Chưa chuẩn bị tâm lí, tài chính hạn chế, muốn theo đuổi sự nghiệp hay thích tự do... là những lí do khiến nhiều người trẻ hiện nay có xu hướng kết hôn muộn. Xu hướng này đang ngày càng gia tăng sẽ là vấn đề đáng lo ngại của xã hội.
 |
| Muốn tận hưởng cuộc sống độc lập, thoải mái vui chơi... là những lí do khiến nhiều người trẻ hiện nay có xu hướng kết hôn muộn. Trong ảnh: Các bạn trẻ tham quan trong khu du lịch Minera Hot Springs Binh Chau. Ảnh: MỸ LƯƠNG |
Độc lập và độc thân
Ở cái tuổi U40, trong khi bạn bè đã kết hôn, sinh con thì chị Thanh Huyền (SN 1988, ngụ phường 10, TP.Vũng Tàu) vẫn "độc thân, vui tính". Chị Huyền đã không còn ngại với những câu hỏi như "Bao giờ lấy chồng?", "Khi nào thì được ăn cỗ?"... Chị hạnh phúc với cuộc sống hiện tại và tự tin vào sự lựa chọn của mình. Chị Huyền làm việc tại một doanh nghiệp tư nhân với mức lương 8,5 triệu đồng/tháng, đủ để chi trả các khoản sinh hoạt cá nhân và tích góp cho bản thân sau này. Thậm chí là xông xênh để đi chơi, xem phim, cà phê với bạn bè hoặc thỉnh thoảng đi du lịch…
Tương tự, dù gia đình thường xuyên hối thúc, song anh Quang Vinh (32 tuổi, quê Thừa Thiên Huế, hiện đang sống và làm việc ở TP.Bà Rịa) vẫn còn độc thân. Sở dĩ anh chưa dám kết hôn vì sợ không đủ điều kiện kinh tế để lo cho vợ con. “Kết hôn không phải là vấn đề đơn giản, sẽ có rất nhiều thứ phát sinh sau đó. Mình cảm thấy bản thân chưa đủ sẵn sàng để trở thành một người chồng, một người cha nên cứ từ từ, khi nào đủ điều kiện thuận lợi rồi mới tính đến chuyện kết hôn”, anh Vinh thổ lộ.
Còn anh Nguyễn Việt Thanh (35 tuổi, quê ở TP.Vũng Tàu) hiện đang sinh sống tại Canada thì lại lựa chọn cuộc sống độc thân, mặc dù anh có điều kiện kinh tế khá giả và là cháu trai duy nhất của gia đình. Anh chia sẻ: "Tôi thích cuộc sống độc thân được tự do đi đây đi đó và làm những gì mình thích. Có gia đình đồng nghĩa với việc tôi phải dành phần lớn thời gian cho nó với rất nhiều ràng buộc, khiến tôi cảm thấy ngột ngạt".
Suy nghĩ của chị Thanh Huyền, anh Quang Vinh, anh Thanh là biểu hiện của sự thay đổi trong xu hướng kết hôn của người trẻ Việt ngày nay. Ngoài ra, còn rất nhiều lý do được các bạn trẻ đưa ra biện minh cho việc kết hôn muộn như: vấn đề tài chính, chưa chuẩn bị tâm lí, ngại đỗ vỡ…
Theo số liệu thống kê của Tổng cục Thống kê năm 2022, sau 23 năm kể từ 1999, tuổi kết hôn trung bình lần đầu của nam đã tăng thêm 3,6 năm trong khi của nữ tăng 1,9 năm. Cá biệt một số thành phố lớn như TP. Hồ Chí Minh, độ tuổi kết hôn trung bình của nam giới là 29,8 tuổi.
Cùng với xu hướng kết hôn muộn, nhiều người trẻ cũng chọn việc yêu nhưng không muốn ràng buộc hôn nhân. Số liệu gần nhất của Tổng cục Thống kê cho thấy tỷ lệ người độc thân tại Việt Nam đang có xu hướng tăng nhanh, từ 6,23% năm 2004 lên 10,1% vào năm 2019. Như vậy, trong vòng 15 năm, tỷ lệ người chọn không kết hôn đã tăng gần gấp đôi.
Kết hôn muộn, sinh con muộn, thì sao?
Việc kết hôn muộn mang đến những lợi ích như có nhiều thời gian đầu tư cho bản thân, khả năng ly hôn thấp hơn... Tuy nhiên, kết hôn muộn cũng ảnh hưởng đến vấn đề sinh sản.
Chị Hồ Thị Kim Dung (ngụ phường 11, TP.Vũng Tàu) là ví dụ. Cách đây 5 năm, chị lập gia đình khi bước sang tuổi 36, thời điểm đó, chồng chị cũng đã bước sang tuổi 42, nên 5 năm trôi qua, vợ chồng chị vẫn chưa thể có con. Hiện chị Kim Dung đang tích cóp tiền bạc để làm biện pháp can thiệp y khoa, với mong muốn có một đứa con nhằm kết nối tình cảm vợ chồng.
Theo BS chuyên khoa 1 Nguyễn Ngọc Nhất (Viện Mô phôi lâm sàng Quân đội), về mặt sinh học, sau tuổi 35, con người dễ bị trục trặc về tâm sinh lý và dễ rơi vào trạng thái trống rỗng, lo âu. Vì vậy, ảnh hưởng rõ nhất của xu hướng kết hôn muộn chính là khả năng sinh con.
Theo BS Nhất, phụ nữ độ tuổi từ 20 đến trước 30 tuổi là thời điểm dễ thụ thai nhất, chất lượng trứng cũng tốt nhất. Bởi phụ nữ càng lớn tuổi, nhất là sau 35 tuổi, khả năng thụ thai giảm dần. Ngoài ra phụ nữ kết hôn, sinh con muộn còn đối diện với nhiều nguy cơ trong thời gian mang thai, sinh con như bị đái tháo đường thai kỳ, tăng huyết áp, sảy thai, thai chết lưu…
Ngoài ra, xu hướng người trẻ ngại cưới, tức không muốn kết hôn, kết hôn muộn… có thể dẫn đến hệ lụy là Việt Nam đối diện nguy cơ dân số suy giảm và hậu quả lớn nhất là già hóa dân số.
Theo dự báo của Cục Dân số, đến năm 2030 Việt Nam sẽ có dân số già, tức người 60 tuổi trở lên chiếm 20%. Đến năm 2050, Việt Nam có thể sẽ có dân số siêu già, nghĩa là người cao tuổi chiếm đến 35%. Từ đó kéo theo tình trạng thiếu hụt lực lượng lao động trầm trọng, ảnh hưởng đến kinh tế đất nước.
Việc kết hôn và sinh con là lựa chọn của mỗi người, tùy vào điều kiện và kế hoạch của cá nhân, gia đình để quyết định việc kết hôn, sinh con, bảo đảm chăm sóc, nuôi dạy con tốt, xây dựng gia đình hạnh phúc. Tuy nhiên, kết hôn sớm cũng là cách để đánh dấu sự trưởng thành và hướng tới một tương lai ổn định, đồng thời thể hiện trách nhiệm của công dân đối với xã hội và cộng đồng, góp phần vào sự phát triển bền vững của đất nước.
NGUYÊN THẢO