Dấu ấn của Kim Yo-jong tại thượng đỉnh Mỹ - Triều

“Luôn luôn bám sát” hay “ẩn hiện ở phía sau” là những cụm từ mà người dùng mạng xã hội Twitter sử dụng để nói về Kim Yo-jong, em gái Chủ tịch Triều Tiên Kim Jong-un, một trong những trợ lý thân cận tháp tùng ông tới Việt Nam dự Hội nghị thượng đỉnh với Tổng thống Mỹ Donald Trump.

Bà Kim Yo-jong.

Mặc bộ đồ đen gọn gàng, với mái tóc dài, Yo-jong, ngoài 30 tuổi, dù không xuất hiện trên sân khấu chính vẫn để lại nhiều dấu ấn tại hội nghị ở Hà Nội. Khi hai nhà lãnh đạo đi dạo trong khu vườn tại khách sạn Sofitel Metropole hôm 28-2, camera của các phóng viên đã bắt gặp Yo-jong lấp ló phía sau hàng cây, chậm rãi đi theo Chủ tịch Kim Jong-un và Tổng thống Donald Trump.

Trước đó, video Yo-jong cầm một vật giống như chiếc gạt tàn đứng bên cạnh anh trai trong lúc Chủ tịch Triều Tiên đang hút thuốc khi đoàn tàu chở họ dừng chân tại Trung Quốc cũng thu hút sự chú ý.

Khi ông Kim Jong-un bước xuống từ đoàn tàu bọc thép tại ga Đồng Đăng, tỉnh Lạng Sơn, Yo-jong được nhìn thấy vội vã chạy lên phía trước quan chức cấp cao Ủy ban Quốc vụ Triều Tiên Kim Chang-son để kiểm tra xung quanh.

Những hình ảnh trên đã làm bật vai trò quan trọng của Kim Yo-jong trong chính quyền. Cô được cho là thành viên cấp cao Đảng Lao động Triều Tiên nhưng trước công chúng, Yo-jong trông giống như một phụ tá đắc lực cho anh trai. Hình ảnh Yo-jong cầm gạt tàn cho anh trai trên tàu khiến không ít người cho rằng cô bị phụ thuộc vào anh mình, song giới chuyên gia vẫn tin Yo-jong thực sự có quyền lực ở Triều Tiên.

Theo Michael Madden, chuyên gia về Triều Tiên tại Trung tâm Stimson, trụ sở ở Washington, Yo-jong thực tế có tham gia vào các công việc ngoại giao của đất nước và có thể tiếp cận với lượng thông tin giống như anh trai mình. “Cô ấy thực sự là một tiếng nói quan trọng..., đặc biệt trong các vấn đề địa chiến lược. Sự hiện diện của Kim Yo-jong nói lên điều đó. Thật thú vị khi bạn nhìn Yo-jong tại một số sự kiện. Cô ấy đi từ chỗ một người thực hiện vai trò như một quan chức cấp cao của Triều Tiên đến chỗ một phụ tá thực hiện những nhiệm vụ có phần nam tính và đậm chất kỹ thuật cho anh trai mình”, Madden cho hay.

Chẳng hạn Yo-jong từng xuất hiện trang trọng bên cạnh anh trai trong cuộc gặp Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình nhưng tại hội nghị thượng đỉnh đầu tiên với Tổng thống Trump ở Singapore, cô lại chỉ xuất hiện với vai trò người đưa bút để anh trai ký tuyên bố chung.

Kim Yo-jong sinh năm 1988, từng đi du học cùng với anh ở Thụy Sĩ khi còn nhỏ. Cô giữ chức Phó Chủ nhiệm Ban Tuyên giáo Đảng Lao động Triều Tiên từ năm 2014, có nhiệm vụ củng cố và xây dựng hình ảnh cho anh trai. Tháng 10-2017, trong cuộc họp của Ủy ban Trung ương đảng Lao động Triều Tiên, Kim Yo-jong được bổ nhiệm làm Ủy viên dự khuyết Bộ Chính trị.

Nhiệm vụ của Kim Yo-jong là phụ trách vấn đề tuyên truyền, từ các tuyên bố của Chính phủ cho đến thông tin trên báo chí và phim ảnh. Tuy nhiên, Madden cho rằng vai trò thực tế của cô vượt ra khỏi nhiệm vụ chính thức. Ông mô tả Kim Yo-jong có vai trò tương tự Chánh Văn phòng Nhà Trắng, tham gia vào mọi thứ, từ các vấn đề cơ bản cho đến những quyết định quan trọng: thử tên lửa hạt nhân, tình báo, chính sách đối ngoại, lịch trình, hậu cần và an ninh cho Kim Jong-un.

Khi tham dự Thế vận hội mùa Đông Pyeongchang 2018, cô trở thành thành viên đầu tiên của gia tộc họ Kim đặt chân đến Hàn Quốc kể từ sau cuộc chiến tranh Triều Tiên, khiến giới quan sát suy đoán rằng Yo-jong chính là thành viên quyền lực thứ hai trong chính quyền.

“Trong thời gian diễn ra Olympics, mọi người có cảm nhận tích cực hơn về cô ấy, cô ấy ăn mặc và hành động rất chuẩn mực”, Jang Ji-hyang, chuyên gia khoa học chính trị tại Viện Nghiên cứu Chính sách Asan của Hàn Quốc, nhận xét.

Cách tiếp cận thân thiện và luôn mỉm cười của cô ở Hàn Quốc đã khiến Kim Yo-jong giành được nhiều thiện cảm. “Cô Kim là vũ khí tấn công quyến rũ rất sắc bén của Triều Tiên”, Mintaro Oba, cựu quan chức ngoại giao Mỹ, bình luận.

VŨ HOÀNG