Brighton bay cao cùng HLV De Zerbi?

Cuối tuần này đánh dấu tròn 1 năm ngày, ông Roberto de Zerbi có trận đấu đầu tiên trên cương vị HLV Brighton. Người hâm mộ đang chờ xem đội chủ sân Falmer đã được nâng cấp ra sao cùng nhà cầm quân người Italia này?

Brighton đang bay cao ở Premier League cùng thứ bóng đá được nâng cấp cả về nghệ thuật lẫn hiệu quả.

Thứ bóng đá tính mỹ thuật cao

Jacamo, một thương hiệu thời trang của Anh, đã đăng thông cáo báo chí giữa tuần trước để nói về việc doanh số bán hàng tăng chóng mặt một phần vì phong cách thời trang của HLV De Zerbi. Vậy phong cách thời trang ấy là gì? Nhà cầm quân người Italia thường xuất hiện trên băng ghế chỉ đạo với tông trắng - đen giản dị mà vẫn cuốn hút: Một chiếc áo jumper màu đen, một chiếc quần màu đen cùng đôi giày màu trắng. Thế mà, chừng đó đủ để những sản phẩm của Jacamo gia tăng doanh số: Áo jumper đen tăng đến 116%, quần trắng tăng 55%, quần jeans tăng 15%.

Sự thú vị của De Zerbi về phong cách thời trang chỉ là đoạn dẫn cho những thú vị nhà cầm quân sinh năm 1979 tạo ra trên sân cỏ. Pep Guardiola không giấu được sự ngưỡng mộ với ông. Matias Almeyda, HLV AEK Athens, mô tả thứ bóng đá Brighton đang chơi là hấp dẫn nhất thế giới vào thời điểm hiện tại.

Tính hấp dẫn ấy nằm ở đâu? Muốn giải thích thứ bóng đá của Brighton lúc này, bạn cần một chút tư duy trừu tượng của một họa sĩ. Có thể dùng cụm từ bóng đá của những người đấu bò cho trường hợp này. Nói một cách đơn giản và dễ hiểu hơn, thứ bóng đá ấy dựa trên những pha di chuyển mang tính cơ bản, bao gồm việc làm thế nào đẩy lui đối thủ về phía khung thành của mình. HLV De Zerbi có thừa khôn ngoan để biết nhiều đội bóng hiện nay chuộng thứ bóng đá tấn công pressing.

Để có thể chơi thứ bóng đá Brighton mong muốn, những yếu tố căn bản là cần những cầu thủ phòng ngự xử lý bóng ấn tượng, bộ đôi tiền vệ chơi lùi sâu, cùng những cầu thủ tấn công có kỹ năng đi bóng hàng đầu, để tận dụng khoảng trống. Việc kiểm soát bóng ngay từ bên phần sân nhà không phải tạo ra tấm khiên an toàn để chống đỡ, mà nó giống như việc bạn thủ sẵn một chiếc gươm, chỉ chờ đối thủ băng lên để vung ra làm phá vỡ cấu trúc đội hình đối phương.

Lịch sử bóng đá đã từng chứng kiến những kiểu bóng đá không giống ai. Ở thế kỷ trước, trái bóng thường được điều khiển ở khu vực tấn công của đội nắm quyền kiểm soát bóng. Bóng được luân chuyển về phía trước, những đường chuyền hướng vào trung lộ, hoặc khoảng trống giữa các cầu thủ phòng ngự đối phương. Việc bóng đá kiểm soát lên ngôi đã tạo ra những thay đổi đáng kể về chiến thuật. Những tinh hoa của trái bóng giờ có xu hướng tập trung vào khu vực giữa sân. Tây Ban Nha vô địch World Cup 2010 là một ví dụ điển hình về sự hoàn hảo không tì vết.

Xu hướng hậu vệ chuyền bóng hay hơn tiền vệ

Điều này tác động đáng kể đến những giải đấu hàng đầu như Premier League và nó xuất hiện rõ ràng hơn khi HLV Pep Guardiola đặt chân đến Anh. Việc các hậu vệ giải nguy bằng việc phá bóng và chấp nhận nhường quyền kiểm soát bóng cho đối thủ ngày càng trở nên mạo hiểm hơn bao giờ hết. Thay vào đó, tất cả đang nhìn thấy một lớp hậu vệ chủ động với trái bóng.

Tính đến thời điểm này của mùa giải, 7 trong 10 cầu thủ chuyền bóng nhiều nhất Premier League lại là các hậu vệ. Mùa trước có đến 9 thủ môn tung ra từ 1.000 đường chuyền trở lên (10 năm trước con số này là 0). Năm đội bóng có tỷ lệ kiểm soát bóng tốt nhất Premier League mùa này đang có tỷ lệ kiểm soát trung bình trên dưới 65%.

Trở lại với trường hợp của Brighton. Đội chủ sân Falmer đang nâng cấp thành một phiên bản đáng sợ dưới thời HLV De Zerbi, một phần vì họ có những cầu thủ phù hợp với thứ bóng đá nhà cầm quân người Italia mong đợi. Một yếu tố khác là Brighton biết kế thừa và chắt lọc những tinh hoa bóng đá, bao gồm kiểu tấn công thiên về kiểm soát bóng của bóng đá Hà Lan và Barcelona, pressing kiểu Bundesliga hay tư duy chơi bóng kiểu Guardiola. Trên tất cả, thầy trò De Zerbi đang tạo ra kiểu chơi bóng vừa bảo đảm tính mỹ thuật, vừa hiệu quả khi đang đứng thứ 3 ở Premier League, chỉ sau Manchester City và Liverpool.

HẠNH MAI