng cường kiểm tra hoạt động khai thác khoáng sản trên địa bàn thị xã; Hoàn thành dự án xây dựng cơ sở dữ liệu và hệ thống thông tin quản lý tài nguyên và môi trường thị xã. UBND TX.Phú Mỹ đề nghị UBND tỉnh thu hồi giấy phép khai thác khoáng sản đối với các trường hợp DN không đủ năng lực, chậm triển khai dự án; Đối với những DN đã được cấp giấy phép khai thác khoáng sản mới hoàn tất thủ tục thuê đất một phần diện tích, yêu cầu DN nhanh chóng hoàn tất thủ tục thuê đất phần diện tích còn lại mới được khai thác; Tiếp tục kiến nghị Bộ TN-MT sớm có hướng dẫn về trình tự, thủ tục thu hồi đất đối với các trường hợp vi phạm trong lĩnh vực khai thác khoáng sản.

Bài, ảnh: PHƯƠNG ANH