Khẩn trương xây dựng cơ chế liên kết vùng

Ngày 18/3, tại Bình Phước đã diễn ra hội nghị tổng kết Chương trình hợp tác phát triển kinh tế-xã hội giữa TP.Hồ Chí Minh với các tỉnh vùng Đông Nam Bộ.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu Lê Ngọc Khánh phát biểu tại hội nghị.

Kết nối để thúc đẩy phát triển

Đánh giá về tầm quan trọng trong chiến lược phát triển kinh tế xã hội (KT-XH) vùng Đông Nam Bộ và kết quả của chương trình hợp tác, đồng thời thúc đẩy, phát huy tiềm năng, lợi thế của các bên, ông Phan Văn Mãi, Chủ tịch UBND TP.Hồ Chí Minh cho biết, các địa phương vùng kinh tế trọng điểm phía Nam (TP.Hồ Chí Minh, Đồng Nai, Bình Dương, Bà Rịa-Vũng Tàu, Bình Phước, Tây Ninh, Long An và Tiền Giang) đã có sự phối hợp tốt, giúp nền kinh tế tăng trưởng mạnh mẽ trên nhiều lĩnh vực. Đặc biệt, khi Nghị quyết số 24-NQ/TW của Bộ Chính trị về phát triển KT-XH và bảo đảm quốc phòng-an ninh vùng Đông Nam bộ đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 ra đời càng đòi hỏi sự kết nối, liên kết giữa các tỉnh trong vùng được thiết chặt mạnh mẽ hơn.

Theo ông Phan Văn Mãi, để thực hiện có hiệu quả Nghị quyết 24-NQ/TW, TP.Hồ Chí Minh và các địa phương trong vùng Đông Nam bộ xác định 7 nội dung cần đẩy mạnh như hợp tác quy hoạch, kết nối cung cầu, giao thông hạ tầng công nghiệp, hạ tầng dịch vụ; thích ứng với biến đổi khí hậu... Với vai trò là hạt nhân trong liên kết phát triển kinh tế vùng, tại hội nghị này, TP.Hồ Chí Minh đã có thỏa thuận hợp tác phát triển toàn diện về KT-XH với tất cả các tỉnh trong vùng Đông Nam Bộ nhằm phát huy các lợi thế về vị trí địa lý, cơ sở hạ tầng và các mối quan hệ đối ngoại. Qua đó, nâng cao hơn nữa tầm giá trị vùng đảm nhiệm chức năng đầu mối giao lưu với khu vực và thế giới, đi đầu trong hội nhập quốc tế của cả nước.

Ủng hộ mạnh mẽ các hoạt động liên kết và hợp tác giữa các tỉnh trong vùng, ông Lê Ngọc Khánh, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu cho rằng, liên kết và hợp tác giữa các địa phương sẽ giúp chia sẻ nguồn tài nguyên và cùng sử dụng chung cơ sở hạ tầng như: hệ thống cảng biển, sân bay, đường cao tốc, các cơ sở cung cấp điện, đào tạo nguồn nhân lực, y tế. Không những vậy, việc hợp tác tốt sẽ tạo điều kiện chia sẻ cơ hội, hỗ trợ thúc đẩy lẫn nhau cùng phát triển, về lâu dài toàn bộ các địa phương sẽ được hưởng lợi từ những thành quả phát triển chung của vùng.

“Nghị quyết 24-NQ/TW và Nghị quyết 154/NQ-CP về phát triển Vùng Đông Nam Bộ đã định hướng rõ về phát triển chung của vùng cũng như của từng địa phương, đặt trong mối quan hệ tổng thể hợp tác, liên kết vùng. Đây là cơ sở quan trọng để các địa phương trong vùng cùng phối hợp tổ chức thực hiện”, ông Lê Ngọc Khánh nhấn mạnh.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh cho biết thêm, hiện Bà Rịa-Vũng Tàu cũng đã xây dựng Chương trình hành động để thực hiện, trong đó sẽ tổ chức nghiên cứu xây dựng 5 đề án phát triển trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt gồm: phát triển Bà Rịa-Vũng Tàu trở thành trung tâm kinh tế biển quốc gia; phát triển các tổ hợp quy mô lớn về công nghiệp-dịch vụ-đô thị tại TX.Phú Mỹ, chú trọng các loại hình KCN công nghệ cao, KCN sinh thái; đề án nghiên cứu khu thương mại tự do gắn với cảng biển tại khu vực Cái Mép hạ; đề án tiếp tục phát triển, hiện đại hóa cảng cửa ngõ quốc tế Cái Mép-Thị Vải thành cảng quốc tế trung chuyển lớn nhất cả nước, có tầm cỡ khu vực châu Á và quốc tế và đề án phát triển TP.Vũng Tàu thành trung tâm du lịch chất lượng cao đẳng cấp quốc tế.

