Nợ đọng BHXH đang phức tạp hơn

Theo thống kê của BHXH tỉnh, trong 9 tháng năm 2020, tổng số tiền các đơn vị, DN nợ đọng BHXH, BHYT và BHTN lên đến gần 245 tỷ đồng. Tình trạng này không chỉ vi phạm pháp luật về BHXH, BHYT, BHTN mà còn xâm phạm quyền lợi hợp pháp, chính đáng của người lao động (NLĐ); gây tác động xấu đến an sinh xã hội.

Công ty TNHH Bao Do Global Vina nợ BHXH với số tiền 1,1 tỷ đồng. Trong ảnh: Công nhân Công ty TNHH Bao Do Global Vina trong giờ làm việc.

Một trong những nguyên nhân khiến tình trạng nợ BHXH, BHYT và BHTN trở nên phức tạp lên trong thời gian qua là do ảnh hưởng của dịch COVID-19, khiến nhiều DN lâm vào khó khăn. Đơn cử, Công ty TNHH Bao Do Global Vina (Cụm CN Tóc Tiên, xã Tóc Tiên, TX. Phú Mỹ) chuyên may gia công ba lô túi xách xuất khẩu. Công ty có 127 lao động tham gia BHXH. Đến 30/9/2020, số tiền nợ BHXH của công ty là hơn 1,1 tỷ đồng. Ông Lee Jae Do, Giám đốc Công ty cho hay, nguyên nhân phát sinh nợ BHXH là do năm 2020 bị ảnh hưởng bởi dịch COVID-19 nên công ty có ít đơn hàng, hoạt động cầm chừng. Từ tháng 3/2020 đến nay, công ty chỉ đủ khả năng chi trả lương và chi phí điện nước, còn các chi phí khác, bao gồm BHXH cho NLĐ, công ty chưa có khả năng thanh toán.

Tuy nhiên, trong số các đơn vị, DN nợ đọng BHXH, BHYT và BHTN, có nhiều DN không hoàn toàn là do ảnh hưởng của dịch COVID - 19. Một số DN đã nợ BHXH, BHYT và BHTN từ nhiều năm qua. Điều này không chỉ ảnh hưởng trực tiếp đến quyền và lợi ích của NLĐ mà còn gây tác động đến sự an toàn, cân đối nguồn quỹ BHXH. Anh Nguyễn Xuân Tiến làm việc tại Công ty CP Xây lắp đường ống bể chứa dầu khí (TP. Vũng Tàu) từ năm 2007 đến nay. Gần đây, công ty gặp khó khăn, không có việc làm nên anh đã tìm kiếm việc làm ở nơi khác. Tuy nhiên, anh Tiến không thể rút sổ BHXH để nộp cho công ty mới vì công ty cũ nơi anh làm việc đang nợ BHXH từ tháng 7/2018 đến nay. Cụ thể, công ty này đang nợ 3,8 tỷ đồng tiền BHXH của gần 120 NLĐ, trong đó có hơn 40 người đang nghỉ không lương và hơn 40 người đã nghỉ việc nhưng chưa được chốt sổ.

Nhân viên BHXH tỉnh hướng dẫn người dân làm hồ sơ hưởng BHXH.

Ông Đặng Hồng Tuấn, Phó Giám đốc BHXH tỉnh cho biết, trước những khó khăn của DN do tác động của dịch COVID-19, ngành BHXH đã hỗ trợ bằng việc tạm dừng đóng BHXH vào quỹ hưu trí, tử tuất. Tính đến tháng 9/2020, toàn tỉnh đã giải quyết tạm dừng đóng BHXH vào quỹ hưu trí và tử tuất cho hơn 60 đơn vị, DN với hơn 7.550 lao động, tổng số tiền 33,54 tỷ đồng. Song song đó, BHXH tỉnh cũng quyết liệt triển khai nhiều giải pháp thu hồi nợ đọng BHXH nhằm cân đối nguồn quỹ BHXH cũng như bảo vệ quyền lợi NLĐ. Theo đó, BHXH tỉnh sẽ tăng cường đôn đốc, gửi thông báo đến các đơn vị về tình hình nợ. BHXH tỉnh cũng báo cáo với các cơ quan liên quan (thanh tra, Sở LĐTBXH, LĐLĐ tỉnh) để phối hợp thanh tra, chấn chỉnh. Song song đó, BHXH tỉnh đã lên kế hoạch thanh tra chuyên ngành tại các đơn vị và thanh tra đột xuất. Đối với đơn vị đã bị thanh tra xử phạt nhưng không thực hiện hoặc chỉ thực hiện một phần biện pháp khắc phục hậu quả, BHXH sẽ chuyển hồ sơ sang cơ quan công an, xem xét khởi tố theo Điều 216 Bộ luật Hình sự. Với các đơn vị giải thể, phá sản, chủ DN bỏ trốn sẽ thực hiện theo hướng dẫn của Bộ LĐTBXH, BHXH Việt Nam là BHXH tỉnh trực tiếp chốt sổ BHXH cho NLĐ tại thời điểm DN đóng đủ. 

Bài, ảnh: AN NHIÊN