Đâu là lý do khiến Việt Nam bế tắc trước Indonesia?

4 pha dứt điểm về phía khung thành đội chủ nhà là tất cả những gì đội bóng của HLV Park Hang-seo làm được trước Indonesia tại trận bán kết lượt đi AFF Cup 2022.

Đáng nói hơn, không một lần nào đội tuyển Việt Nam có thể tạo ra cơ hội dứt điểm trong vùng cấm địa đối phương từ một tình huống bóng mở.

Trái ngược với những phát biểu đầy tự tin trước trận đấu, cả hai chiến lược gia người Hàn Quốc đều quyết định có những lựa chọn chiến thuật đầy tính cẩn trọng.

Dù kiểm soát bóng nhiều hơn, nhưng Văn Đức (số 20) và các đồng đội không thể ghi bàn vào lưới Indonesia.

Sự thận trọng của đôi bên

Bên phía đội khách, dù không có sự thay đổi đáng chú ý nào về mặt nhân sự, HLV Park Hang-seo quyết định sử dụng hệ thống chiến thuật 3-4-3 khi có bóng và 5-4-1 khi phòng ngự.

Trong cả 4 trận đấu ở vòng bảng, đội tuyển Việt Nam đều chơi với sơ đồ 3-5-2 với 2 tiền đạo trên hàng công. Một lựa chọn cho thấy ông Park đánh giá cao khả năng tham gia tấn công của cặp đôi hậu vệ biên Asnawi Mangkualam và Pratama Arhan bên phía Indonesia.

Đại diện chủ nhà thậm chí còn cẩn trọng hơn. Ông Shin Tae-yong cất cả Egy Maulana và Witan Sulaeman trên băng ghế dự bị, từ bỏ sơ đồ 4-2-3-1 và sử dụng hệ thống 5-4-1 trong trận đấu được diễn ra trên sân nhà Bung Karno. Trung vệ Rizky Ridho có mặt trong đội hình xuất phát bên cạnh đội trưởng Fachruddin Aryanto và cầu thủ nhập tịch Jordi Amat.

Ở tuyến trên, tiền vệ trung tâm có xu hướng phòng ngự là Rachmat Irianto được lựa chọn, trong khi 2 cái tên chạy cánh cũng là những người có kỷ luật chiến thuật cao: Yakob Sayuri và Maselino Ferdinan.

Một hình ảnh tương tự như trận đấu với Thái Lan được Indonesia thiết lập, theo cách thậm chí cực đoan hơn. Đội bóng của ông Shin Tae-yong thay đổi sơ đồ chiến thuật, nhưng không hề thay đổi ở cường độ chơi trong thời điểm phòng ngự. Họ gây áp lực mạnh và liên tục khi đối phương kiểm soát bóng từ 1/3 giữa sân.

Một điểm đặc trưng trong định hướng phòng ngự mà ông Shin áp dụng cho các học trò là việc Indonesia luôn giữ được cấu trúc phòng ngự hẹp ở khu vực trung lộ, buộc đối phương phải hướng bóng ra biên trước khi gây áp lực mạnh ở phạm vi này. Dù là sơ đồ 4-4-2 hay 3-4-3/5-4-1, công thức này vẫn được áp dụng một cách thuần thục.

Phương án chiến thuật này hoàn toàn khiến đội tuyển Việt Nam gặp khó khăn với các miếng tấn công sở trường của mình. Một trong những hình ảnh đặc trưng nhất mà đội bóng của HLV Park Hang-seo đã thể hiện tại vòng bảng là những tình huống kiểm soát bóng nhịp nhàng ở một biên, rồi chuyển hướng sang biên đối diện đã bị Indonesia phong toả hoàn toàn.

Đội chủ nhà không để đối phương dễ dàng kiểm soát bóng ở một biên, song song với việc chủ động gây áp lực mạnh và không cho các cầu nối chuyển hướng tấn công của đội tuyển Việt Nam có thời gian để chuyển hướng. Nếu không thành công, hàng ngang phòng ngự 5 người của Indonesia cũng đủ khả năng để Văn Hậu hay Văn Thanh không thể nhận bóng ở tư thế thuận lợi.

Trong 30 phút đầu tiên của hiệp một, cả hai bên thậm chí không tạo ra bất kỳ pha dứt điểm nào từ tình huống bóng sống. Thậm chí, 30 phút thi đấu đầu tiên của hiệp 2 không chứng kiến bất kỳ một pha dứt điểm nào.

Hình ảnh Indonesia lì lợm, tốc độ, sức mạnh nhưng cũng đầy tính tổ chức đã khắc chế hoàn toàn sức tấn công của đội khách.

Phương án nào cho ông Park?

Những phương án tấn công chấp nhận rủi ro vẫn là thứ không thường xuyên xuất hiện ở đội bóng của HLV Park Hang-seo. Nhưng đôi khi, những lựa chọn không mạo hiểm mới là điều mang đến rủi ro cao nhất. Trước Indonesia, đội tuyển Việt Nam đã có những thời điểm có thể chơi bóng tự tin hơn để chiếm lĩnh khoảng trống sau lưng các trung vệ luôn dâng cao gây áp lực của đối phương.

Trước cường độ cao ở khả năng phòng ngự trước mặt của hệ thống phòng ngự đối phương, việc thực hiện những đường chuyền trực diện ra ra sau lưng hàng ngang 5 hậu vệ dường như là một phương án tối ưu hơn cả. Không chỉ khiến Indonesia rơi vào trạng thái khó đoán định hơn, phương án ấy có thể hạn chế tốt hơn khả năng chuyển trạng thái ấn tượng mà đội bóng được dẫn dắt bởi ông Shin Tae-yong có thể tạo ra.

Chính Indonesia, với sơ đồ 3-4-3 khi tấn công, và với những miếng đánh như thế đã khiến Đặng Văn Lâm phải đối mặt với những tình huống hãm thành nguy hiểm.

Bài toán cho đội tuyển Việt Nam ở trận lượt về sẽ là không hề đơn giản. Indonesia đã cho thấy một hình ảnh cực kì khó chịu trong lối chơi ở trận lượt đi và chắc chắn sẽ tiếp tục tin tưởng vào phương án ấy trong cuộc đối đầu tại Mỹ Đình.

Ở một trận đấu buộc phải ghi bàn nhiều hơn đối phương, ông Park cần tìm ra những phương án trực diện hơn hướng đến khung thành Indonesia, song song với việc kiềm tỏa khả năng tăng tốc của đội bóng xứ vạn đảo.

Đó chắc hẳn là một thử thách không hề dễ chịu cho vị chiến lược gia người Hàn Quốc.

THÀNH VŨ