Hội nghị thượng đỉnh Sibiu định hình chiến lược EU hậu Brexit

Ngày 9-5, các nhà lãnh đạo Liên minh châu Âu (EU) đã nhóm họp tại Sibiu, Romania, để khởi động một cuộc chạy đua giành các ghế lãnh đạo cao nhất ở Brussels và phác họa một tương lai EU không có nước Anh.

Chủ tịch EC Donald Tusk.

Trong bối cảnh chỉ còn 2 tuần nữa là đến cuộc bầu cử Nghị viện châu Âu (EP) và nguy cơ làn sóng dân túy mới gây khó khăn cho tiến trình ra quyết định của EU, 27 nhà lãnh đạo quốc gia thành viên và các lãnh đạo EU tham dự hội nghị sẽ thảo luận chiến lược 5 năm tái xây dựng Liên minh cũng như thảo luận ai sẽ là người lãnh đạo khối.

Hội nghị lần này không có sự tham gia của Thủ tướng Anh Theresa May. Các quan chức cấp cao của Brussels thừa nhận dù có thể tồn tại một số bất đồng lớn, nhưng ít nhất việc nước Anh rời khỏi EU, còn gọi là Brexit, sẽ không chi phối cuộc thảo luận lần này.

Phát biểu với báo giới, một quan chức cấp cao của châu Âu tham gia chương trình nghị sự của Sibiu khẳng định đây là một Hội nghị thượng đỉnh không có vấn đề Brexit. Được tổ chức vào ngày 9-5 để đánh dấu kỷ niệm ngày thành lập Liên minh Than và Thép - tiền thân của EU - vào năm 1950, hội nghị được trông đợi sẽ ra được “Tuyên bố Sibiu”.

Tuyên bố này sẽ là một văn kiện ngắn bao gồm 10 cam kết tổng thể về cải cách trong các lĩnh vực khác nhau, được một số nhà ngoại giao Brussels gọi là “10 điều răn” cho Hội đồng châu Âu (EC) nhiệm kỳ tiếp theo.

Tuy nhiên, mỗi nhà lãnh đạo tham dự hội nghị đều có những ưu tiên riêng của mình. Tổng thống Pháp Emmanuel Macron đang thúc đẩy một chương trình nghị sự đầy tham vọng về môi trường, trong khi Thủ tướng Hungary Viktor Orban bất hòa với các lãnh đạo khác về vấn đề nhập cư. Vì vậy, Hội nghị thượng đỉnh lần này được cho là sẽ không thể đưa ra các quyết định lớn đặc biệt, song các nhà lãnh đạo sẽ xác định một chương trình nghị sự chiến lược mới cho EU cho đến năm 2024.

Chủ tịch EC Donald Tusk, chủ trì Hội nghị thượng đỉnh, cũng chuẩn bị “một chương trình chiến lược” cho các nhà lãnh đạo thảo luận chi tiết hơn, tiến tới phê chuẩn kế hoạch tại Hội nghị thượng đỉnh chính thức vào tháng 6 tới. Ông thừa nhận sẽ khó tìm được tiếng nói chung tại hội nghị lần này, khi chỉ còn 2 tuần nữa là đến bầu cử EP và các lãnh đạo quốc gia thành viên cũng là đại diện cho các nhóm đảng bảo thủ, xã hội, tự do và dân túy đang tranh ghế tại EP vào cuối tháng này.

Vấn đề quan trọng khác thu hút các cuộc vận động hành lang tại Brussels là việc đổi mới nhiệm kỳ 5 năm cho các vị trí chủ chốt của EU.

Ngay sau cuộc bầu cử EP, dự kiến diễn ra từ ngày 23 đến 26-5, các nhà lãnh đạo sẽ bắt đầu tiến hành thương lượng về việc ai sẽ trở thành người lãnh đạo Ủy ban châu Âu và EC và cũng sẽ xem xét nhiệm kỳ của chủ tịch Ngân hàng Trung ương châu Âu và Đại diện cấp cao của EU phụ trách chính sách an ninh và đối ngoại.

REUTER