Quỹ sáng kiến phát triển đô thị châu Á vừa công bố hỗ trợ kỹ thuật cho TP. Vũng Tàu trong quản lý chất thải rắn tại hội thảo “Tiếp cận đa bên - chìa khóa thành công của nền kinh tế tuần hoàn” diễn ra ngày 30/11 vừa qua. Với sự hỗ trợ này, Vũng Tàu là thành phố đầu tiên của châu Á được các tổ chức môi trường chọn để thí điểm thực hiện dự án “Thành phố không rác thải nhựa”.
 |
| Các lực lượng tham gia thu gom rác thải nhựa đại dương trôi dạt vào bờ biển Vũng Tàu. |
Làm gì để thành phố không rác thải nhựa?
Theo ông Andre Jeffries, Giám đốc Quốc gia Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) tại Việt Nam, đại dịch COVID-19 là cơ hội để tái thiết những cộng đồng theo các mô hình bền vững nhằm tạo dựng tương lai xanh hơn và tốt đẹp hơn. Và một trong những cách tiếp cận để đạt được điều này là việc chuyển đổi sang kinh tế tuần hoàn.
Vũng Tàu là một thành phố biển, trẻ, năng động, giàu tiềm năng phát triển và được công nhận là “thành phố sạch ASEAN” vào đầu năm 2020. Sau khi khảo sát và làm việc với lãnh đạo TP. Vũng Tàu hồi tháng 5/2021, Quỹ sáng kiến phát triển các thành phố châu Á (CDIA) đã cam kết cung cấp hỗ trợ kỹ thuật cho TP. Vũng Tàu để thực hiện dự án “Thành phố không rác thải nhựa”.
Theo đó, CDIA sẽ chuẩn bị một chương trình đầu tư quản lý chất thải rắn mang tính tổng thể cho TP. Vũng Tàu, bao gồm tất cả các khâu từ phân loại rác tại nguồn, tới thu gom, phân loại tại cơ sở trung chuyển, tái chế và xử lý, đến công đoạn cuối cùng là loại bỏ chất thải.
Đầu tiên, CDIA sẽ cùng Liên minh chấm dứt chất thải nhựa thực hiện một nghiên cứu khả thi, trong đó xác định các hợp phần rác thải nhựa cần ưu tiên. Một trong những mục tiêu của dự án là xây dựng một mạng lưới vững chắc kết nối các bên liên quan gồm các tổ chức trong nước và quốc tế, các đơn vị, cơ quan nghiên cứu, DN và các cơ quan chính phủ trong quản lý chất thải rắn dọc theo toàn bộ chuỗi giá trị, đồng thời thúc đẩy, xúc tiến các hoạt động đầu tư để giảm thiểu sự rò rỉ chất thải nhựa ra môi trường.
Việc các bên liên quan là những tổ chức và ngành công nghiệp hàng đầu thế giới tham gia vào dự án này sẽ giúp truyền tải những kiến thức và kinh nghiệm quý báu về các biện pháp tối ưu hóa quy trình quản lý chất thải hướng tới sự tuần hoàn và trung hòa carbon cho các chính quyền địa phương tại Việt Nam nói chung và TP. Vũng Tàu nói riêng. “Nghiên cứu chuẩn bị dự án về quản lý chất thải rắn tại TP. Vũng Tàu là một trong nhiều hướng đi mà ADB đang hỗ trợ cho quá trình phục hồi xanh hậu COVID-19 và chiến lược phát triển carbon thấp của Việt Nam”, ông Andre Jeffries nói.
Ông Vũ Hồng Thuấn, Phó Chủ tịch UBND TP. Vũng Tàu cho biết, dự án “Thành phố không rác thải nhựa” giúp thành phố thực hiện các mục tiêu chiến lược như: Chất thải rắn được thu gom và xử lý hợp lý; thiết lập phân loại rác tại nguồn; nâng cao năng lực tái chế và giảm thiểu chất thải đưa đến bãi chôn lấp; thúc đẩy thực hành 3R (giảm thiểu, tái sử dụng, tái chế) trong cộng đồng địa phương đối với các sản phẩm nhựa; ngăn chặn việc sử dụng các sản phẩm nhựa dùng một lần.
Dự án sẽ góp phần giảm thiểu sự rò rỉ chất thải nhựa ra môi trường, đặc biệt là ra biển; kêu gọi đầu tư vào thu gom, phân loại và vận chuyển chất thải theo công nghệ tiên tiến, cũng như đầu tư vào các cơ sở tái chế chất thải rắn công nghệ cao. “Tôi tin tưởng việc thực hiện dự án sẽ đạt được nhiều thành tựu về bảo vệ tài nguyên thiên nhiên, bảo vệ môi trường và nhân rộng ra nhiều thành phố khác tại Việt Nam”, ông Thuấn nói.
| TP. Vũng Tàu có hơn 527 ngàn dân với lượng rác phát thải 358 tấn/ngày, chiếm hơn 1/3 lượng rác thải sinh hoạt toàn tỉnh. Thành phố luôn hướng đến mục tiêu “không rác thải nhựa” để xây dựng Vũng Tàu trở thành đô thị văn minh, sạch đẹp, thân thiện môi trường. |
Hướng đến nền kinh tế tuần hoàn
Ông Nguyễn Hưng Thịnh, Phó Tổng cục trưởng, Tổng cục Môi trường, Bộ TN-MT cho biết Việt Nam đã đặt ra mục tiêu thu gom, tái sử dụng, tái chế hoặc xử lý được 85% tổng lượng chất thải nhựa phát sinh; giảm 50% lượng rác thải nhựa trên biển; 100% địa điểm, cơ sở du lịch và khách sạn không sử dụng túi nilon khó phân hủy và các sản phẩm nhựa dùng một lần…
Bộ TN-MT đã cùng với Chương trình phát triển LHQ tại Việt Nam (UNDP) công bố thành lập “Mạng lưới kinh tế tuần hoàn Việt Nam” (Vietnam Circular Economy Hub) nhằm nâng cao nhận thức, xây dựng năng lực cho tất cả các bên liên quan trong áp dụng các nguyên tắc kinh tế tuần hoàn; tạo sức mạnh tổng hợp, tích hợp các nguồn lực tài chính, kỹ thuật nhằm hỗ trợ cho quá trình chuyển đổi Việt Nam thành một quốc gia phát triển carbon-thấp và tuần hoàn.
Theo ông Jan Wilthem Grythe, Phó Đại sứ Na Uy tại Việt Nam, xây dựng nền kinh tế tuần hoàn cũng giống như chuyển đổi năng lượng. Quá trình này đòi hỏi sự tham gia của nhiều bên. “Chính phủ, khu vực tư nhân, các cơ quan nghiên cứu và xã hội dân sự phải hợp tác hiệu quả cùng nhau để thúc đẩy quá trình này. Đây là yếu tố then chốt và cũng là mô hình Na Uy đã áp dụng thành công và muốn được giới thiệu với Việt Nam, đặc biệt là với TP. Vũng Tàu”, ông Jan Wilhelm Grythe chia sẻ.
Bài, ảnh: QUANG VŨ