Iceland, vùng đất huyền diệu

Từng là quốc gia bị cô lập ở Bắc Đại Tây Dương, Iceland ngày nay đạt nhiều thành tựu trong phát triển, trong đó môi trường sống bình yên, an sinh xã hội được chăm lo bậc nhất thế giới.

Iceland là quốc gia bình yên, an toàn nhất thế giới.

Trong đại dịch COVID-19, Iceland cũng là quốc gia đầu tiên của châu Âu gỡ bỏ lệnh phong tỏa toàn quốc, đưa cuộc sống trở lại bình thường vào cuối tháng 6/2021.

Quốc gia bình đẳng

Quốc đảo Iceland có diện tích hơn 103.000 km2 với đường biển kéo dài hơn 4.800 km, giáp với biển Greenland ở phía Bắc, biển Na Uy ở phía Đông, Đại Tây Dương ở phía Nam và Tây, eo biển Đan Mạch phía Tây Bắc.

Iceland trở thành nước cộng hòa độc lập vào năm 1944 và từ đó dần phát triển là một trong những nền kinh tế thịnh vượng nhất thế giới. Tuy chỉ mới thành lập cách đây hơn 70 năm, nhưng quốc đảo này đã được phát hiện từ hơn 1.000 năm trước với cư dân chủ yếu là thủy thủ người Na Uy và các nhà thám hiểm. Do vậy, ngư nghiệp, sản xuất các sản phẩm làm từ cá là ngành kinh tế chính của Iceland trong suốt quá trình phát triển. Kể từ năm 2010, ngành du lịch phát triển và dần trở thành trụ cột chính cho tăng trưởng kinh tế ở Iceland, góp phần giúp quốc gia này khôi phục lại nền kinh tế mong manh sau khủng hoảng tài chính 2008. Trong những năm gần đây, ngành dịch vụ này tăng trung bình 30%/năm.

Khí hậu ở Iceland khắc nghiệt lạnh giá vì vị trí giáp vòng Cực Bắc và nằm trên vành đai núi lửa Đại Tây Dương, song nhờ vậy đất nước này lại sở hữu vô vàn sông băng, núi lửa, suối nước nóng... tạo nên những kỳ quan thiên nhiên hùng vĩ, ngoạn mục khó tả. Du khách sẽ được tận mắt nhìn thấy những bãi biển lạ lùng nhất tại đây. Chẳng hạn biển Đen Reynisfjara nhiều đá cuội và cát đen nên nhìn từ trên cao nước biển dường như hóa đen. Ngoài ra Iceland còn có “Biển trong suốt” nơi các tảng băng dạt vào bờ, tạo nên màu trong suốt hấp dẫn. Núi băng còn được xem là “đặc sản” với muôn hình vạn trạng. Chính điều đó mà người ta gọi nơi đây là “Đảo quốc băng giá”.

Mặc dù khá tách biệt với phần còn lại của châu Âu và dân số ít, song mức sống của Iceland vẫn tương đương với các quốc gia nằm trong lục địa châu Âu. Thu nhập của người Iceland cao thứ 7 thế giới vào năm ngoái (GDP/đầu người ở mức 65.871 USD), sau 4 quốc gia khác cùng châu lục là Luxembourg, Thụy Sỹ, Na Uy và Ireland.

Nhà mái cỏ đẹp như cổ tích tại Iceland.

Iceland được đánh giá là quốc gia khoan dung, tiến bộ nhất thế giới. Báo cáo khoảng cách giới toàn cầu 2021 của Diễn đàn Kinh tế thế giới (WEF), Iceland tiếp tục nằm trong nhóm quốc gia bình đẳng giới nhất hành tinh, vị trí mà nước này đã liên tục nắm giữ kể từ năm 2009.

