Giải pháp lâu dài cho bài toán thiếu giáo viên

Trong quá trình triển khai Chương trình Giáo dục phổ thông 2018, tình trạng thiếu GV được coi là một “điểm nghẽn”, gây ra không ít khó khăn cho công tác giảng dạy. Phóng viên Báo bà Rịa-Vũng Tàu đã có cuộc trao đổi với bà Trần Thị Ngọc Châu, Giám đốc Sở GD-ĐT về những giải pháp tháo gỡ “điểm nghẽn” này.

● Phóng viên: Trong quá trình thực hiện Chương trình giáo dục phổ thông 2018, nhiều địa phương trên cả nước đang phải loay hoay với bài toán thiếu GV, nhất là GV ở các môn học mới. Còn tại Bà Rịa-Vũng Tàu, câu chuyện này như thế nào, thưa bà?

- Bà Trần Thị Ngọc Châu: Việc thực hiện Chương trình giáo dục phổ thông 2018 trên địa bàn tỉnh có một số thuận lợi nhất định. Trong đó phải kể đến sự quan tâm của cả hệ thống chính trị, sự tâm huyết, tận tụy của đội ngũ GV, cán bộ quản lý và sự đồng hành của phụ huynh HS. Đặc biệt là các chính sách hỗ trợ cho giáo dục từ năm 2020 đến nay trên địa bàn tỉnh. Hàng năm ngành giáo dục luôn được bố trí nguồn chi thường xuyên và đầu tư từ 23 - 25% trong tổng chi ngân sách của tỉnh.

Bên cạnh đó, trước những chủ trương của Chính phủ, hướng dẫn Bộ GD-ĐT, ngành giáo dục tỉnh cũng luôn có kế hoạch tham mưu triển khai cụ thể có lộ trình, cũng như dự báo và xác định giải pháp thực hiện để có thể chủ động và giảm bất cập khi thực hiện, như: Tham mưu ban hành quy định mức thu, hỗ trợ học phí năm học 2022-2023 kịp thời và đúng với chỉ đạo tại Nghị quyết số 165/NQ-CP ngày 20/12/2022 của Chính phủ và văn bản số 694 /BGDĐT-KHTC ngày 23/02/2023 quy định về học phí đối với cơ sở GD-ĐT công lập năm học 2022-2023…

Tuy nhiên, trong quá trình triển khai chương trình giáo dục phổ thông mới, ngành cũng phải đối mặt với không ít khó khăn, nhất là tình trạng thiếu GV ở bậc TH, GV môn Thể dục, tiếng Anh và một số môn học mới như Âm nhạc, Mỹ thuật cho khối THPT.

Mặc dù quyết định bổ sung biên chế GV của Bộ Chính trị đã giải quyết một phần tình trạng thiếu biên chế GV, nhưng cũng như nhiều địa phương khác trên cả nước, Bà Rịa-Vũng Tàu vẫn đau đáu nỗi lo thiếu nguồn GV đủ chuẩn để tuyển và thiếu biên chế GV ở những địa bàn có sĩ số HS tăng cơ học nhanh.

Nguyên nhân là do một số thay đổi trong Luật Giáo dục nên nguồn GV đạt chuẩn theo quy định còn hạn chế. Cùng với đó, một số môn học (tiếng Anh, Thể dục) “khan hiếm” nguồn GV tham gia tuyển dụng.

Hiện nay, trên địa bàn tỉnh đang thiếu GV ở bậc TH, GV môn Thể dục, tiếng Anh và một số môn học mới như Âm nhạc, Mỹ thuật cho khối THPT. Trong ảnh: Một tiết học của HS lớp 1 Trường TH Long Sơn 2 (TP. Vũng Tàu).

● Thưa bà, trước khó khăn về đội ngũ, ngành đã thực hiện những giải pháp gì để tháo gỡ?

- Để khắc phục khó khăn trước mắt, ngành đã bố trí, sắp xếp lại trường, lớp, đội ngũ để có đủ GV giảng dạy.

Trong tuyển dụng, ngành đã đẩy mạnh công tác truyền thông, công khai, minh bạch về thông tin tuyển dụng đến cơ sở, tới tận phường xã, khu phố, thôn ấp…, đến tận cơ sở đào tạo giúp GV, SV ra trường, kể cả những người ít có khả năng tiếp cận được với phương tiện truyền thông đều nắm bắt nhu cầu tuyển dụng trên địa bàn.

