Sứ mệnh của Liên hợp quốc và 4 mục tiêu chưa thể hoàn thành
Virus SARS-CoV-2 đã khiến 4 mục tiêu lớn mà Tổng Thư ký LHQ Antonio Guterres tuyên bố quyết tâm giải quyết trong năm 2020 không thể trở thành hiện thực.
 |
| Một ngôi nhà bị phá hủy sau cuộc pháo kích trong xung đột giữa Armenia và Azerbaijan tại khu vực tranh chấp Nagorny-Karabakh. |
2020 là năm đánh dấu 75 năm phụng sự cho hòa bình thế giới đầy tự hào của tổ chức đa phương lớn nhất hành tinh, nhưng cũng đồng thời là năm LHQ lần đầu tiên phải chấp nhận thực tế “lực bất tòng tâm,” không thể triển khai những kế hoạch đã đề ra từ đầu năm.
Virus SARS-CoV-2 đã khiến bốn mục tiêu lớn mà Tổng Thư ký LHQ Antonio Guterres tuyên bố quyết tâm giải quyết trong năm 2020 không thể trở thành hiện thực, thậm chí nhiều thành quả mà LHQ đã nỗ lực vun đắp suốt bao năm bỗng chốc tan thành mây khói.
Bốn ưu tiên mà người đứng đầu LHQ đặt ra cho năm 2020 gồm tìm kiếm giải pháp cho những căng thẳng chính trị, đẩy mạnh cuộc chiến chống biến đổi khí hậu, thúc đẩy các Mục tiêu phát triển bền vững (SDG) và tăng cường sự phối hợp giữa LHQ và các thể chế đa phương khác.
Giờ đây, 4 mục tiêu vẫn đang nằm trên bàn nghị sự của những năm tới và có lẽ con đường hướng đến những mục tiêu này sẽ xa hơn và gian nan hơn rất nhiều khi mà cộng đồng quốc tế nói chung và LHQ nói riêng vẫn đang vật lộn với đại dịch.
Quả thực, đại dịch COVID-19 đã tàn phá nặng nề các nền kinh tế, xóa sạch những tiến bộ nhiều nước đạt được trong thực hiện các SDG, đẩy cuộc chiến chống đói nghèo trên thế giới tụt hậu trở lại cả thập niên.
Với những khu vực luôn chìm trong xung đột liên miên như châu Phi hay Trung Đông, tình trạng nghèo đói đã ngấp nghé trở lại mức cách đây 30 năm.
Trong báo cáo tổng kết năm 2020, Tổng Thư ký LHQ Guterres đã phải đau lòng thừa nhận thế giới có thêm khoảng 100 triệu người bị đẩy trở lại tình trạng đói nghèo và đây cũng là lần đầu tiên chỉ số nghèo đói trên toàn cầu tăng kể từ năm 1998.
Suy thoái kinh tế cũng khiến tình trạng khủng hoảng lương thực xảy ra ở nhiều khu vực có xung đột và nguy cơ bùng phát thảm họa nhân đạo ngày một thêm rõ rệt.
Tình trạng khoảng 24 triệu người tại vùng Sahel châu Phi đang phải hoàn toàn trông chờ vào nguồn cứu trợ của LHQ và cộng đồng quốc tế để có thể sống sót qua năm nay là một ví dụ điển hình.
Trong lời kêu gọi thế giới chung tay đóng góp nguồn kinh phí cho các hoạt động nhân đạo của LHQ, Giám đốc Chương trình Lương thực thế giới (WFP) David Beasley cho biết đại dịch COVID-19 khiến số người chết đói trên thế giới tăng từ 135 triệu lên 270 triệu người, đồng thời cảnh báo rằng đó vẫn chưa phải là những điều tồi tệ nhất. Nhấn mạnh 2021 rất có thể sẽ là năm xảy ra cuộc khủng hoảng nhân đạo nghiêm trọng nhất kể từ khi thành lập LHQ.
Những lời kêu gọi tâm huyết của LHQ rằng thế giới cần chung tay giúp đỡ những cộng đồng, những quốc gia nghèo hơn bằng một khoản cứu trợ tương đương ít nhất 10% giá trị nền kinh tế toàn cầu là vô cùng cấp thiết, nhưng quá khó để có thể thực hiện trong thời điểm này. Lý do là ngay cả các nước phát triển cũng đang phải tập trung cứu người dân và nền kinh tế của mình trước tiên.
Hơn một lần Tổng Thư ký LHQ kêu gọi các nước giàu hơn hãy khoanh nợ, giãn nợ cho các nước nghèo hoặc ủng hộ các nước nghèo thông qua các tổ chức tài chính quốc tế bởi ông cho rằng “Cộng đồng thế giới cùng chung số phận và chỉ có đoàn kết, tương trợ lẫn nhau thì người dân thế giới mới đạt được những mục tiêu chung và duy trì được những giá trị chung.” Thế nhưng, nhiều tháng đã trôi qua và những lời kêu gọi của ông vẫn rơi vào khoảng không im lặng.
Trong khi đó, đại dịch COVID-19 và hệ lụy kinh khủng của nó đã dẫn đến tình trạng tăng trưởng chậm và nợ cao ở nhiều nước trên thế giới. Đây chính là những thách thức mới, to lớn cản trở nhiều hơn nữa tiến trình thực hiện SDG của LHQ, vốn đã được dự báo khó có thể đến đích như dự kiến vào năm 2030, kể cả nếu như đại dịch COVID-19 không xảy ra.
Thế giới cũng phải chứng kiến nhiều cuộc xung đột kéo dài cả thập niên vẫn ngày càng trở nên trầm trọng hơn; nguồn lực cho phát triển ngày càng thiếu hụt và vấn đề quyền con người, đặc biệt ở những khu vực có xung đột vũ trang vẫn thực sự nhức nhối; đói nghèo, bất bình đẳng, thù hận, bất công vẫn diễn ra phổ biến ở nhiều nơi...
Năm 2021 đang tới gần, nhiều thách thức, khó khăn đang ở phía trước, nhưng 193 nước thành viên LHQ đã cam kết mạnh mẽ sẽ giữ vững tầm nhìn, quyết tâm tiến về phía trước để khôi phục và xây dựng một thế giới tốt đẹp hơn, đúng như sứ mệnh đã được khắc ghi trong Hiến chương cách đây 75 năm.
HẢI VÂN (TTXVN)