Bài 1: Họp chợ giữa đường

Dù chính quyền địa phương đã có nhiều biện pháp ngăn chặn, nhưng việc chiếm dụng vỉa hè, lòng, lề đường để kinh doanh buôn bán vẫn diễn ra phổ biến trên địa bàn TP. Vũng Tàu.

MUA BÁN NHỘN NHỊP, MỌI LÚC MỌI NƠI

Quán bia trên đường Nguyễn Tri Phương kê bàn ghế chiếm dụng vỉa hè.

Sáng sớm, các loại phương tiện giao thông vô cùng khó khăn khi đi ngang qua khu vực gần cổng trước, cổng sau chợ Vũng Tàu (đường Nam Kỳ Khởi Nghĩa và đường Xô Viết Nghệ Tĩnh). Tình trạng lộn xộn ở đây không chỉ do hoạt động bốc dỡ hàng hóa gây ra, mà còn do những người bán hàng rau củ quả, nông sản tràn xuống lòng đường để mời chào khách. Một số tuyến đường khác như: Lê Hồng Phong, Bacu, Nguyễn An Ninh, Hoàng Hoa Thám, Lê Lợi… cũng thường xuyên bị chiếm dụng một phần hoặc toàn bộ vỉa hè để kinh doanh, buôn bán. Hàng ngày, cứ khoảng 5 giờ chiều, các quán nhậu bắt đầu dọn bàn ghế ra vỉa hè. Nhiều lần đi qua khu vực gần quán nhậu số 83 Nam Kỳ Khởi Nghĩa, quán ốc 34 Nguyễn Trường Tộ, Ốc Nốc 105 Nam Kỳ Khởi Nghĩa, quán bia 45 Nguyễn Tri Phương, chúng tôi chứng kiến người đi bộ buộc phải bước xuống lòng đường đi chung với đủ các loại xe cộ.

Không chỉ các quán nhậu, các cửa hàng kinh doanh các mặt hàng khác cũng tìm đủ cách lấn ra vỉa hè. Cửa hàng Honda Nghĩa (số 220-222 Bacu) thường để xe 2 bánh tràn hết vỉa hè không còn lối cho người đi bộ. Các cửa hàng giày dép, quần áo, chăn ga gối nệm, điện tử, điện lạnh, đồ gỗ… người bán cũng bày hàng trên vỉa hè. Nhiều quán cà phê, quán ăn kê bàn ghế hoặc cho khách dựng xe lấn ra vỉa hè ngoài vạch vôi dành cho người đi bộ. Ở khu vực gần vòng xoay Tượng đài Dầu khí và các đường Ngô Đức Kế, Nguyễn Tri Phương còn có thêm đội quân xe 3 bánh tự chế buôn bán trái cây tham gia lấn chiếm lòng đường.

Tình trạng chiếm dụng lòng, lề đường còn diễn ra tại các con hẻm. “Thủ phạm” chiếm dụng hẻm thường là các quán ăn, như quán ăn trong hẻm 184 Xô Viết Nghệ Tĩnh, hẻm 10 Nguyễn Kim. “Đa số các tuyến đường ở TP.Vũng Tàu có lòng đường hẹp, vỉa hè hẹp chỉ khoảng 1,5-2m, nhưng luôn bị người buôn bán chiếm dụng gây khó khăn cho các phương tiện qua lại và không còn lối cho người đi bộ. Ngăn chặn triệt để tình trạng này rất khó, nhưng khi đi du lịch ở Đà Nẵng, tôi thấy người ta làm rất tốt việc này. Nếu Đà Nẵng làm được thì mình cũng phải làm được; vấn đề là có quyết tâm và có biện pháp phù hợp hay không”, ông Nguyễn Mạnh, nhà ở đường Trương Công Định nói.

XỬ PHẠT KHÔNG “PHÊ”

