Kỳ 1: Biết sai nhưng vẫn làm

Thời gian qua, tình trạng xây dựng trái phép trên địa bàn TP. Vũng Tàu diễn biến phức tạp. Lực lượng chức năng đã thường xuyên tuần tra, phát hiện, ngăn chặn nhưng nhiều chủ công trình vẫn cố tình lợi dụng việc cả hệ thống chính trị tập trung phòng, chống dịch COVID-19 để xây dựng trái phép.

Lực lượng chức năng cưỡng chế công trình xây dựng lấn chiếm đất nông nghiệp do Nhà nước quản lý tại hẻm 89 đường 3/2, phường 11, TP.Vũng Tàu.

Biết sai vẫn làm liều

Theo ghi nhận của phóng viên Báo Bà Rịa-Vũng Tàu, hầu hết các công trình xây dựng trái phép trên địa bàn phường 10, 11, 12… đều là nhà cấp 4 hoặc xây tạm bợ. Lực lượng quản lý đô thị phường và thành phố đã thường xuyên kiểm tra, lập biên bản, nhắc nhở, yêu cầu chủ công trình tự tháo dỡ và không được tái phạm nhưng nhiều người vẫn cố tình vi phạm. Thủ đoạn chung của các trường hợp xây nhà trái phép là dựng tôn cũ quanh đất, sau đó lợi dụng ngày nghỉ, lễ hay đêm tối để xây tường bên trong.

Ngày 6/12, UBND phường 11 phối hợp lực lượng chức năng TP. Vũng Tàu tiến hành cưỡng chế tháo dỡ một số căn nhà xây dựng trái phép trên địa bàn, trong đó có căn nhà của ông Nguyễn Trọng Chi, ở hẻm 89 đường 3/2. Đây là căn nhà cấp 4, diện tích khoảng 70m2. Quan sát căn nhà, chúng tôi nhận thấy, do xây lén lút, vội vã nên bức tường đã tô trát vẫn còn nhiều vết lồi lõm, có chỗ lộ cả lớp gạch. Xà gồ, mái tôn được mua lại từ các tiệm bán đồ cũ nên nhiều chỗ đã hoen gỉ. Để có điện sử dụng, ông Chi phải câu nhờ từ một hộ ở đầu đường. Dây điện được treo trên các cột sắt nhỏ, rất nguy hiểm nếu rò rỉ điện. Toàn bộ khu vực này là các công trình xây dựng trái phép nên đường hẻm do người dân tự mở, dây điện tự câu móc chằng chịt, không bảo đảm an toàn.

Ông Chi cho biết, ở quê không có việc làm nên ông từ Hà Tĩnh vào TP. Vũng Tàu làm thuê để mưu sinh. Năm 2020, ông mua thửa đất nông nghiệp do Nhà nước quản lý tại đây bằng giấy viết tay và xây dựng nhà cấp 4 để ở. “Tôi biết việc xây dựng trái phép trên đất do Nhà nước quản lý là không đúng, nên đã tự giác nộp tiền phạt vi phạm hành chính 30 triệu đồng. Việc chính quyền địa phương cưỡng chế tháo dỡ nhà là đúng, chúng tôi phải chấp hành”, ông Chi nói.

Bà Nguyễn Thị Thanh Vân, Chủ tịch UBND phường 11 cho biết, tất cả công trình xây dựng trái phép trên địa bàn phường khi bị phát hiện đều được lập biên bản, yêu cầu ngưng thi công và gửi văn bản đề xuất UBND thành phố ra quyết định xử lý vi phạm hành chính, yêu cầu khắc phục trả lại hiện trạng ban đầu, nhưng người vi phạm không thực hiện.

Theo UBND TP. Vũng Tàu, thời gian qua lực lượng chức năng thành phố và phường, xã thường xuyên kiểm tra, tuyên truyền, nhắc nhở các trường hợp vi phạm liên quan đến đất đai, xây dựng nhưng tình trạng xây dựng trái phép vẫn diễn biến phức tạp. Một số chủ công trình vi phạm cố tình trốn tránh, không hợp tác gây khó khăn cho công tác lập hồ sơ xử lý. Thậm chí, một số trường hợp vi phạm đã xử lý nhưng chủ công trình vẫn tái phạm.

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng nêu trên như: lực lượng kiểm tra, kiểm soát mỏng; việc xác minh đối tượng vi phạm gặp nhiều khó khăn do đối tượng không cư trú tại địa bàn; hoạt động xây dựng trái phép vào ngày nghỉ, đêm tối; người vi phạm, chủ thầu thi công xây dựng ngoài việc bất chấp quy định của pháp luật thì còn manh động, liều lĩnh chống trả nếu bị xử lý…

Không chỉ dừng lại ở 46 công trình

Trước thực trạng trên, từ ngày 1 đến ngày 15/12, lực lượng chức năng TP. Vũng Tàu phối hợp lực lượng các phường và đơn vị liên quan tiến hành cưỡng chế 46 công trình xây dựng không phép, trái phép trên địa bàn phường 11 và phường 12. Các công trình này đều xây dựng trên đất nông nghiệp. Đặc biệt, nhiều chủ công trình có hành vi lấn chiếm đất phi nông nghiệp do nhà nước quản lý.

Trước đó, UBND TP. Vũng Tàu và các phường đã tổ chức vận động, yêu cầu người dân tự tháo dỡ công trình vi phạm nhưng người dân không hợp tác, buộc chính quyền địa phương ban hành các văn bản, quyết định cưỡng chế theo đúng thủ tục, pháp lý trước khi có quyết định cưỡng chế.

Ông Trần Ngọc Hà, Trưởng Ban Tuyên giáo Thành ủy Vũng Tàu cho biết, 46 công trình vi phạm trật tự xây dựng tại phường 11 và phường 12 là các công trình mới hình thành trong năm 2021, khi địa phương đang tập trung mọi nguồn lực để chống dịch COVID-19. Đối với các công trình xây dựng không phép, trái phép khác, TP. Vũng Tàu sẽ có lộ trình thích hợp, phù hợp để tiến hành cưỡng chế, tháo dỡ một phần hoặc toàn bộ nhằm lập lại kỷ cương đô thị.

Lãnh đạo TP. Vũng Tàu nhận định, những công trình này được xây dựng trái phép trong thời điểm địa phương đang tập trung mọi nguồn lực để chống dịch. Ngoài ra, sự buông lỏng quản lý, tiếp tay của một số cán bộ đô thị phường, nhận tiền bảo kê để làm lơ cho người dân xây dựng. Lãnh đạo TP. Vũng Tàu đã nhiều lần xử lý, cơ quan công an cũng đã khởi tố, bắt giữ một số trường hợp vi phạm.

Tình trạng xây dựng trái phép đã để lại những hậu quả xấu, quy hoạch kiến trúc đô thị bị phá vỡ, gây thiệt hại đến tài sản của xã hội, do phải dỡ bỏ những công trình vi phạm; công tác bồi thường giải phóng mặt bằng để triển khai dự án đầu tư gặp nhiều khó khăn.

(Còn nữa)

Bài, ảnh: PHƯỚC AN