Tổng thống Pháp đề xuất xây dựng một "giao ước mới cho đất nước"

Tổng thống Emmanuel Macron tối 13-1 đã gửi cho toàn thể nhân dân Pháp một bức thư dài để khởi động một đối thoại toàn quốc, dự kiến sẽ bắt đầu từ 15-1.

Tổng thống Pháp Emmanuel Macron phát biểu tại Paris (Pháp) ngày 31-12-2018. (Ảnh: AFP)

Theo phóng viên TTXVN tại Pháp, sau đợt biểu tình cuối tuần lần thứ 9 vừa qua của phong trào “Áo vàng” tuy ít bạo lực hơn nhưng lại huy động nhiều người tham gia hơn dự kiến, Tổng thống Macron đang “đặt cược” vào cuộc đối thoại và tham vấn ý kiến người dân để giải quyết cuộc khủng hoảng và “biến những cơn giận dữ thành các giải pháp”.

Trong bức thư, Tổng thống Macron khẳng định cuộc đối thoại toàn quốc sẽ kéo dài đến ngày 15-3 và sẽ “không phải là một cuộc bầu cử hay một cuộc trưng cầu ý dân”. Theo ông, các đề xuất của người dân “sẽ giúp xây dựng một giao ước mới cho đất nước, cấu trúc lại hoạt động của chính phủ và quốc hội, cũng như định hình lại vai trò của nước Pháp tại châu Âu và trên trường quốc tế”. Tổng thống hứa sẽ thông báo kết quả trực tiếp tới người dân ngay trong tháng sau khi kết thúc cuộc thảo luận.

Tổng thống Macron nhấn mạnh sẽ “không có vùng cấm cho các câu hỏi”. Theo ông, chính quyền và người dân sẽ khó có thể đạt được đồng thuận về tất cả mọi vấn đề. Nhưng điều quan trọng là hai bên cùng trao đổi, tranh luận. Ông hy vọng các cuộc tranh luận có thể giúp giải quyết khoảng 35 vấn đề như thuế, nền dân chủ, bảo vệ môi trường và di cư.

Dự kiến cuộc đối thoại sẽ tập trung vào 4 chủ đề chính: thuế và chi tiêu công, tổ chức nhà nước và cơ quan công quyền, chuyển đổi sinh thái, nền dân chủ và quyền công dân. Tổng thống đặt ra 33 câu hỏi cho người dân Pháp, trong đó bao gồm cả vấn đề về nhập cư và chủ nghĩa thế tục.

Một số chủ đề có thể được diễn giải ra như là tổ chức trưng cầu ý dân. Đặc biệt trong phần về nền dân chủ và quyền công dân, Tổng thống Macron nêu vấn đề bỏ phiếu trắng, giới hạn số lượng nghị sỹ, vai trò của Thượng viện và Hội đồng Kinh tế, xã hội và môi trường (CESE). Tổng thống cũng đặt ra câu hỏi về “cuộc trưng cầu sáng kiến công dân”, một trong những yêu sách hàng đầu của phong trào “Áo vàng”.

Tổng thống Macron nhấn mạnh rằng cuộc đối thoại này là “một sáng kiến chưa từng có” và khẳng định quyết tâm rút ra nhiều bài học kinh nghiệm. Tuy nhiên, ông cũng tỏ ra kiên quyết với các cải cách đã được thực hiện, bằng cách loại bỏ mọi ý định muốn xem xét lại, trong đó có thuế đánh vào tài sản người giàu (ISF).

Ông giải thích rằng luôn trung thành với những định hướng chính sách mà nhờ đó ông đã được bầu làm Tổng thống. Ưu tiên cho cuộc chiến chống thất nghiệp thông qua tạo nhiều việc làm hơn trong các công ty là chính sách hỗ trợ kinh doanh của Tổng thống Macron. Trong khi đó, giảm bất bình đẳng thông qua cải tổ trường học là dự án của ông cho giáo dục quốc gia.

Trong chính sách bảo vệ môi trường, ông dự định thay đổi mô hình phát triển Pháp để hạn chế sự nóng lên của Trái Đất. Trong thư, Tổng thống Macron nhấn mạnh: “Chúng ta phải xây dựng một dự án sản xuất, xã hội, giáo dục, môi trường và châu Âu mới, một cách công bằng và hiệu quả hơn. Về những định hướng chủ đạo này, quyết tâm của tôi không hề thay đổi”.

Trước khi thiết lập khuôn khổ chung cho các cuộc thảo luận trong tương lai, Tổng thống Pháp đã đặt một điều kiện tiên quyết, đó là chấm dứt bạo lực trong các cuộc biểu tình của phong trào “Áo vàng”.

Ông chia sẻ sự nôn nóng, nỗi tức giận và không hài lòng của người dân đối với các loại thuế “quá cao”, các cơ quan công quyền “quá xa cách” hoặc tiền lương “quá thấp”. Tuy nhiên, Tổng thống Macron cảnh báo sẽ không chấp nhận “bất kỳ hình thức bạo lực nào”.

Bức thư của Tổng thống nêu rõ: “Tôi không chấp nhận và không có quyền chấp nhận áp lực và sự xúc phạm, ví dụ như đối với các nghị sỹ. Tôi không chấp nhận và không có quyền chấp nhận việc kết tội chung, ví dụ đối với các phương tiện truyền thông, phóng viên, thiết chế xã hội và công chức. Nếu mọi người tấn công lẫn nhau, xã hội sẽ sụp đổ”.

Dự kiến ngày 14-1, Thủ tướng Edouard Philippe sẽ công bố cách thức tiến hành cuộc đối thoại toàn quốc này.

LINH HƯƠNG