Tỷ lệ nghị sĩ là nữ giới ở đảo quốc này là 39,7%. Về bình đẳng tại nơi làm việc, Iceland là quốc gia duy nhất trên thế giới yêu cầu các công ty phải chứng minh họ không trả lương cho phụ nữ thấp hơn nam giới, khi luật về trả lương bình đẳng ở nước này có hiệu lực vào năm 2018. Tất cả các công ty và đơn vị kinh doanh có ít nhất 25 nhân viên làm việc toàn thời gian đều phải cam kết chi trả thù lao công bằng cho nhân viên. Các công ty này sẽ phải trải qua quá trình thanh tra và cấp giấy chứng nhận chi trả lương bình đẳng cho cả hai giới, nếu không đạt yêu cầu họ sẽ phải chịu mức phạt khoảng 500USD/ngày. Những đơn vị được cấp chứng nhận mà không tuân thủ thực hiện cũng sẽ bị phạt.

Không chỉ ban hành luật về bình đẳng tiền lương, Iceland cũng nỗ lực đảm bảo ngày càng có nhiều phụ nữ nắm giữ các chức vụ cao nhất của công ty. Hiện nay, phụ nữ Iceland đã hiện diện rõ rệt ở những vị trí cấp cao và quản lý, khi lần lượt chiếm 41,9% và 45,9% đối với hai vai trò này.

88% dân số đã tiêm chủng

Trong đại dịch COVID-19, Iceland là quốc gia châu Âu dẫn đầu thế giới về tốc độ giải trình tự gen. Toàn bộ quá trình, từ cô lập DNA đến giải trình tự chỉ trong một ngày rưỡi đã giúp Iceland xác định được 463 biến thể virus SARS-CoV-2 riêng biệt - mà các nhà khoa học gọi là gen đơn bội (haplotype). Nhờ giải trình tự gen của tất cả các mẫu dương tính với COVID-19, Iceland đã ngăn chặn được nhiều biến thể mới vào quốc gia này.

Bên cạnh đó, Iceland cũng đẩy nhanh chiến dịch tiêm chủng. Tính từ tháng 12/2020 đến tháng 6/2021, 88% dân số trên 16 tuổi đã được tiêm chủng ít nhất 1 mũi, tương đương 295.000 người trong tổng số 365.000 dân Iceland. Đối với những người trên 50 tuổi, tỷ lệ tiêm chủng đạt xấp xỉ 100%.

Thành quả này giúp Iceland kiểm soát tốt dịch COVID-19. Và sau 15 tháng kể từ khi đưa ra biện pháp hạn chế đầu tiên để phòng dịch COVID-19 (tháng 3/2020), ngày 26/6/2021, Iceland đã chấm dứt tất cả các biện pháp kiểm soát dịch trên toàn quốc. Tuy nhiên, Iceland vẫn duy trì các biện pháp hạn chế ở khu vực biên giới, yêu cầu xuất trình giấy chứng nhận xét nghiệm PCR âm tính đối với những người muốn nhập cảnh và thực hiện xét nghiệm thêm sau 5 ngày cách ly đối với những người chưa được tiêm vắc xin. Những người đã tiêm vắc xin hoặc những người đã khỏi bệnh trước đó sẽ được nhập cảnh vào Iceland mà không kèm theo điều kiện gì từ ngày 1/7.

Tuy vậy, cũng như nhiều quốc gia châu Âu khác, đất nước này đang chứng kiến số ca nhiễm biến thể Delta tăng nhanh. Tốc độ lây nhiễm hàng ngày đã đạt mức kỷ lục với 131 ca. Làn sóng lây lan mới đã buộc chính phủ phải thông báo tái áp đặt các lệnh giới hạn, chẳng hạn như đeo khẩu trang tại không gian kín. Trung tâm Kiểm soát và phòng chống dịch bệnh châu Âu (ECDC) đã gắn nhãn Iceland là “màu cam” trong bản báo cáo mới nhất về tình hình dịch COVID-19 trên toàn cầu.

Nhà dịch tễ học hàng đầu Iceland, ông Thorolfur Gudnason cho biết không loại trừ khả năng các biện pháp phòng chống dịch COVID-19 vừa được tái áp đặt mới đây vẫn là cần thiết cho đến tận 15 năm tới. “Chuyện này có thể xảy ra. Không biết rõ tương lai sẽ ra sao”, ông Gudnason trả lời báo Morgunbladid. Ông đồng thời nhấn mạnh đại dịch COVID-19 sẽ không chấm dứt tại Iceland cho đến khi nó kết thúc trên toàn thế giới.

KHÁNH HẰNG (tổng hợp)