HTX nông nghiệp gỡ khó để vươn xa

Sáng 21/12, Chi cục Phát triển nông thôn (Sở NN-PTNT) tổ chức hội nghị tổng kết đánh giá kết quả hoạt động năm 2022 của các HTX trong lĩnh vực nông nghiệp trên địa bàn tỉnh; đồng thời triển khai các giải pháp thúc đẩy phát triển trong thời gian tới. 

Ông Vũ Ngọc Đăng (bìa phải), Phó Chi cục trưởng, Chi cục Phát triển nông thôn tham quan gian hàng của các HTX trưng bày tại hội nghị.

Nhiều HTX hoạt động hiệu quả

Báo cáo tại hội nghị, ông Vũ Ngọc Đăng, Phó chi cục trưởng, Chi cục phát triển nông thôn thông tin, năm 2022, trên địa bàn tỉnh có 18 HTX nông nghiệp thành lập mới, nâng tổng số HTX nông nghiệp trên toàn tỉnh lên 113 HTX, với hơn 3.400 thành viên và gần 2.400 lao động. Tổng vốn điều lệ của của các HTX gần 250 tỷ đồng. Doanh thu bình quân khoảng 3 tỷ đồng/HTX, lợi nhuận bình quân đạt khoảng 250 triệu đồng/HTX.

Trong năm qua, các HTX nông nghiệp đã phát huy vai trò trong việc hỗ trợ thúc đẩy liên kết, giúp đỡ lẫn nhau giữa các thành viên cũng như tạo việc làm cho người lao động góp phần ổn định cuộc sống cho người lao động và thành viên của HTX.

Sau khi chuyển đổi mô hình hoạt động theo Luật HTX 2012, các HTX nông nghiệp trên địa bàn tỉnh đã tổ chức thực hiện tốt các khâu dịch vụ về tưới tiêu, bảo vệ thực vật, thú y, khuyến nông, cung ứng vật tư nông nghiệp… Nhiều HTX đã thực hiện chuỗi liên kết từ khâu sản xuất đến bao tiêu sản phẩm, cung cấp cây con giống, vật tư phân bón, hỗ trợ thành viên về khoa học kỹ thuật, tiếp cận các nguồn vốn ưu đãi nhằm nâng cao hiệu quả sản xuất. 

Điển hình như HTX Nông nghiệp Công nghệ cao Bà Rịa-Vũng Tàu (huyện Châu Đức) đang liên kết với người dân tại địa phương và các địa phương khác trồng và thu hoạch sả để cung cấp cho HTX, đồng thời ứng dụng các loại máy móc, thiết bị công nghệ cao, hiện đại trong chế biến, chiết xuất tinh dầu. Bên cạnh đó, HTX đang phối hợp với các đơn vị liên quan xây dựng mô hình liên kết cây ăn quả theo Nghị quyết số 21/2020/NQ-HĐND trình cấp thẩm quyền phê duyệt triển khai thực hiện. 

HTX Bưởi da xanh Sông Xoài được thành lập năm 2013 với 120 thành viên, tổng diện tích canh tác là 135ha, HTX đã hướng dẫn các thành viên kỹ thuật, quy trình canh tác theo hướng VietGap cũng như bao tiêu sản phẩm cho các thành viên. Ngoài ra, HTX đang ứng dụng khoa học công nghệ trong quá trình sản xuất và được Cục Sở hữu trí tuệ (Bộ KH-CN) cấp văn bằng bảo hộ Nhãn hiệu Chứng nhận nên giá trị và chất lượng sản phẩm được nâng cao. Từ đó tăng tính cạnh tranh sản phẩm trên thị trường, giúp nông dân tăng thu nhập và ổn định đời sống. 

HTX đã được Cục Kinh tế hợp tác và Phát triển nông thôn lựa chọn làm HTX điển hình trong 66 HTX trên cả nước để xây dựng kế hoạch hỗ trợ mô hình HTX nông nghiệp điển hình giai đoạn 2022-2025.

Vẫn còn nhiều khó khăn, vướng mắc

Trong những năm qua, mặc dù các HTX trên địa bàn tỉnh đã phát triển về cả số lượng lẫn chiều sâu, song, đa phần vẫn còn gặp nhiều khó khăn, vướng mắc như: vốn, kỹ thuật, nhân sự… đặc biệt là đầu ra cho sản phẩm nông nghiệp.

