RẮC RỐI XUNG QUANH MỘT VỤ TRANH CHẤP ĐẤT: CẤP NÀY XỬ, CẤP KIA BÁC

Cuộc tranh chấp 8m2 đất của gia đình hai nhà này vẫn chưa đến hồi kết thúc. Ảnh: Đình Thìn

Đó là vụ tranh chấp khoảng đất trống chỉ 8m2 giữa hai hộ gia đình 355 và 357 đường Trần Phú, phường 5, TP. Vũng Tàu. Tại phiên sơ thẩm do TAND TP. Vũng Tàu xét xử thì bên bị đơn thắng kiện (tức là nhà 357). Đến phiên phúc thẩm thì TAND tỉnh BR-VT xử bên nguyên đơn thắng kiện (tức nhà 355). Sau đó, Viện Kiểm sát Nhân dân tốâi cao lại có quyết định kháng nghị bản án phúc thẩm của TAND tỉnh BR-VT...

NỘI DUNG CỦA VỤ VIỆC!

Nguyên do là căn nhà số 355 (số cũ trước đây là 24L, Trần Phú, phường 5, TP. Vũng Tàu) của bà Lê Thị Liên sở hữu. Sau đó được bán cho bà Lê Thị Cúc với đầy đủ giấy tờ nhà và đất, có diện tích đất 212m2. Ngay sát bên nhà 335 của bà Liên là nhà số 357 của ông Đào Xuân Khang. Ở giữa hai căn nhà này có một khoảng đất trống có bề ngang rộng 0,5m, dài 20 m. Và khoảng đất trống này theo bà Liên là gia đình bà chừa ra một phần để sử dụng vào việc đặt ống thoát nước, xây tủ âm tường và đặt ô văng mở các cửa sổ thông gió.

Còn nhà 357 đã qua nhiều chủ và đến năm 1989 thì thuộc quyền sở hữu của ông Đào Xuân Khang. Năm 1998, ông Khang được cấp giấy CNQSD là 79m2.

Nguyên nhân của vụ tranh chấp bắt nguồn vào năm 1990 khi ông Khang phá nhà cũ xây nhà mới. Ông Khang đã xây sang phần đất của khoảng trống giữa hai nhà như đã nói ở trên. Bà Cúc kiện việc làm này của ông Khang ra phường 5. UBND phường 5 đã giải quyết vụ việc, buộc ông Khang phải trả lại diện tích đã lấn chiếm cho bà Cúc và ông Khang đã thực hiện đúng như UBND phường 5 giải quyết. Thế nhưng khi xây tường lên cao, ông Khang lại mở cửa ô văng của mình lấn sang phần khoảng không của bà Cúc 0,5m. Một lần nữa, UBND phường 5 lại phải "thụ lý" vụ việc, buộc ông Khang phải trả lại khoảng không đã lấn chiếm của bà Cúc. Sau đó, ông Khang đã hứa với bà Cúc khi nào bà Cúc xây nhà, ông sẽ đập bỏ phần ô văng đã lấn chiếm khoảng không. Đến năm 2001, bà Cúc chuẩn bị xây nhà và yêu cầu ông Khang thực hiện lời "hứa" là đập bỏ phần ô văng. Nhưng ông Khang chưa thực hiện thì đã bán căn nhà cho bà Lưu Thị Lũy.

Lúc này, bà Cúc mới đâm đơn khởi kiện ông Khang ra tòa và cho rằng diện tích tranh chấp 8,m2 đất giữa hai nhà 355 và 357 là thuộc quyền sở hữu của nhà 355, yêu cầu nhà 357 tháo dỡ những vật kiến trúc lấn sang nhà 355, kể cả phần không gian đã lấn!

TÒA MỖI CẤP XỬ ... MỘT KIỂU!

Ngày 4-8-2003, TAND TP. Vũng Tàu xét xử sơ thẩm vụ kiện trên. Tòa đã bác yêu cầu đòi quyền sử dụng 8m2 đất  giữa hai nhà 355 và 357 đối với bà Lê Thị Cúc. Đồng thời công nhận quyền sở hữu 8m2 đất trên là của ông Đào Xuân Khang. TAND TP. Vũng Tàu cho rằng diện tích đất thực tế của nhà 355 đang sử dụng đã đủ, không dư, không thiếu. Còn theo giấy chứng nhận QSD đất thì nhà 357 còn thiếu đúng 8m2. Do đó, phần đất tranh chấp 8m2 giữa hai nhà là của nhà 357.

Bà Cúc không đồng tình với bản án sơ thẩm và kháng cáo toàn bộ bản án sơ thẩm. Ngày 6-10-2003, TAND tỉnh BR-VT xử phúc thẩm. Tòa phúc thẩm nhận xét: Nhà 355 đã được xây dựng kiên cố từ trước, khi xây đã có các cửa sổ mở cánh ra ngoài phần đất trống bên hông nhà và trực tiếp sử dụng phần đất này từ trước. Còn nhà 357 tuy được ông Khang xây năm 1991 nhưng chưa có giấy phép xây dựng và đến nay cũng không được cấp giấy CNQSH nhà hợp pháp. Điều quan trọng là theo hồ sơ cấp giấy CNQSD đất những năm 1998-1999 (tức thời điểm ông Khang được cấp giấy CNQSD đất) thực hiện đồng loạt, chỉ xác định tứ cận chứ không đo vẽ, cắm mốc thực địa. Do vậy, việc xác định ranh giới để cấp giấy CNQSD đất là thiếu cơ sở pháp lý mà phải căn cứ vào nguồn gốc nhà đất, quá trình sử dụng nhà đất, vật kiến trúc. Việc tòa sơ thẩm chỉ dựa vào giấy CNQSD đất để làm căn cứ đánh giá xem xét là không đủ cơ sở. Do đó, Tòa phúc thẩm chấp nhận đơn kháng cáo của bà Lê Thị Cúc, đồng thời công nhận 8m2 đất nói trên là thuộc về bà Cúc. Buộc nhà 357 tháo dỡ toàn bộ vật kiến trúc lấn chiếm không gian. Bên cạnh đó, tòa phúc thẩm cũng kiến nghị UBND TP. Vũng Tàu điều chỉnh giấy CNQSD đất của ông Đào Xuân Khang.

Vụ việc vẫn chưa kết thúc khi ngày 18-5-2004, Viện Kiểm sát Nhân dân tối cao có quyết định kháng nghị bản án phúc thẩm xét xử vụ kiện trên của TAND tỉnh BR-VT. Theo đó, VKSND tối cao đề nghị Tòa dân sự-TAND tối cao huỷ cả bản án sơ thẩm của TAND TP. Vũng Tàu và phúc thẩm của TAND tỉnh BR-VT.

Một vụ việc tranh chấp nhỏ nhưng xem ra khá phức tạp. Rất mong tại phiên tái xét xử sơ thẩm sắp tới, diện tích 8m2 đất giữa 2 nhà 355 và 357 sẽ được làm rõ thuộc sở hữu của ai để tránh hiện tượng vụ việc nhỏ nhưng lại kiện cáo kéo dài, để rồi cấp này xử, cấp kia bác…

L.Đ