Mạnh tay xử lý nợ bảo hiểm xã hội
Nhằm bảo vệ quyền lợi tốt nhất cho người lao động (NLĐ), công đoàn các cấp đã phối hợp với ngành chức năng tăng cường giám sát, mạnh tay xử lý tình trạng nợ, chậm đóng BHXH của các đơn vị sử dụng lao động.
Đoàn giám sát liên ngành làm việc với đại diện Công ty TNHH Greentech Headgear (KCN Châu Đức, xã Nghĩa Thành, huyện Châu Đức) về tình hình thực hiện quy định về BHXH, BHYT. |
Trầy trật đòi quyền lợi
Chậm, trốn đóng BHXH là vấn đề nhức nhối khi quyền lợi của NLĐ bị xâm phạm. Không ít NLĐ đã phải bước vào hành trình đòi quyền lợi gian nan, mất rất nhiều thời gian, công sức.
Trường hợp của các công nhân tại Công ty TNHH May mặc Thăng Long (TP.Vũng Tàu) là một điển hình. Bà Đinh Thị Thái (48 tuổi), là một trong những người đang khởi kiện Công ty TNHH May mặc Thăng Long cho biết, bà từng có 19 năm làm công nhân ở đây. Tháng 1/2023, bà cùng với nhiều công nhân khác buộc phải nghỉ việc vì công ty nợ lương kéo dài. Bà cùng nhiều công nhân đã bắt đầu hành trình đòi quyền lợi của mình từ đó đến nay.
“Công ty hứa nhiều lần nhưng vẫn không thanh toán trong khi công nhân đi làm chỉ dựa vào lương hàng tháng để sống. Tôi và nhiều người buộc phải nghỉ, đi tìm việc thời vụ bên ngoài để lo cho con cái. Không ai muốn đi kiện nơi mình đã gắn bó lâu dài nhưng vì để đòi công bằng, đòi lại tiền mồ hôi nước mắt của mình nên chúng tôi phải khởi kiện ra tòa án. Sau bao gian nan, công ty đã thanh toán phần nào tiền nợ lương, tôi đã chốt được sổ BHXH. Trên hành trình đi tìm lẽ phải ấy tôi và nhiều người được công đoàn hỗ trợ hướng dẫn về hoàn thiện thủ tục pháp lý”, bà Thái nói.
Nợ BHXH gia tăng và diễn biến phức tạp
Tình trạng nợ, trốn đóng BHXH đang diễn ra phức tạp, gây nhiều hệ lụy, ảnh hưởng quyền lợi trước mắt, trực tiếp của NLĐ. Tình trạng này còn gây ra sự bất công, không công bằng giữa các DN.
Hệ thống pháp luật đã xác định hành lang pháp lý để giải quyết nợ, trốn đóng BHXH nhưng còn nhiều bất cập, xa thực tế, thiếu thống nhất dẫn đến thiếu tính khả thi, khiến tình trạng nợ BHXH gia tăng và diễn biến phức tạp.
(Ông Ngọ Duy Hiểu, Phó Chủ tịch Tổng LĐLĐ Việt Nam)
|
Không phải NLĐ nào cũng dám lên tiếng và đủ hiểu biết pháp luật để đòi lại quyền lợi của mình khi bị nợ luơng, BHXH... Đáng buồn hơn, nhiều công nhân đã phải ngậm ngùi mất trắng khoản tiền lương và cả sổ BHXH khi công ty giải thể.
Anh Nguyễn Trung Hiếu, công nhân từng làm việc tại TX.Phú Mỹ kể: “Sau dịch COVID-19, công ty khó khăn và đóng cửa, chúng tôi mất việc làm. Tiền lương, sổ BHXH cũng không lấy được. Sau mấy tháng ráng cầm cự ở lại phòng trọ chờ DN chốt sổ BHXH không được nên tôi đành ngậm ngùi về quê. Tới nay, tôi vẫn không biết sổ BHXH của mình đang nằm ở đâu”.