Đặc biệt, ngành hướng đến những SV sư phạm mới ra trường để các em nắm bắt được nhu cầu tuyển dụng thực sự. Thông qua các thông báo tuyển dụng, ngành nêu rõ thông tin số lượng GV đang thiếu ở các lĩnh vực, bộ môn nào để các những người quan tâm nắm rõ, từ đó đăng ký vào vị trí tuyển dụng phù hợp điều kiện và năng lực.

Ngoài đẩy mạnh truyền thông, các huyện, thị xã, thành phố cũng từng bước tăng dần vai trò của cấp ủy địa phương để chung tay cùng ngành giáo dục trong việc giải quyết khó khăn này.

Cùng với đó, Sở GD-ĐT đã đề nghị UBND tỉnh phân cấp mạnh quy trình tuyển dụng GV và có giải pháp đào tạo nguồn GV theo chuẩn Luật Giáo dục tại Trường CĐ Sư phạm Bà Rịa-Vũng Tàu, tiếp tục tăng cường công tác liên kết đào tạo trình độ ĐH các bộ môn còn thiếu GV.

● Về lâu dài, ngành có giải pháp gì để bảo đảm và nâng cao chất lượng nguồn tuyển, thưa bà?

- Sở GD-ĐT đang kết nối với Trường ĐH Sư phạm TP. Hồ Chí Minh tham mưu xin chủ trương mở một phân hiệu tại Bà Rịa-Vũng Tàu, để có thể tuyển sinh, đào tạo ngành sư phạm trình độ ĐH tại tỉnh. Đây được xem là một trong những giải pháp cho thực trạng thiếu nguồn GV đủ chuẩn tham gia tuyển dụng.

Song song với đề xuất trên, tại các trường THPT trên địa bàn, ngành đã cung cấp những thông tin mang tính định hướng đến từng HS về kế hoạch tuyển dụng, nhu cầu GV của địa phương để các em nắm bắt và có thể lựa chọn ngành nghề phù hợp.

Chúng tôi muốn học sinh THPT có cách nhìn tích cực trong chọn học ngành sư phạm ngay từ việc tạo thuận lợi cho các em, rút ngắn khoảng cách đi lại để các em yên tâm với lựa chọn của mình. Chúng tôi tin rằng, trong tương lai khi các đề xuất đi vào thực tiễn, Bà Rịa-Vũng Tàu sẽ có nguồn GV dồi dào, ổn định, không mang nỗi lo năm nào cũng “đỏ mắt” tìm nguồn tuyển như hiện nay.

Bên cạnh đó, ngành cũng sẽ tham mưu, đề xuất thêm những chính sách đặc thù để thu hút và giữ chân GV.

● Có thể nói, đó là những giải pháp căn cơ để giải quyết tình trạng thiếu GV. Tuy nhiên, một khó khăn không nhỏ khác mà ngành giáo dục phải đối mặt là trong khi chưa tuyển đủ GV thì đã phải đối mặt với yêu cầu tinh giản biên chế. Ngành có định hướng như thế nào để giải bài toán này?

- Tới năm 2026, số biên chế ngành giáo dục tỉnh phải thực hiện tinh giản là 1.459 người. Sau khi cân đối giữa số biên chế trống với số người nghỉ hưu và biên chế được giao bổ sung thì giai đoạn 2022-2026, toàn ngành chỉ được tuyển dụng thêm 402 chỉ tiêu. Tuy nhiên, nhu cầu bổ sung viên chức sự nghiệp giáo dục tại hầu hết các địa phương, điển hình là TP. Vũng Tàu, Bà Rịa, huyện Long Điền, Côn Đảo đều lớn hơn biên chế trống được tuyển dụng trong giai đoạn 2022-2026 của địa phương.

Trước bài toán này, giải pháp của ngành là thực hiện tự chủ trong giáo dục và đẩy mạnh công tác xã hội hóa đối với các trường đủ điều kiện.

● Trân trọng cảm ơn bà về cuộc trao đổi!

KHÁNH CHI
(Thực hiện)