Kỳ 1: Quyến rũ và phân cực

Đất nước Ấn Độ, cường quốc Nam Á, diện tích lớn  thứ 7 thế giới nhưng số dân lại đứng đầu - hơn 1,5 tỷ người. Ấn Độ có vị trí địa lý rất đặc biệt, lưng dựa vào dãy Himalaya sừng sững, phía Nam tiếp giáp với Ấn Độ Dương, biển A Rập phía Tây Nam và vịnh Bengal ở phía Đông Nam. Ấn Độ có 2 con sông lớn, sông Ấn và sông Hằng, bao huyền thoại làm nên nền văn minh Ấn phát triển rực rỡ từ 5.000 năm nay.

Dòng người vào thăm di tích đền cổ Taj Mahal.

Ngày 21/12/2023, 19 giờ VietJet Air cất cánh rời sân bay Tân Sơn Nhất, sau hơn 4 giờ, máy bay nhẹ nhàng hạ cánh xuống sân bay quốc tế Indira Gandhi. Về múi giờ, Ấn Độ sớm hơn Việt Nam 90 phút. Sân bay đẹp lộng lẫy và hiện đại, rộng khoảng 2.000ha, đầy đủ các bảng hướng dẫn bằng tiếng Anh. Người Ấn Độ thân thiện, hình thức đẹp, cao lớn, mắt đen, lông mi dài, da ngăm đen, đàn ông để râu quyến rũ hoành tráng. Thông thường, nam nữ người Ấn ăn vận bộ đồ truyền thống, tà áo saree duyên dáng, khi chào hỏi chắp tay trước ngực cung kính, lễ phép.

Thủ tục nhập cảnh nhanh, cảm nhận không chút phiền hà, có lối đi ưu tiên dành cho người cao tuổi. Sân bay Việt Nam, người cao tuổi hay thấp tuổi xếp chung một hàng dọc, thua Ấn Độ điểm này. Thủ tục làm visa vào Ấn Độ đơn giản, nhẹ nhàng, thực hiện qua mạng điện tử.

Thời đểm chúng tôi có mặt tại thủ đô New Delhi khá lạnh, nhiệt độ về đêm xuống thấp 10-12 độ C, độ ẩm thấp, ít gió, không mưa phùn gió bấc kiểu xứ ta nên khá dễ chịu. Đây cũng là thời điểm đẹp, thích hợp cho khách du lịch từ tháng 11 năm trước đến tháng 3 năm sau. Sau thời gian này, Ấn Độ vào mùa khô hạn, nắng nóng có lúc, có nơi hơn 50 độ C, khí trời hầm hập như nung lửa.

Thiếu niên Ấn Độ xinh đẹp tạo dáng để du khách chụp ảnh cho mình.

Tại Ấn Độ, check in vào khách sạn hành lý và người phải đi qua máy soi chiếu cứ như là đi qua cửa an ninh sân bay, có dấu hiệu khác lạ là… được lục soát, không nói nhiều. Đổi lại, nhân viên phục vụ - kể cả các chú bảo vệ, dùi cui lăm lăm trong tay, to cao hùng dũng - nhưng vẻ mặt tươi tắn, nụ cười thường trực, khách có nhu cầu gì là hỗ trợ, cả việc chụp ảnh kỷ niệm, sẵn sàng làm nền chụp ảnh cùng khách. Chúng tôi dành trọn một ngày hội họp, tham dự Diễn đàn Kỹ thuật và Kinh tế toàn cầu do Hội đồng Thương mại và Công nghiệp Ấn Độ tổ chức. Nhìn cung cách tổ chức sự kiện mang tính toàn cầu, mới thấy người Ấn năng động, giỏi giang, cách kiếm tiền cũng thật bài bản, lịch lãm, chuyên nghiệp.

Ngày sau sự kiện này, chúng tôi có dịp đi bộ, rong ruổi xe hơi trên các tuyến phố New Delhi. Truyền thông Ấn lan tỏa New Delhi là thành phố xanh, không sai. Ấn tượng chung là cây xanh khá nhiều, xe lướt nhanh trên các tuyến phố, hai bên là rừng cây với nhiều chim và muông thú. Bác tài đưa chúng tôi đi “dạo” phố cho biết thế nào là đô thị xanh, chặt hạ cây xanh tại New Delhi là tội ác dù với bất cứ lý do gì. Tại một góc phố ở New Delhi có cây xanh nhô ra đường, cản lối đi, người Ấn Độ đã không chặt bỏ mà chăm chút cho nó uốn lượn, đẹp mà sang - chúng tôi dừng lại chụp ảnh thật mê hoặc.

