Phân biệt sởi và sốt phát ban

Hỏi: Xin bác sĩ cho biết sự khác nhau giữa sởi và sốt phát ban? Trường hợp nào thì có thể chữa tại nhà?

(Nguyên Hồng, xã Bàu Lâm, huyện Xuyên Mộc)

Chích vaccine cho trẻ là cách phòng ngừa bệnh sởi hiệu quả.

Trả lời: Sốt phát ban phần lớn xảy ra ở trẻ em do nhiễm virus gây bệnh ở đường hô hấp, chẳng hạn như virus Rubella nhưng sốt phát ban là bệnh khá lành tính và không nguy hiểm.

Trong khi sởi là bệnh truyền nhiễm cấp tính, gây ra bởi chủng virus Morbillivirus, lây lan nhanh, dễ truyền từ người bệnh sang người lành qua nước bọt khi ho hoặc hắt hơi.

Bệnh thường tạo thành dịch, đặc biệt là ở những nơi tập trung nhiều trẻ em như trường học, khu vui chơi.

Điểm chung giữa sốt phát ban và sởi đều giống nhau ở thời điểm ủ bệnh, gồm sốt, mệt mỏi, lừ đừ, chán ăn, bỏ bú, có thể kèm theo nôn ói hoặc tiêu chảy nhưng nếu trẻ bị sốt phát ban thì sau khi giảm sốt, trên da trẻ đồng loạt nổi những nốt ban đỏ, mịn, khi lặn không để lại sẹo hay vết thâm.

Với bệnh sởi, các nốt ban đỏ bắt đầu ở sau tai rồi lan lên mặt, xuống ngực, bụng và cuối cùng là toàn thân. Nốt ban sẩn, nổi lên mặt da, khi ban lặn sẽ để lại những vết thâm, trẻ sốt cao, chảy nước mũi, ho nhiều, khó thở, mắt đỏ, tiêu chảy, ban sởi lặn hết nhưng vẫn sốt.

Thông thường, nếu được chăm sóc đúng cách, trẻ bị sốt phát ban sẽ tự khỏi sau 5 hoặc 7 ngày nhưng với sởi, nếu không được điều trị, trẻ có thể sẽ gặp các biến chứng như tiêu chảy, suy dinh dưỡng, viêm tai giữa, viêm loét miệng, viêm loét giác mạc, viêm phổi, phế quản, viêm thanh quản, khí quản, viêm não…, đôi khi dẫn đến tử vong.

Nếu đã xác định trẻ bị sốt phát ban, có thể chăm sóc tại nhà bằng những phương pháp: Cho trẻ nằm ở phòng riêng, tránh gió lạnh, uống thuốc hạ sốt khi sốt cao, ăn thức ăn mềm (cháo, súp) để bảo vệ đường tiêu hóa, không cho trẻ lành tiếp xúc với trẻ bi sốt phát ban. Với trẻ bị sởi, nên đưa trẻ đến bệnh viện để được thăm khám, điếu trị nhằm tránh các biến chứng.

Cách tốt nhất để phòng ngừa bệnh sởi là tiêm vắc xin sởi. Tiêm mũi thứ nhất khi trẻ 9 tháng tuổi, mũi thứ 2 khi trẻ 18 tháng tuổi, tốt nhất là tiêm loại vắc xin 3 trong 1 để phòng ngừa 3 bệnh là sởi, quai bị và rubella.

Khi trẻ được 12 tháng tuổi thì tiêm mũi thứ nhất, từ 4 đến 6 tuổi tiêm mũi thứ 2. Phụ nữ trong độ tuổi sinh sản và dự định sinh con cũng nên tiêm vaccine để phòng bệnh cho mẹ và thai nhi nhưng chỉ cần tiêm một liều duy nhất và sau khi tiêm ít nhất 3 tháng mới nên có thai.

Bs TRẦN NGỌC VINH