Cân nhắc phương án rút bảo hiểm xã hội một lần

Việc rút BHXH một lần lợi trước mắt nhưng hại về lâu dài. Do vậy, Luật BHXH sửa đổi đã đưa ra 4 lựa chọn nhằm  hạn chế hoặc tạo điều kiện để người lao động tiếp tục tham gia BHXH hướng tới đủ thời gian hưởng lương hưu.

Người lao động làm thủ tục rút BHXH một lần tại Bộ phận Tiếp nhận và Trả kết quả UBND TP. Vũng Tàu.

Anh Lê Hồng Sinh (SN 1971, ngụ phường Nguyễn An Ninh, TP. Vũng Tàu) từng có thời gian làm bảo vệ trong 3 năm 2 tháng. Chừng đó thời gian anh được công ty bảo vệ đóng đầy đủ các chế độ BHXH. Sau đúng 1 năm nghỉ việc, ngày 13/4, anh Sinh đến Bộ phận Tiếp nhận và Trả kết quả TP. Vũng Tàu để làm thủ tục nhận BHXH 1 lần: “Với thời gian 3 năm 2 tháng và mức lương 5,5 triệu đồng, tôi được nhận khoảng 40 triệu đồng. Số tiền này tôi dùng để mua chiếc xe máy mới thay cho chiếc xe cũ”, anh Sinh dự định.

Còn chị Nguyễn Thị Khương (SN 1988, ngụ TP. Vũng Tàu) lại có thời gian 8 năm 11 tháng đóng BHXH khi làm việc tại một trường MN Tư thục trên địa bàn. Hiện chị Khương làm công việc giúp việc theo giờ nên không tiếp tục đóng BHXH. “Nay đủ thời gian 1 năm sau nghỉ việc, đủ điều kiện để làm thủ tục nhận BHXH 1 lần, tôi đến làm thủ tục để nhận tiền. Với mức lương gần 2,4 triệu đồng/tháng, tôi sẽ nhận khoản tiền hơn 35 triệu đồng trong 8 năm đóng BHXH”, chị Nguyễn Thị Khương nhẩm tính. 

Tương tự, trước đây, chị Nguyễn Thị Ngọc Bích (ngụ TX. Phú Mỹ) là công nhân tại Công ty TNHH E-TOP (KCN Mỹ Xuân, TX. Phú Mỹ) đã có thời gian tham gia BHXH 8 năm. Tuy nhiên, cách đây 1 năm, do phải chăm sóc con nhỏ nên chị nghỉ việc. Do vậy, chị Ngọc Bích mong muốn được nhận BHXH 1 lần mặc dù được tư vấn mất nhiều quyền lợi khi rời khỏi lưới an sinh này.

Ông Nguyễn Văn Sơn, Phó Giám đốc BHXH TX. Phú Mỹ cho hay, quý I/2023, BHXH TX. Phú Mỹ giải quyết hồ sơ trợ cấp BHXH 1 lần cho 335 người, tăng 64 so với cùng kỳ năm 2022 với số tiền hơn 20,2 tỷ đồng. Hầu hết người làm hồ sơ rút BHXH một lần đều có mong muốn rút BHXH 1 lần để trang trải khó khăn trước mắt khi đến làm hồ sơ. 

Trong khi đó, số liệu từ BHXH tỉnh cho biết, quý I/2023, tổng số người là hồ sơ rút BHXH 1 lần là 3.715, giảm 229 người so với cùng kỳ năm 2022. Tuy nhiên tình trạng rút BHXH 1 lần kể trên rất đáng lo ngại.

BHXH Việt Nam cảnh báo, tình trạng rút BHXH 1 lần đang đặt ra thách thức đối với mục tiêu bảo đảm an sinh xã hội và đây cũng là nguyên nhân dẫn đến độ bao phủ đối tượng hưởng lương hưu tăng chậm. Thống kê cho thấy, trong tổng số những người giải quyết BHXH một lần có gần 10% là những người có thời gian đóng BHXH đủ 10 năm trở lên.

Vì vậy, trong dự thảo Luật BHXH sửa đổi hiện nay, Bộ LĐTBXH nêu ra hai phương án khi rút BHXH 1 lần. Bên cạnh phương án giữ nguyên quy định như hiện nay, phương án được dư luận quan tâm chỉ được rút tối đa không quá 50% tổng thời gian đóng vào quỹ BHXH. Bên cạnh đó, thời gian đóng BHXH còn lại được bảo lưu để người lao động hưởng chế độ BHXH khi đủ tuổi nghỉ hưu.

Về điều này, đại diện BHXH Việt Nam lý giải, phương án chỉ cho rút tối đa 50% này giúp người lao động có một số tiền nhất định để giải quyết khó khăn trước mắt và vẫn có điều kiện tiếp tục tham gia BHXH về sau để có lương hưu.

Như vậy, với những quy định mới trong dự thảo Luật BHXH (sửa đổi), người lao động có 4 lựa chọn khi bảo lưu 50% thời gian đóng. Cụ thể là nếu tiếp tục đi làm và tham gia BHXH sẽ được cộng dồn đến khi đủ 20 năm đóng để hưởng lương hưu; trường hợp lao động đủ tuổi nghỉ hưu mà chưa đủ năm đóng BHXH có thể chọn đóng 1 lần cho thời gian thiếu để nhận lương hưu; chọn nhận trợ cấp hưu trí hàng tháng; tiếp tục rút BHXH 1 lần khi đến tuổi về hưu.

Bài, ảnh: QUANG LÊ