Gỡ khó cho tàu cá không đủ điều kiện khai thác

Nhằm giải quyết dứt điểm các tàu cá nằm bờ, không đủ điều kiện khai thác, các cơ quan chức năng và địa phương đã tư vấn, hỗ trợ hoàn thiện giấy tờ, gỡ khó cho ngư dân.

Bà Phạm Thị Na, Phó Giám đốc Sở NN-PTNT đang lắng nghe, xem xét giấy tờ, hỗ trợ cho bà Lê Thị Ảnh (TT.Long Hải, huyện Long Điền) đi công chứng giấy tờ để sang tên đổi chủ tàu cá.

Nhiều tàu cá không đủ điều kiện xuất bến

Bà Trương Thị Thanh Tuyền (ở KP.Hải Trung, TT.Phước Hải, huyện Đất Đỏ), có tàu đánh cá dài 14m, mua từ hơn 10 năm trước ở Bình Định theo hình thức sang tay nên không thể làm lại thủ tục khi tàu cá hết hạn. Bà đã mấy lần quay lại Bình Định để tìm người bán hoàn thiện giấy tờ nhưng không tìm được.

Tương tự, bà Lê Thị Ảnh (ở KP.Hải Phong, TT.Long Hải, huyện Long Điền) có tàu cá mua từ 8 năm trước cũng bằng hình thức sang tay. Do đánh bắt gần bờ, đi về trong ngày nên bà cũng chủ quan không làm giấy tờ sang tên, đổi chủ. Nay nhận thấy mình vi phạm quy định chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo, không theo quy định (IUU), ảnh hưởng đến việc gỡ cảnh báo “thẻ vàng” của Ủy ban châu Âu, bà đến các cơ quan chức năng để làm lại giấy tờ.

“Tôi đã đi đi, lại lại mấy năm nay nhưng không làm được giấy tờ cho tàu cá. Nguyên nhân người bán đã mất không làm thủ tục công chứng sang tên, đổi chủ được”, bà Ảnh cho biết.

Trong khi đó, nhiều ghe tàu khác trên địa bàn tỉnh lại không tái cấp lại được giấy phép khai thác vì thay máy cũ. Ở xã Phước Tỉnh (huyện Long Điền) từng có trường hợp 21 tàu cá trên 15m đánh bắt xa bờ không tái cấp được giấy phép vì thay máy. Ông Nguyễn Tấn, đại diện cho 21 chủ tàu cá này cuối năm 2023 đã làm đơn cầu cứu đến Chi cục Thủy sản tỉnh.

“Do máy cũ không còn đảm bảo khi đi biển nên chúng tôi thay máy khác. Nhưng do tàu lớn, máy mới rất đắt, hơn 1 tỷ đồng/máy, không đủ tiền mua nên chúng tôi mua máy cũ còn mới 80%, giá hơn 400 triệu đồng/máy, có hóa đơn đầy đủ. Tuy nhiên, luật quy định phải là máy mới 100% nên chúng tôi không đăng kiểm được”, ông Nguyễn Tấn giải thích.

Một số tàu khác do làm ăn thua lỗ nên nằm bờ, tàu chờ thanh lý trả nợ ngân hàng, tàu mục nát, hư hỏng, đã bán ra ngoài tỉnh nhưng không làm giấy tờ sang tên, đổi chủ, hoặc tàu chìm nhưng không làm thủ tục xóa đăng ký…

Ông Nguyễn Hữu Thi, Phó Chi cục trưởng Chi cục Thủy sản tỉnh đang xem xét hồ sơ, hướng dẫn thủ tục cho chủ tàu cá ở huyện Long Điền hoàn thiện giấy tờ đi khai thác.

Rà soát kỹ để hỗ trợ cho ngư dân 

Theo thống kê sơ lược ban đầu của Chi cục Thủy sản tỉnh, số lượng tàu cá không đủ điều kiện để tái cấp lại đăng kiểm và giấy phép khai thác này vào thời điểm cuối năm 2023 là khoảng 1.000 tàu.

Để gỡ khó cho ngư dân, Chi cục Thủy sản, Sở NN-PTNT đã tổ chức nhiều đợt xuống gặp gỡ, tư vấn, hướng dẫn cho ngư dân làm lại giấy tờ, thủ tục, xóa đăng ký cho tàu cá mục nát, hư hỏng, xả bán ve chai hoặc tàu đã bán ra ngoài tỉnh.

Sở NN-PTNT phối hợp với các địa phương đã tiến hành rà soát, thống kê lại số lượng, điều tra nguyên nhân và chụp hình vị trí tàu đậu bờ. Do không đủ điều kiện khai thác, các tàu cá này không được xuất bến đi biển và các địa phương có trách nhiệm quản lý, dành ra một khu riêng biệt để tàu cá neo đậu.

Trong những nỗ lực giải quyết của cơ quan chức năng và địa phương, đến cuối tháng 10/2024 số lượng tàu cá không đủ điều kiện khai thác đang nằm bờ trên địa bàn tỉnh còn khoảng 500 tàu.

Để giải quyết dứt điểm tồn tại này, trong tháng 10/2024, Sở NN-PTNT đã tổ chức đợt kiểm tra ở các địa phương tình hình tàu đậu bờ do chưa đủ điều kiện về giấy tờ đi khai thác. Tổ kiểm tra đã kiểm tra thực tế vị trí tàu đậu bờ, công tác quản lý của địa phương, thu thập, tổng hợp những tồn tại, hạn chế, vướng mắc, đề xuất giải pháp.

Tàu cá không đủ điều kiện khai thác của huyện Long Điền neo đậu ở cảng Tân Phước (xã Phước Tỉnh).

Bà Phạm Thị Na, Phó Giám đốc Sở NN-PTNT cho biết, sở đã có những chỉ đạo, yêu cầu Chi cục Thủy sản phối hợp với địa phương quyết liệt hỗ trợ bà con ngư dân hoàn thiện các thủ tục giấy tờ để được xuất bến hoặc xóa đăng ký. “Sau đợt kiểm tra, rà soát vừa qua ở các địa phương, chúng tôi sẽ thống kê, phân loại từng nhóm cụ thể, trước mắt sẽ giải quyết dứt điểm cho tàu cá dưới 15m khai thác từ vùng lộng trở vào để bảo đảm sinh kế cho bà con ngư dân”, bà Na cho biết.

Theo bà Na, với nhóm tàu trên 15m thô sơ, không đảm bảo an toàn khi đánh bắt vùng khơi, Sở NN-PTNT đã có Tờ trình ngày 14/10/2024 gửi UBND tỉnh kiến nghị sửa đổi, thay thế Quyết định số 25/2019/QĐ-UBND ngày 12/9/2019 của UBND tỉnh ban hành quy định tiêu chí đặc thù cho phép các tàu cá này được cải hoán xuống dưới 15m.

Với những trường hợp thay máy cũ, Sở NN-PTNT tổng hợp, thống kê số lượng để có kiến nghị lên Bộ NN-PTNT gỡ khó, cho phép các tàu cá này được đăng kiểm khi bảo đảm đủ điều kiện về an toàn và hoàn thiện giấy tờ được phép xuất bến khai thác hải sản.

Bài, ảnh: NGỌC MINH