Quán ăn kê bàn ghế ngay dưới lòng đường Nguyễn Kim. Ảnh: TRẦN TRÀ

Một trong những nguyên nhân khiến việc chiếm dụng vỉa hè, lòng, lề đường còn xảy ra khá nhiều là do công tác phối hợp kiểm tra, xử lý chưa thường xuyên, chặt chẽ và hình thức xử phạt chưa đủ sức răn đe nên một số hộ kinh doanh vẫn cố tình tái phạm. Điển hình như quán Ốc Tự Nhiên số 286-288 Lê Lợi (phường 7), thường xuyên để bàn ghế chiếm dụng hết vỉa hè và nhiều lần bị UBND phường 7 nhắc nhở, xử phạt nhưng vẫn tiếp tục tái phạm. Gần đây nhất, ngày 7-5-2015, UBND phường 7 đã kiểm tra và xử phạt hành chính quán ốc này 2 triệu đồng. Trước đó, ngày 25-3-2015, Công an phường 7 phạt quán ốc này 2,5 triệu đồng. Tuy nhiên, cơ quan quản lý phạt cứ phạt, người bán vẫn bán. “Gần 2 năm nay, chúng tôi chịu đựng phiền toái rất nhiều từ quán ốc này. Mỗi lần qua đây chúng tôi phải đi bộ dưới lòng đường mà nơm nớp lo sợ. Ban đêm, thực khách cười nói ồn ào, ói mửa, tiểu tiện bừa bãi, thậm chí có cả những vụ đánh lộn đã xảy ra, khiến mọi người sống xung quanh “mất ăn, mất ngủ”. Sợ nhất là mùi hôi thối từ nước ốc thải ra đường. Đã nhiều lần tổ dân phố nhắc nhở chủ quán nhưng mọi việc vẫn không thay đổi”, một người dân đề nghị giấu tên sống gần quán Ốc Tự Nhiên nói, giọng bức xúc.

Thời gian qua, báo BR-VT còn nhận được nhiều đơn, thư của bạn đọc phản ánh tình trạng lấn chiếm lòng, lề đường tại các quán ăn khác như: quán ăn trong hẻm 184 Xô Viết Nghệ Tĩnh, quán bún ngay đầu hẻm 111 Xô Viết Nghệ Tĩnh (phường Thắng Tam), quán cháo lòng số 65 Nguyễn An Ninh (phường Thắng Nhì)... Sau khi làm việc với phóng viên, phường Thắng Nhì và phường Thắng Tam đã xử lý dứt điểm, không còn việc lấn chiếm tại 2 quán trên. Còn tại các phường khác chưa thấy chính quyền địa phương có động thái gì.

Theo ông Ngô Văn Quả, đội phó Đội Trật tự đô thị TP.Vũng Tàu, nguyên nhân chính là do ý thức của người kinh doanh, buôn bán kém. Bên cạnh đó cũng có lỗi của người mua, vì người bán đã chiếm dụng vỉa hè, lòng đường, mà người dân còn tới mua là tiếp tay cho họ. Hiện nay công tác phối hợp kiểm tra, xử lý giữa chính quyền địa phương và các lực lượng liên quan chưa được thường xuyên, chặt chẽ và quyết liệt. “Trách nhiệm chính khi để xảy ra tình trạng trên là của chính quyền địa phương, Đội Trật tự đô thị chỉ hỗ trợ địa phương trong việc xử lý. Mặt khác, cách giải quyết việc lại thiếu trọng tâm, trọng điểm. Lực lượng mỏng nhưng chỗ nào cũng đến kiểm tra, phạt, nhưng sau đó không kiểm tra lại, người buôn bán tiếp tục dọn ra bán như cũ, chẳng khác nào “bắt cóc bỏ đĩa”, ông Quả cho biết.

Xe tự chế bán trái cây dưới lòng đường Ngô Đức Kế.

Lý giải thực trạng này, ông Phạm Anh Dũng, Phó Chủ tịch UBND phường 7 cho rằng, phường 7 nằm ở trung tâm thành phố, địa bàn rộng, cán bộ quản lý trật tự đô thị chỉ có 2 người nên không thể đêm nào cũng phối hợp với các lực lượng khác kiểm tra các quán nhậu. Ở cấp phường, thẩm quyền phạt đối với việc chiếm dụng vỉa hè, lòng lề đường để kinh doanh, buôn bán thấp nhất là 200 ngàn đồng và cao nhất là 2 triệu đồng nên chưa đủ sức răn đe đối với những trường hợp tái phạm. Trong khi đó, tang vật thu giữ là bàn ghế nhựa không đáng giá so với lợi nhuận từ buôn bán kinh doanh.

Còn theo ông Nguyễn Hữu Nam, Phó Chủ tịch UBND phường 4, để xảy ra tình trạng chiếm dụng vỉa hè, lòng lề đường làm nơi kinh doanh buôn bán, một phần do công tác dân vận ở khu phố làm chưa tốt, chưa phát huy được chức năng, nhiệm vụ của phường giao. Ngoài ra, một số người dân và ban điều hành khu phố vẫn ngộ nhận rằng, phần vỉa hè được Phòng Quản lý đô thị cấp giấy phép tạm sử dụng có thể thoải mái sử dụng để kinh doanh. Trong khi dư luận đặt câu hỏi có hay không việc một số cán bộ tiếp tay cho các hộ kinh doanh, buôn bán vi phạm bằng cách thông báo trước cho họ chuẩn bị đối phó mỗi lần có đoàn cán bộ chức năng chuẩn bị đi kiểm tra.

(Còn nữa)

Bài, ảnh: PHƯƠNG NAM