Lãnh đạo TP.Bà Rịa khảo sát tiến độ thực hiện công tác kiểm đếm, đo đạc dự án đường cao tốc Biên Hòa-Vũng Tàu tại địa phận xã Hòa Long.

Gỡ điểm nghẽn cho vùng

Tại hội nghị, lãnh đạo các địa phương cho rằng, mặc dù việc liên kết, kết nối vùng đã phát huy được thế mạnh, thúc đẩy cùng phát triển giữa các địa phương, song vẫn còn một số điểm nghẽn trong phối hợp liên kết phát triển giữa các địa phương Đông Nam Bộ. Điển hình như việc chưa có cơ chế phối hợp để tạo lập được không gian kinh tế chung cho tăng trưởng của toàn vùng cũng như chưa cùng giải quyết tình trạng người nhập cư cao nhất cả nước. Bên cạnh đó, hạ tầng giao thông liên vùng chưa đáp ứng yêu cầu thực tế. Đặc biệt các địa phương chưa thống nhất định hướng quy hoạch địa bàn giáp ranh để kết nối vùng.

Để giải quyết những vấn đề trên, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu Lê Ngọc Khánh đề xuất, quy hoạch, kế hoạch phát triển của mỗi địa phương cần bảo đảm phù hợp với quy hoạch tổng thể quốc gia, quy hoạch vùng Đông Nam Bộ. Đồng thời, tổ chức phân bố không gian phát triển từng địa phương trên cơ sở phát triển chung của toàn vùng, phù hợp với tiềm năng, lợi thế cạnh tranh của từng địa phương. Ngoài ra, các địa phương cần quan tâm trao đổi, tham vấn lẫn nhau khi triển khai các dự án đầu tư có quy mô lớn, có tác động chung đến phát triển vùng, có ảnh hưởng đến địa phương lân cận, để hỗ trợ lẫn nhau, nâng cao hiệu quả đầu tư. Đặc biệt là hạn chế tác động tiêu cực (nếu có) gây ảnh hưởng đến địa phương khác trong vùng, nhất là các dự án hạ tầng giao thông, hạ tầng môi trường. 

Thông tin tại hội nghị, Thứ trưởng Bộ KH-ĐT Trần Duy Đông cho biết, Bộ đang chuẩn bị các nội dung để trình Chính phủ một số vấn đề về phát triển KT-XH vùng Đông Nam Bộ. Nội dung sẽ tập trung vào các nhóm vấn đề như liên kết phát triển hạ tầng giao thông kết nối vùng; phát triển nông nghiệp, công nghiệp công nghệ cao; phát triển vận tải logistics; khoa học công nghệ và chuyển đổi số; tài nguyên nước và đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao của vùng.

“Vấn đề quy hoạch sẽ có ảnh hưởng mạnh mẽ đến phát triển vùng Đông Nam Bộ. Quy hoạch sẽ đánh giá và làm rõ được những tiềm năng, lợi thế của từng địa phương, từ đó sẽ có định hướng phát triển KT-XH phù hợp cho vùng Đông Nam Bộ,” ông Trần Duy Đông nhận định.

Phát biểu tại hội nghị, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy TP.Hồ Chí Minh Nguyễn Văn Nên cho rằng, vùng Đông Nam Bộ cần thực hiện tốt công tác quy hoạch, thủ tục đầu tư, sử dụng đất đai hiệu quả; huy động và phân bổ nguồn lực của vùng để giải quyết các vấn đề chung; đẩy mạnh phân cấp, phân quyền để cán bộ dám nghĩ, dám làm và giảm được rủi ro. 

Đường cao tốc Biên Hòa-Vũng Tàu hoàn thành sẽ rút ngắn thời gian vận chuyển hàng hóa từ các vùng kinh tế trọng điểm phía Nam với cụm cảng biển Cái Mép-Thị Vải. Trong ảnh: Siêu cảng Gemalink tại cụm cảng Cái Mép-Thị Vải.

“Xây dựng cơ chế liên kết vùng phải trở thành tư duy chủ đạo, xuyên suốt trong quá trình xây dựng phát triển chung của các tỉnh trong vùng. Đặc biệt, phải đẩy mạnh kết nối hạ tầng, để hạ tầng đi trước, DN theo sau. Trong đó, ưu tiên phát triển giao thông đường bộ, đường thủy, đường sắt và phải xem đây là những việc làm cấp bách trong thực hiện các nghị quyết của Đảng và Chính phủ về phát triển vùng Đông Nam Bộ”, ông Bí thư Thành ủy TP.Hồ Chí Minh Nguyễn Văn Nên khẳng định.

Bài, ảnh: HỒNG PHÚC