 |
| Thành phố Vũng Tàu là đô thị loại II, nhưng trong các khu dân cư, nhiều diện tích đất vẫn được ghi nhận là đất nông nghiệp. Ảnh: Hữu Ngợt. |
TP.Vũng Tàu là đô thị loại II, nhiều diện tích đất nông nghiệp ở khắp các khu dân cư, thậm chí có đất nông nghiệp ngay trong khu đất có các căn hộ biệt thự sang trọng. Hiện trạng này hình thành bởi tốc độ đô thị hóa diễn ra khá nhanh, những khu đất sản xuất nông nghiệp, ao hồ dần dần được san lấp, chuyển nhượng để xây dựng nhà ở theo kiểu "tiền trảm hậu tấu", chấp nhận bị xử phạt hành chính để hợp thức hóa quyền sở hữu nhà. Mặt khác, do hoàn cảnh kinh tế, nhiều hộ dân có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, tuy đã xây cất nhà từ lâu, nhưng chưa chuyển đổi mục đích sử dụng từ đất nông nghiệp sang đất ở, vẫn thực hiện việc đóng thuế đất nông nghiệp hàng năm.
Việc thu thuế nhà đất ở TP. Vũng Tàu hiện nay được xác định như sau: Về nguyên tắc, tổ chức, hộ gia đình, cá nhân có sử dụng đất đều phải thực hiện nghĩa vụ nộp thuế sử dụng đất, trừ các trường hợp được miễn nộp thuế theo quy định pháp luật.
Đối với những hộ dân chưa có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ), thực hiện theo Thông tư số 83-TC/TCT. Tại mục II, khoản 1, điểm a thông tư này nêu rõ: ...Trường hợp chưa có giấy cấp đất thì tính theo diện tích thực tế sử dụng. Như vậy, các hộ dân không có giấy CNQSDĐ nông nghiệp, thì việc xây dựng nhà ở trên đất này phải nộp thuế đất ở theo diện tích thực tế sử dụng.
Đối với những hộ dân đã được cấp giấy CNQSDĐ, trong đó ghi rõ diện tích đất đang sử dụng là đất nông nghiệp, thì không thu thuế nhà đất. Trường hợp này, căn cứ Thông tư số 112/2003/TT-BTC ngày 19-11-2003 của Bộ Tài chính, hướng dẫn việc "Miễn, giảm thuế sử dụng đất nông nghiệp từ năm 2003 đến năm 2010 theo Nghị định số 129/2003/NĐ-CP ngày 3-11-2003 của Chính phủ" để tính thuế sử dụng đất nông nghiệp, nhưng giảm 50% thuế sử dụng đất nông nghiệp.
Với cách tính thuế nhà đất như trên, xét về góc độ pháp lý thì hoàn toàn có căn cứ, các đơn vị ngành thuế không thể làm trái. Tuy nhiên, qua khảo sát tại các khu vực dân cư ở TP.Vũng Tàu được biết, có nhiều hộ dân được cấp giấy CNQSDĐ ghi rõ toàn bộ diện tích là đất nông nghiệp, thực tế thì đã có xây dựng nhà ở đến 1 trệt 2 lầu, nhưng các hộ này vẫn đóng thuế đất nông nghiệp hàng năm và được miễn giảm 50% theo Nghị định 129/2003/NĐ-CP, không phải chịu thuế nhà đất. Trong khi đó, nhiều hộ gia đình cư ngụ tại chỗ đã lâu, có căn nhà cấp 4 hoặc nhà tạm trên khu vực trước đây là đất nông nghiệp, nhưng chưa xác lập quyền sử dụng vì những lý do nào đó, thì phải chịu thuế nhà đất, có hộ phải nộp thuế cho diện tích hạn mức về đất xây dựng nhà ở khu vực đô thị là 230m2. Mức chênh lệch nộp thuế nhà đất giữa hai trường hợp vừa nêu khá lớn, không bảo đảm tính công bằng, vì trên thực tế họ đều đang sử dụng đất vào mục đích là đất ở!
Quy định pháp luật mang tính dự báo cao, đồng thời luôn được chỉnh sửa cho phù hợp với thực tiễn từng thời kỳ, theo kịp với biến động đời sống xã hội. Thuế nhà đất là một chính sách tác động trên phạm vi rộng, các tổ chức, cá nhân sử dụng đất (có và chưa có giấy CNQSDĐ) đều phải thực hiện nghĩa vụ thuế với Nhà nước. Trong bối cảnh nền kinh tế nước ta chuyển động mạnh mẽ theo cơ chế thị trường, Luật Đất đai 2003 đã có hiệu lực thi hành, vấn đề xây dựng chính sách thuế nhà đất mới nhằm kịp thời điều chỉnh các quan hệ kê khai nộp thuế và thu thuế ( xác định rõ đối tượng chịu thuế, đối tượng nộp thuế, cách tính thuế...) là yêu cầu cấp bách hiện nay. Mong sao các nhà lập pháp quan tâm vấn đề này, sớm xây dựng Luật thuế nhà đất nhằm bảo đảm sự công bằng, chống thất thu ngân sách Nhà nước
Nhựt Thanh