Khu vực Đông Dương gồm 3 quốc gia: Việt Nam, Lào và Campuchia, trong suốt chiều dài lịch sử, bóng đá Việt Nam luôn được xem là hàng đầu so với 2 nước láng giềng.
SEA Games 1991 tại Manila, Philippines đánh dấu lần đầu tiên bóng đá Việt Nam tham dự trở lại sau thời gian dài gián đoạn (Lào và Campuchia không góp mặt năm đó). Thành tích xếp cuối bảng B với chỉ 1 điểm từ trận hòa 2-2 trước chủ nhà Philippines cho thấy sự thua kém của chúng ta thời điểm ấy.
35 năm trôi qua, cục diện đã thay đổi. Hiện tại, bóng đá Việt Nam có thể cạnh tranh sòng phẳng với Thái Lan và Indonesia trong khu vực Đông Nam Á. Chức vô địch ASEAN Cup 2024 vừa qua càng khẳng định vị thế số một. Khi đã đứng đầu Đông Nam Á, hiển nhiên bóng đá Việt Nam vẫn là thế lực mạnh nhất Đông Dương.
Trong khi đó, hơn 3 thập kỷ trôi qua, bóng đá Lào và Campuchia không có nhiều đột phá. Các đội tuyển quốc gia 2 nước này vẫn chật vật tìm kiếm chỗ đứng, chưa thể vươn tầm.
Sắp tới, trong khuôn khổ FIFA Days tháng 3 và trận mở màn bảng F, vòng loại ASIAN Cup 2027, đội tuyển Việt Nam lần lượt đối đầu Campuchia và Lào. Thay vì thi đấu tại Mỹ Đình hay Phú Thọ, lần này các trận đấu diễn ra ở Bình Dương. Đây có thể coi là một lợi thế khi khí hậu khu vực Nam Bộ khá tương đồng với thời tiết của 2 đội khách.
Tuy nhiên, những trận đấu này không phải thử thách quá khó với đội tuyển Việt Nam - đương kim vô địch Đông Nam Á. Kể cả Malaysia hay Nepal, các đối thủ còn lại trong bảng, cũng không được đánh giá quá cao. Do đó, điều người hâm mộ quan tâm hơn cả không phải là kết quả, mà là cách vận hành chiến thuật và việc trao cơ hội cho các nhân tố mới.
Vậy tại sao HLV Kim Sang Sik vẫn sử dụng phần lớn đội hình vô địch ASEAN Cup 2024 mà không thử nghiệm nhiều gương mặt mới? Chẳng lẽ bóng đá Việt Nam chỉ có chừng đó nhân sự?
Có ý kiến cho rằng, cùng thời điểm này, đội tuyển U22 Việt Nam cũng đang hội quân chuẩn bị cho vòng loại U23 châu Á và SEA Games 2025 tại Thái Lan, nên không còn nhiều lựa chọn. Hoặc HLV Kim Sang Sik đang duy trì mô hình ổn định đội hình, giống như cách HLV Park Hang Seo từng áp dụng.
Dưới thời ông Park, chỉ có khoảng 15-17/23 cầu thủ được sử dụng thường xuyên qua các giải đấu. Cách làm đó giúp bóng đá Việt Nam thành công rực rỡ suốt 5 năm. Tuy nhiên, vấn đề hiện tại là dù HLV Kim Sang Sik có xoay tua đội hình tốt hơn, lối chơi của đội tuyển vẫn chưa có nhiều nét mới.
Sắp tới, với những chấn thương của Xuân Son, Hồ Tấn Tài, Tiến Linh, Duy Mạnh..., người hâm mộ trông chờ cách HLV Kim Sang Sik điều chỉnh đội hình, dù đây chỉ là các trận đấu dễ. Thực tế tại ASEAN Cup 2024 cho thấy, đội tuyển Việt Nam phụ thuộc khá nhiều vào Xuân Son. Tiền đạo nhập tịch này gần như một mình định đoạt trận đấu cho đến khi rời sân ở hiệp 1 trận chung kết lượt về gặp Thái Lan.
Dù được dự đoán sẽ giành chiến thắng trước Campuchia và Lào, đội tuyển Việt Nam vẫn cần thể hiện lối chơi xứng tầm nhà đương kim vô địch Đông Nam Á. Người hâm mộ không chỉ mong chờ chiến thắng, mà còn kỳ vọng vào cách thể hiện thuyết phục trên sân.
Nhìn lại, Thái Lan từng giao hữu với Campuchia trước ASEAN Cup 2024. Vì vậy, không có gì khó hiểu khi Việt Nam cũng lựa chọn những đối thủ láng giềng cho các trận đấu FIFA Days này. Vấn đề là chúng ta sẽ thể hiện ra sao để tiếp tục khẳng định vị thế số một khu vực.
TỊNH LÂM