Thương nhớ tháng Chạp
Tháng Chạp trong tôi là nỗi nhớ niềm thương, nhớ ánh nắng óng ả phơi mình trên mái ngói thâm nâu, bừng sáng cả hiên nhà đang rộn ràng tiếng cười. Nhớ ruộng ngô với những bắp non đang căng tròn, mẩy hạt vàng uôm. Luống rau cải mẹ trồng ở triền đê đã lên ngồng, chực chờ sắp trổ bông vàng bên sông. Bóng mẹ lưng còng đang thu hoạch những luống rau vụ đông, chất lên đôi quang gánh, bóng liêu xiêu vào buổi chiều gió bấc thổi hun hút.
Tháng Chạp là hình bóng yêu thương tình thân cứ đong đầy như biển cả mênh mang không bao giờ vơi cạn. Bầu trời xanh hơn, mây trắng lững thững trôi, chim én chao nghiêng cánh mỏng trở cả một mùa xuân đang về. Cây đào đã chúm chím những nụ hoa xinh xinh. Cây quất trong vườn trĩu chít quả đang ngả dần sang vàng. Cả nhà tôi lao xao vui vẻ nói cười, cùng nhau dọn dẹp lại căn nhà. Ba cẩn thận lau chùi bàn thờ gia tiên. Mẹ tôi tranh thủ nắng nhạt để phơi lại chăn màn ngoài sân đầy nắng gió. Chị tôi gội đầu, đang chải mái tóc dài bên hiên, hương bồ kết nồng nàn bên thềm nắng.
Tháng Chạp trong tôi còn là tiếng lao xao rộn ràng của làng trên xóm dưới gọi nhau để chỉnh trang lại đường làng, ngõ xóm. Các chị, các dì tranh thủ những ngày thảnh thơi để trồng thêm những luống hoa cúc vàng, gieo thêm những hoa sao nhái, trồng thêm vài luống mười giờ. Mấy anh, mấy chú dùng cuốc, xẻng để khơi thông lại những chiếc ngòi thoát nước, vá lại những chỗ đường làng bị khấp khểnh sau những vụ gặt nặng nhọc xe qua. Những bác thợ vẽ tài ba đang dùng nước ve nắn nót viết những câu khẩu hiệu “Mừng Đảng, Mừng Xuân”. Nhà nhà treo cờ Tổ quốc theo khuôn mẫu trước cổng. Giữa không gian xanh mênh mang của đất trời, đường làng quanh co, những con ngõ nhỏ rực rỡ màu đỏ của lá cờ đỏ sao vàng bay phấp phới trong gió xuân, thắp nên niềm tự hào dân tộc.
Tháng Chạp, tôi nghe những âm thanh huyên náo rộn ràng chuẩn bị Tết. Năm nào mất mùa đói kém, những âm thanh ấy thật khẽ khàng và trầm buồn. Những năm mùa màng bội thu, âm thanh ấy rộn ràng tươi vui. Tiếng lợn kêu eng éc, tiếng làng trên xóm dưới gọi nhau đi đánh đụng thịt lợn. Tiếng kỳ cọ xoong nồi bên cầu ao. Tiếng chó sủa ing ỏi khi người làng đi xa trở về trên con đường quê rợp bóng hàng tre đang hát ca rì rào. Tiếng chào hỏi giọng quê thân thương quá đỗi, những câu hỏi thăm chân tình. Những lời mời chào nơi chốn chợ búa huyên náo…tất cả đều là những âm thanh lao xao đẹp nhất mỗi khi tết đến, xuân về.
Tháng Chạp trong tôi còn là mùi nhớ ấm nồng. Những ngày cuối năm chị em chúng tôi theo chân bố để đi dọn dẹp lại phần mộ gia tiên. Bố đốt bó nhang thật to thành tâm khấn vái, như đang nói chuyện với ông bà, tổ tiên. Chị em chúng tôi chia nhau ra để thắp hương cho những ngôi mộ xung quanh. Hương thơm ngát, nồng nàn hơi ấm của mùa xuân. Hương thơm ấy như sự kết nối giữa quá khứ-hiện tại, giữa tổ tiên ở thế giới khác với con cháu đang ở thì hiện tại.
Tháng Chạp còn là những phút giây lặng lẽ chơi vơi, trong khoảng không vô định của dòng chảy mưu sinh. Tôi ngồi đợi tàu mòn mỏi trên sân ga, mong từng phút, từng giờ nhanh nhanh được trở về nhà sau một năm dài mệt nhoài, lo toan với những gánh nặng cơm áo gạo tiền nặng gánh đôi vai. Là những năm tôi nuốt giọt nước mắt vào trong khi lỡ chuyến tàu về thăm mẹ chiều ba mươi. Tôi gặp ánh mắt buồn xa xăm của phận đời giống mình trên đường phố đã thưa dần bóng xe dập dìu qua lại. Cái bóng ngả trong chiều nắng nhạt đổ xuống đường phố thênh thang, hình bóng mẹ già mỏi mắt ngóng trông đứa con phương xa trở về, rồi thở dài đi vào dâng trào nỗi nhớ thương.
Chợt trong tim lại phập phồng một tình yêu vẫn mãi dành cho tháng Chạp thân thương.
NGUYỄN THẮM