Theo ông Nguyễn Hữu Bê, Giám đốc HTX Sầu riêng 9B (xã Láng Lớn, huyện Châu Đức), hiện HTX đang canh tác 37ha sầu riêng, sản lượng hàng năm từ 100 tấn trở lên. Dự kiến 1-2 năm tới, sản lượng của HTX sẽ tăng 30-50%.Tuy nhiên, việc diện tích và số lượng thành viên phát triển khiến HTX gặp khó khăn về khâu kỹ thuật. Bởi trước đây, đa số các thành viên canh tác trên các loại cây trồng như hồ tiêu, điều, nay chuyển sang trồng sầu riêng hữu cơ, nên chưa có kinh nghiệm, kỹ thuật với loại cây trồng này. Điều này dẫn đến việc chưa xử lý được các loại dịch bệnh, xử lý đất, thời vụ cho sầu riêng.

Bên cạnh đó, HTX cũng đang thiếu đội ngũ chuyên môn để tư vấn hỗ trợ cho các thành viên. Đặc biệt, dù sản lượng hàng năm khá lớn, song đầu ra vẫn còn thiếu sự ổn định, thị trường tiêu thụ còn hạn hẹp nên sản phẩm đạt chất lượng hữu cơ, HTX vẫn gặp nhiều khó khăn trong khâu tiêu thụ và quảng bá thương hiệu.

Cũng chia sẻ về khó khăn về việc phát triển, bà Nguyễn Thị Mai Phương, Giám đốc HTX SX-TM-DV an toàn, tiện lợi huyện Xuyên Mộc cho biết, đơn vị vẫn đang gặp khó khăn về quỹ đất để mở rộng sản xuất; xây dựng khu trưng bày sản phẩm để quảng bá, giới thiệu tới người tiêu dùng.

Theo đánh giá của lãnh đạo Phòng Nông nghiệp huyện Xuyên Mộc và Đất Đỏ, khó khăn, hạn chế trong hoạt động phát triển HTX nông nghiệp hiện nay là các chính sách hỗ trợ phát triển kinh tế hợp tác còn chồng chéo, thiếu đồng bộ. Mặt khác, năng lực hoạt động của các HTX nông nghiệp trên địa bàn còn hạn chế, cơ sở vật chất, kết cấu hạ tầng chưa đáp ứng được nhu cầu thực tế. Một số HTX nông nghiệp vẫn còn trông chờ vào sự hỗ trợ của Nhà nước, chưa mạnh dạn mở rộng hình thức kinh doanh theo hướng đa dịch vụ; cán bộ còn yếu về năng lực chuyên môn...

Ghi nhận những khó khăn đó, ông Nguyễn Tiến Bảy, Chi cục trưởng, Chi cục Phát triển Nông thôn cho biết, nhằm tháo gỡ khó khăn cho các HTX, ngành nông nghiệp đang phối hợp với địa phương tổ chức các lớp đào tạo, tập huấn nâng cao năng lực cho cán bộ quản lý nhà nước, cán bộ quản lý HTX.

Thời gian tới, ngành sẽ đẩy mạnh thực hiện các chính sách hỗ trợ thúc đẩy, phát triển HTX trong đó có Nghị quyết 21/2020/NQ-HĐND về khuyến khích phát triển HTX, liên kết trong sản xuất và tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp trên địa bàn tỉnh; các chính sách về nguồn nhân lực, khoa học kỹ thuật mà tỉnh, trung ương đã ban hành.

Đồng thời, tiếp tục hỗ trợ, tạo điều kiện cho các HTX hoạt động xúc tiến thương mại, quảng bá sản phẩm, mở rộng liên kết, hợp tác với doanh nghiệp, HTX trong và ngoài tỉnh. Tạo điều kiện cho các HTX thực hiện chuyển đổi số trong sản xuất, kinh doanh; xây dựng và nhân rộng mô hình HTX kiểu mới. Triển khai đầy đủ và kịp thời các chính sách, đề án, dự án hỗ trợ khuyến khích phát triển kinh tế hợp tác, HTX. Bên cạnh đó, huy động, lồng ghép các nguồn vốn, tạo điều kiện cho các HTX tham gia các chương trình kinh tế, xã hội của địa phương...

Bài, ảnh: HỒNG PHÚC