Tottenham của Pochettino từng được coi là hình mẫu của sự chặt chẽ và cường độ gây áp lực không bóng. Họ “ghim” chặt các vị trí đối phương bằng nỗ lực đeo bám không ngừng và thường chiếm ưu thế trong các pha tranh chấp. Tuy nhiên, 12 tháng trở lại đây, khả năng tổ chức phòng ngự của Tottenham thực sự có vấn đề. Họ dễ dàng để cho đối phương tiếp cận 1/3 phần sân nhà để dứt điểm hoặc tạo áp lực.
 |
| Thống kê trung bình số cú sút phải nhận mỗi trận ở từng mùa giải của Tottenham. |
Hệ quả là mùa này Tottenham chưa có trận nào giữ sạch lưới tại Ngoại hạng Anh và không biết đến mùi chiến thắng trên sân khách từ ngày 20/1. Đó là những vấn đề Pochettino cần giải quyết sau đợt tập trung đội tuyển quốc gia này.
Việc kỳ chuyển nhượng mùa hè đã đóng cửa và sự trở lại của Jan Vertonghen sẽ phần nào giúp cho nhà cầm quân người Argentina giải quyết vấn đề. Bên cạnh đó, sự xuất hiện của Tanguy Ndombele và Giovani Lo Celso hứa hẹn sẽ giúp The Spurs kiểm soát khu trung tuyến tốt hơn.
Sau khi Tottenham để thủng lưới 2 bàn và hứng chịu 25 pha dứt điểm khác trong trận derby London với Arsenal, chuyện gì đang xảy ra?
HẠN CHẾ DỨT ĐIỂM
Có 2 cách để tổ chức phòng ngự: Hạn chế số lượng cơ hội dứt điểm hoặc hạn chế chất lượng cơ hội dứt điểm của đối phương. Các đội bóng như Manchester City và Liverpool chọn phương án thứ nhất thông qua việc kiểm soát không gian nhờ khả năng cầm bóng, tấn công chớp nhoáng và chủ động dâng cao hàng phòng ngự.
Phương án này dẫn đến nguy cơ có thể để cho đối phương có được những cơ hội chất lượng sau khi thoát qua hết các tầng áp lực. Tất nhiên, ngược lại phương án này cũng hạn chế số cơ hội dứt điểm của đối phương. Trong khi đó, đa số các đội chọn phương án hạn chế chất lượng cơ hội dứt điểm của đối phương, dễ hiểu hơn là chơi với một đội hình thấp khiến đối phương không có được sự thoải mái về không gian và thời gian để dứt điểm.
Về lý thuyết, Tottenham là đội hạn chế số lượng cơ hội dứt điểm. Ở mùa 2016/2017, mùa giải thành công nhất của Pochettino tại Ngoại hạng Anh, Tottenham giành 86 điểm và chỉ nhận 4 trận thua. Ở mùa giải đó, The Spurs chỉ phải nhận 9,2 pha dứt điểm mỗi trận khi lối chơi với khối đội hình hẹp của họ tỏ ra hiệu quả.
Tuy nhiên, mùa trước số pha dứt điểm Tottenham phải nhận đã tăng vọt lên 12,1. Và ở mùa giải này, sau 4 vòng đấu trung bình mỗi trận Tottenham hứng chịu 17,8 pha dứt điểm, chỉ có Aston Villa là hứng chịu nhiều pha dứt điểm hơn.
GÂY SỨC ÉP
Từ khi Pochettino đến Tottenham vào năm 2014, pressing (gây sức ép) chính là đặc sản của đội bóng này. Ở mùa giải này, khả năng pressing của họ không còn như trước. Điều đó được thể hiện qua thông số PPDA (opposition passes allowed per defensive action) được hiểu là: Số đường chuyền trung bình mà đối phương thực hiện được trước khi thực hiện một hành động phòng ngự.
Chỉ số này càng thấp thì đội bóng càng quyết liệt trong việc pressing đoạt lại bóng. Đỉnh cao của Tottenham là mùa 2015/2016 với PPDA là 8,2. Mùa trước tăng lên 10,9 và mùa này lên tới 11,3. Tức sau khi đối phương thực hiện 11,3 đường chuyền Tottenham mới thực hiện một hành động phòng ngự.
Chính sự thụ động trong phòng ngự này đã khiến Tottenham phải hứng chịu nhiều pha dứt điểm hơn. Dẫn chứng tiêu biểu là pha dứt điểm của Matteo Guendouzi dẫn đến pha cứu thua của Hugo Lloris ở trận derby London. Các cầu thủ Tottenham như những bù nhìn để cho đối phương thoải mái ban bật và tung cú sút như đá tập.
TUYẾN GIỮA THIẾU CHẤT THÉP
Pochettino đã sử dụng 2 tiền vệ lùi sâu từ rất lâu. Đó là những cầu thủ gần như luôn đứng sau trái bóng để đảm bảo sự an toàn. Họ là Eric Dier, Wanyama và Mousa Dembele. Cách bố trí này tạo nền tảng vững vàng cho Tottenham khi đương đầu với những đối thủ trên cơ. Tuy nhiên, để lột xác thành một ông lớn và hướng tới danh hiệu, The Spurs cần phải chơi theo kiểu cửa trên, tổ chức tấn công từ sân nhà đồng nghĩa phải có một tiền vệ tổ chức.
Eriksen đã được thử nghiệm ở vị trí này và đánh đổi là tuyến giữa Tottenham trở nên mỏng manh hơn. Harry Winks là một cầu thủ khác có thể phân phối bóng giữa áp lực của các tiền vệ đối phương. Bên cạnh đó, Ndombele và Alli hay Lo Celso thiên về tấn công. Nhưng đổi lại, tuyến giữa Tottenham sẽ trở nên mỏng manh hơn. Thế nên, Pochettino cần tăng cường sự chắc chắn bằng cách điều chỉnh lối chơi. Đó không phải điều đơn giản.
DUY KHÁNH