Nơi tài xế đổi thuốc lá lấy xăng
Venezuela là nơi có giá xăng dầu thấp nhất thế giới, khi người dân nước này chỉ cần trả chưa đến 0,01 USD là đã có thể đổ đầy bình xăng. Tuy nhiên, kinh tế Venezuela đang lao dốc với mức lạm phát cao đến mức người dân ở đây không còn dùng tiền để đổ xăng, mà đổi bằng thực phẩm, kẹo hay thậm chí là một điếu thuốc lá.
Hình thức “hàng đổi hàng” ở các cây xăng đã diễn ra trong bối cảnh tình trạng siêu lạm phát của Venezuela khiến đồng nội tệ bolivar rớt giá thê thảm và gần như trở nên vô dụng, do vậy nhiều người không muốn nhận tiền mặt nữa.
Không có tiền trong ví, các tài xế thường đưa cho nhân viên bán xăng một túi gạo, chai dầu ăn hay bất cứ thứ gì họ có trong xe. Giá xăng dầu đã xuống thấp đến độ các nhân viên bán xăng ở đây thậm chí còn chẳng biết giá niêm yết. Nhiều tài xế không có tiền còn được vẫy tay cho qua sau khi đổ xăng mà không phải trả bất cứ đồng nào.
Việc đổi hàng hóa lấy xăng dầu có lẽ khiến nhiều lái xe ở nước khác ghen tị, nhưng đó lại là một trong những triệu chứng của cuộc khủng hoảng kinh tế ở Venezuela. Hơn 4 triệu người Venezuela gần đây đã rời bỏ đất nước, với mong muốn thoát khỏi tình trạng lương thấp, các bệnh viện xuống cấp, các dịch vụ cơ bản không được đáp ứng và thiếu an ninh.
Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) cho rằng, lạm phát ở Venezuela có thể chạm mức 200.000% trong năm nay. Năm 2018, trong một nỗ lực vô vọng ứng phó với lạm phát, Venezuela đã xóa bỏ 5 số 0 trên đồng bolivar. Vật giá leo thang chóng mặt sau đó đã “nuốt chửng” các mệnh giá tiền mới.
Đồng tiền mệnh giá thấp nhất ở Venezuela hiện nay là 50 bolivar cũng chỉ có giá trị bằng 1/4 cent Mỹ (100 cent = 1 USD). Xe bus thành phố hay thậm chí nhiều ngân hàng còn không muốn nhận tiền mệnh giá này, bởi họ sẽ phải dùng một cọc tiền dày cộp để trả cho những mặt hàng nhỏ nhất. Mệnh giá tiền lớn nhất ở Venezuela hiện nay là 50.000 bolivar, tương đương 2,5 USD.
Giá xăng là một vấn đề nghiêm trọng có tính sống còn ở Venezuela. Khoảng 300 người đã thiệt mạng trong các cuộc bạo loạn năm 1989, sau khi tổng thống Venezuela khi đó ra lệnh tăng nhẹ giá xăng.
Trong bối cảnh nền kinh tế đổ vỡ, Tổng thống Maduro vẫn chưa tăng đáng kể giá xăng dầu, chiến lược có lẽ được rút ra từ những cuộc biểu tình bạo lực gần đây đã buộc Tổng thống Ecuador Lenin Moreno phải từ bỏ các kế hoạch “thắt lưng buộc bụng” và ngừng trợ giá xăng. Ông Maduro nhận thức được rằng công ty xăng dầu quốc doanh, PDVSA, đã chịu lỗ hàng tỷ USD mỗi năm bởi chênh lệch lớn giữa giá xăng dầu và chi phí sản xuất. Ở thời điểm ổn định nhất, việc đổ đầy một bình xăng ở Venezuela chỉ mất một vài cent Mỹ. Lạm phát và sự mất giá của đồng nội tệ đã khiến giá xăng dầu còn tụt sâu hơn.
Nhân viên bán xăng Orlando Godoy sẵn sàng nhận thức ăn và đồ uống từ các tài xế mua xăng, dù đó chỉ là một túi bột mì hay một chai nước ép xoài. Ông chỉ nhận được mức lương thấp nhất, một vài USD mỗi tháng, do đó những đồ ăn kia sẽ giúp ông nuôi gia đình mình. “Nhiều người đến và nói rằng họ không có tiền để đổ xăng. Ý tưởng hàng đổi hàng này là cách để giúp mọi người, bởi Venezuela đang trải qua tình hình rất khó khăn”, Godoy nói về việc mọi người đổi thực phẩm lấy xăng dầu.
QUỐC HƯNG