Tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu là cửa ngõ hàng hải của khu vực Ðông Nam Bộ, có vị trí quan trọng trong chiến lược phát triển kinh tế-xã hội, bảo đảm quốc phòng-an ninh của cả vùng và cả nước. Ngày 12/8/1991, tỉnh được thành lập theo Nghị quyết của Quốc hội khóa VIII, trên cơ sở Ðặc khu Vũng Tàu-Côn Ðảo và 3 huyện Châu Thành, Xuyên Mộc và Long Ðất của tỉnh Ðồng Nai.
 |
| Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc, cùng các đồng chí lãnh đạo, nguyên lãnh đạo tỉnh tham dự Lễ khởi công Dự án Tổ hợp hóa dầu miền Nam, tháng 2/2018. |
30 năm qua, trong bộn bề khó khăn, Ðảng bộ, chính quyền, quân và dân tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu đã nỗ lực phấn đấu, đoàn kết một lòng, biến vùng quê nghèo, giàu truyền thống cách mạng, trở thành địa phương có bước phát triển vượt bậc trên nhiều lĩnh vực: Kinh tế có tốc độ tăng trưởng cao, cơ cấu kinh tế hợp lý và chuyển dịch đúng hướng. Hạ tầng xã hội được đầu tư đồng bộ. Các lĩnh vực giáo dục-đào tạo, y tế, xóa đói, giảm nghèo, an sinh xã hội... đều có bước phát triển toàn diện. Công tác xây dựng, chỉnh đốn Ðảng được chăm lo củng cố. Năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức Đảng và chất lượng đội ngũ cán bộ, đảng viên được nâng lên. Chính quyền từ tỉnh đến cơ sở được kiện toàn và từng bước nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý, điều hành, đáp ứng yêu cầu của địa phương trong thời kỳ mới.
Với 305km bờ biển và vị trí địa lý thuận lợi có nhiều cảng biển nước sâu, nhiều năm qua, Bà Rịa - Vũng Tàu đã dành nhiều sự quan tâm đầu tư, tạo chuyển biến mạnh mẽ cho phát triển của hệ thống cảng biển, cũng như dịch vụ hậu cần cảng. Từ chỗ chỉ có một vài cảng chuyên dụng phục vụ ngành dầu khí và đánh bắt hải sản, sau 30 năm, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đã hình thành hệ thống cảng biển quy mô lớn, có thể tiếp nhận tàu container trọng tải lớn có sức chở hơn 200 ngàn tấn vận chuyển hàng hóa trực tiếp từ Bà Rịa-Vũng Tàu đi châu Âu, qua bờ Đông và bờ Tây nước Mỹ. Các tuyến Quốc lộ 51, 55, 56 qua địa bàn tỉnh được đầu tư nâng cấp theo quy hoạch. Các tuyến giao thông kết nối nội vùng như đường vào KCN dầu khí Long Sơn, đường liên cảng Cái Mép - Thị Vải, đường 991B, đường Phước Hòa - Cái Mép từng bước được đầu tư để kết nối đồng bộ hành lang tuyến kinh tế ven biển, thu hút đầu tư, phát triển KCN, cảng biển, cảng thủy nội địa và trung tâm logistics của tỉnh.
Hệ thống cảng biển từng bước được đầu tư phát triển. Theo Quy hoạch phát triển nhóm cảng số 5 do Thủ tướng Chính phủ phê duyệt thì khu vực Bà Rịa - Vũng Tàu được xác định là tâm điểm của nhóm cảng này. Phát huy thế mạnh, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đã đầu tư hệ thống giao thông kết nối và kiến nghị Bộ GT-VT triển khai nạo vét luồng hàng hải Vũng Tàu - Thị Vải; hệ thống hóa các chính sách hỗ trợ, ưu đãi đầu tư trong lĩnh vực logistics; triển khai phát triển 3 khu vực cảng cạn theo quy hoạch; rà soát quỹ đất và xác định vị trí cụ thể kêu gọi đầu tư logistics trong các khu công nghiệp.
Song song đó, hàng năm tỉnh phối hợp với Bộ GT-VT, Cục Hàng hải Việt Nam tổ chức Hội nghị về tiếp tục thực hiện các giải pháp nâng cao hiệu quả, khai thác hệ thống cảng biển Cái Mép - Thị Vải và các giải pháp nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh và phát triển dịch vụ logistics trên địa bàn tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu; lập quy hoạch xây dựng 1/2.000 Trung tâm Logistics Cái Mép Hạ để kêu gọi đầu tư...
Từ những nỗ lực chung của tỉnh, đến nay, hiệu quả hoạt động của hệ thống cảng đang ngày càng được nâng lên, tổng công suất khai thác của hệ thống cảng năm 2020 đạt 75 triệu tấn/năm; công suất khai thác cảng tăng từ 40% năm 2015 lên 53% năm 2020, trong đó hàng container bằng tàu biển đạt bình quân 2,93 triệu TEU/năm, tăng 23%/năm.