Thanh tra, giám sát người sử dụng lao động
Tháng 10/2024, Sở LĐTBXH đã tiến hành kiểm tra việc thực hiện các quy định pháp luật tại Công ty TNHH May mặc Thăng Long. Theo biên bản làm việc, từ tháng 8/2022 đến nay, DN này nợ BHXH (tính cả lãi) hơn 1,2 tỷ đồng. Đây là số tiền nợ từ năm 2021 do chủ cũ và chưa có sự bàn giao thống nhất giữa người sử dụng lao động cũ và người sử dụng lao động mới.
Tại thời điểm kiểm tra, công ty đã đóng BHXH với số tiền hơn 27 triệu đồng cho nhóm lao động đang làm việc. Đối với số tiền nợ BHXH cũ đã đóng hơn 166 triệu đồng để chốt sổ cho 17 NLĐ. Công ty đang đề nghị chủ cũ bàn giao và phân trách nhiệm giữa 2 bên với số tiền còn lại. Công ty đề nghị thanh toán dần đến hết năm 2025 với số tiền BHXH còn lại. Tại thời điểm kiểm tra, 49 NLĐ vẫn còn bị công ty nợ BHXH.
Để bảo vệ quyền lợi hợp pháp, chính đáng của đoàn viên, NLĐ, các cấp công đoàn cũng đã tăng cường phối hợp với các cơ quan chức năng tổ chức thanh, kiểm tra, giám sát việc thực hiện chính sách pháp luật lao động, BHXH, BHYT, BHTN cho NLĐ. Qua đó, đã góp phần hạn chế tình trạng vi phạm pháp luật đối với NLĐ, nâng cao ý thức chấp hành pháp luật của DN, tăng cường sự quan tâm của cấp ủy, chính quyền đối với công tác quản lý Nhà nước về lao động ở địa phương và hoạt động công đoàn.
Theo thống kê của LĐLĐ tỉnh, tính đến hết tháng 10/2024, toàn tỉnh có 1.085 đơn vị chậm đóng BHXH từ 3 tháng trở lên với tổng số tiền hơn 148,5 tỷ đồng, ảnh hưởng trực tiếp tới quyền lợi của 8.575 NLĐ. Trong đó, tại các DN có tổ chức công đoàn do LĐLĐ tỉnh quản lý có 40 DN chậm đóng tiền BHXH từ 3 tháng trở lên với tổng số tiền hơn 54,9 tỷ đồng, làm ảnh hưởng đến quyền lợi của 3.092 NLĐ. |
Theo LĐLĐ tỉnh, từ năm 2020 đến nay, qua phối hợp thanh tra, DN đã khắc phục hơn 10 tỷ đồng tiền nợ BHXH, BHYT… của NLĐ. Riêng năm 2024, các cấp công đoàn đã phối hợp thanh, kiểm tra tại 99 DN.
Ông Nguyễn Châu Trinh, Phó Chủ tịch LĐLĐ tỉnh, Trưởng Đoàn kiểm tra liên ngành cho biết, LĐLĐ tỉnh đã chủ trì phối hợp giám sát việc thực hiện trách nhiệm của người sử dụng lao động về BHXH tại 10 DN. Qua giám sát, các DN thực hiện tương đối tốt chủ trương, chính sách, quy định pháp luật về lĩnh vực BHXH, BHYT... đối với NLĐ.
Tuy nhiên, bên cạnh đó vẫn còn 2 DN chậm trễ trong việc trích đóng BHXH, BHYT, BHTN... cho NLĐ. Đoàn giám sát đã đề nghị người sử dụng lao động thực hiện việc trích đóng BHXH, BHYT, BHTN… hàng tháng theo quy định nhằm kịp thời giải quyết các chế độ của NLĐ. Đến nay, các DN đã tổ chức khắc phục một số hạn chế theo kiến nghị của Đoàn giám sát.
Bài, ảnh: NHÃ UYÊN