“Ra Giêng nhớ tộ bình tinh, trắng bân bột nhuyễn, mát tình hương quê”. Câu thơ ấy gợi nhớ về những ngày tháng Giêng, khi cả làng quê tôi lại rộn ràng với mùa thu hoạch bình tinh.
 |
| Củ, bột bình tinh - củ dong. |
Sau Tết, công việc đồng áng bắt đầu trở lại, từ ruộng ngọt đến đồng muối. Và một trong những công việc bận rộn nhất chính là thu hoạch củ bình tinh. Trên những cánh đồng, rẫy, mọi người hăng say đào từng củ bình tinh mập mạp. Củ bình tinh sau khi thu hoạch sẽ được rửa sạch, phơi sơ cho ráo. Sau đó, người ta sẽ gọt vỏ, rửa sạch lần nữa để chuẩn bị cho công đoạn mài bột.
Ngày xưa, việc mài bột khá vất vả. Người ta dùng những chiếc bàn mài tự chế từ lon sữa bò, mài từng củ bình tinh cho đến khi nhuyễn. Công việc này đòi hỏi sự khéo léo, nếu không sẽ dễ bị trầy xước tay. Bột bình tinh sau khi mài sẽ được ngâm nước, gạn lọc nhiều lần để loại bỏ cặn bã. Phần tinh bột lắng xuống đáy sẽ được vớt ra, bóp vụn và phơi khô dưới nắng. Bột bình tinh thành phẩm có màu trắng tinh, mịn màng, là loại bột thượng hạng, có thể dùng quanh năm.
Vào những ngày hè nóng nực, bột bình tinh là thức uống giải nhiệt tuyệt vời. Người ta pha bột với nước ấm, thêm đường và khuấy đều. Bột bình tinh không chỉ là thức uống ngon miệng mà còn là bài thuốc dân gian giúp thanh nhiệt, giải độc. Ngoài cách pha bột truyền thống, người ta còn có thể luộc củ bình tinh tươi để ăn. Củ bình tinh luộc có vị ngọt bùi, rất hấp dẫn. Hoặc có thể chế biến thành món chiên giòn, lạ miệng và ngon lành.
Dù chế biến theo cách nào, bột bình tinh vẫn luôn là món ăn quen thuộc và yêu thích của người dân quê tôi. Hương vị ngọt ngào, mát lành của bột bình tinh đã trở thành một phần ký ức tuổi thơ không thể nào quên.
HẢI NGUYÊN