Hiện nay, trên địa bàn tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu quy hoạch tổng thể có 69 dự án cảng, trong đó đã triển khai xây dựng và đưa vào hoạt động 48 dự án với công suất 141,5 triệu tấn/năm. Cụm cảng Cái Mép - Thị Vải hoạt động ngày càng hiệu quả, thuộc nhóm cảng có tốc độ tăng trưởng nhanh nhất trên thế giới, với mức tăng trên 22%/năm, cao thứ 6 trên thế giới và cao nhất khu vực Đông Nam Á. Đây là 1 trong 21 cảng có thể tiếp nhận tàu có trọng tải 200.000 tấn; khối lượng hàng hóa và số lượng tàu vào cảng tăng nhanh; triển khai đầu tư đồng bộ nhiều tuyến đường giao thông quan trọng kết nối với cảng.
Nhờ vậy, từ đầu năm 2021 đến nay, dù hoạt động hàng hải chịu nhiều ảnh hưởng của dịch COVID-19, tuy nhiên cụm Cái Mép - Thị Vải lại liên tục đón nhận nhiều tin vui, nhiều kỷ lục mới được xác lập như: xếp dỡ thành công các thiết bị siêu trường, siêu trọng; đạt năng suất xếp dỡ hàng container cao nhất Việt Nam nói riêng và trong khu vực nói chung.
Cùng với đó, những năm qua, dịch vụ hậu cần cảng tại Bà Rịa - Vũng Tàu đã có những chuyển biến tích cực, từng bước hình thành hệ thống logistics; có thêm 152ha kho bãi đi vào hoạt động, đang chuẩn bị thủ tục lựa chọn nhà đầu tư Trung tâm logistics Cái Mép Hạ. Công tác cải cách thủ tục, rút ngắn thời gian thông quan hàng hóa qua cảng được triển khai đồng bộ, hiệu quả.
Tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu xác định, nhiệm kỳ 2020-2025, tỉnh ưu tiên dành 20.000 tỷ đồng để đầu tư hạ tầng kết nối giao thông liên cảng, liên vùng. Trong thời gian đó, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu dành 2.000ha để quy hoạch không gian phát triển hệ thống logistics, trung tâm kiểm hóa hiện đại, chọn nhà đầu tư có đủ năng lực, kinh nghiệm để phát triển hệ thống hậu cần cảng; thành lập Ban quản lý Cụm cảng Cái Mép-Thị Vải, tạo sự điều hành thống nhất, tạo thuận lợi tối đa cho các doanh nghiệp và các hãng tàu khi ra vào hệ thống cảng Cái Mép - Thị Vải; phát triển hệ thống cảng Cái Mép - Thị Vải thành cửa ngõ xuất nhập khẩu hàng hóa phục vụ vùng kinh tế trọng điểm phía Nam.
 |
| Cảng Tân Cảng - Cái Mép Thị Vải (TCTT) đón tàu REN JIAN 25 khai thác tuyến dịch vụ CES của hãng tàu China United Line (CU Lines) lần đầu cập cảng vào ngày 2/5. |
Trong đó tiếp tục tập trung đầu tư hạ tầng giao thông kết nối đa phương thức, kết nối liên vùng và khu vực, hình thành hệ thống logistics để cụm cảng Cái Mép - Thị Vải thực sự trở thành cảng trung chuyển hàng hóa quốc tế; nghiên cứu triển khai, thu hút đầu tư cảng tàu khách quốc tế chuyên biệt tạo động lực mới cho phát triển du lịch. Tiếp tục cải cách các thủ tục, tạo thuận lợi cho hàng hóa xuất nhập khẩu tại cảng; duy tu, nạo vét, bảo đảm an ninh, an toàn trên các tuyến luồng hàng hải và tại các bến cảng. Tập trung triển khai các dự án: Đường 991B, cầu Phước An, đường cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu, đường Long Sơn - Cái Mép, Phước Hòa - Cái Mép, đường sau cảng Mỹ Xuân - Thị Vải; xúc tiến các thủ tục để khởi động xây dựng đường sắt kết nối cảng, Trung tâm Logistics Cái Mép Hạ, Trung tâm kiểm tra chuyên ngành tập trung; thúc đẩy phát triển các dự án cảng thủy nội địa.
Tự hào với những thành tựu đạt được trong 30 năm qua, cùng với sự lãnh đạo, chỉ đạo sát sao của Ðảng và Nhà nước, sự giúp đỡ của các bộ, ban, ngành, Ðảng bộ, chính quyền, quân và dân tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu tiếp tục phát huy tinh thần đoàn kết, vượt mọi khó khăn, quyết tâm xây dựng Bà Rịa - Vũng Tàu ngày càng giàu mạnh, văn minh, trở thành tỉnh công nghiệp và cảng biển theo hướng hiện đại.