Tại Ấn Độ, người ta thấy sự tương phản giữa cực này và cực kia khá rõ, âu rằng đó cũng là một trong những đặc trưng văn hóa vùng tiểu lục địa này. Sân bay quốc tế Indira Gandhi theo kiến trúc Anh quốc, hiện đại là vậy nhưng bãi đỗ xe bên ngoài sân bay lại nhếnh nhác, lổn ngổn đất đá. Các tuyến phố nhiều thảm cây xanh, nhưng vỉa hè chật hẹp, xe máy các loại để ngổn ngang.

Xe máy, xe hơi, xe buýt các loại do Ấn Độ sản xuất, loại cũ rích màu sơn bạc phếch và loại xe đời mới cáu cạnh đan xen nhau. Xe mới kiểu dáng khá đẹp, nhưng giá rẻ, chất lượng khiêm tốn. Xe túc túc, xe lam, máy cày, xe ngựa, xe bò kéo cổ xưa, xe buýt chở khách nườm nượp. Kính xe trong suốt khẳng định tính công khai, minh bạch, kể cả xe của cảnh sát.

Người Ấn nghiêm cấm  dán lên  kính xe  màu đen, dù đó là xe gì. Còi xe thì bấm inh ỏi, người điều khiển phương tiện xe gắn máy để đầu trần - không thấy ai đội nón bảo hiểm. Người ta nói, đất nước này có khoảng hơn 300 triệu người đổ ra đường mỗi ngày, ăn ngủ  trên đường, dù nắng hay mưa, đêm hay ngày.

Ấn Độ là quốc gia công nghiệp hóa và hiện đại, nông nghiệp hữu cơ, nông nghiệp xanh phát triển. Rau xanh, các loại củ quả sạch, nếp sống xã hội tự giác không sử dụng hóa chất trong nuôi trồng, chế biến thực phẩm. Điểm này, Ấn Độ hơn hẳn Việt Nam, Trung Quốc và một số quốc gia khác. Quân đội có quân số thường trực đông top 3 thế giới, trang bị nhiều loại vũ khí tiên tiến, hiện đại. Ấn Độ cũng là một trong những cường quốc hạt nhân; chinh phục vũ trụ.

Tác giả (bên phải) và bạn đồng hành Tiến sĩ Trương Thành Công trước Cổng Ấn Độ - India Gate.

Nói là phân cực, bởi cực này là một cường quốc phát triển hiện đại, tráng lệ, nhưng cực kia lại có bao số phận nghèo kém. Đến Ấn Độ, du khách cảm nhận được những   bác tài chạy xe lạng lách rất cừ khôi, phóng như bay không cần quan tâm tới tốc độ,  luật lệ. Xe chạy đường trường chỉ với vận tốc 40-50km/h, không có gì mà quáng quàng, vội vã. Chúng tôi di chuyển từ thành phố này tới thành phố kia hơn 200km có khi mất 4-5 tiếng. Mà lạ thay, hơn một tuần ở Ấn Độ, kẹt xe như cơm bữa nhưng chúng tôi chưa hề nhìn thấy vụ tai nạn, va quẹt nào, thế mới  tài? Tôi hỏi bác tài xe buýt tên gọi thân mật là Gan, ông nói: “Chúng tôi quen rồi. Đi đường trường trên cao tốc, không ai dám chạy ẩu, sợ bị ghi hình phạt nguội - sạt nghiệp luôn”.

Đi tham quan đền Taj Mahal tại thành phố Agra cách New Delhi 235 km, chúng tôi di chuyển hết 5 tiếng. Buổi chiều hôm đó, tại điểm tham quan do có hẹn tôi tách đoàn tìm về khách sạn Clarks Shirag. Đường về khách sạn 5km, bác tài xe túc túc lạng lách đường tắt, người và xe đông nghìn nghịt, có khi tưởng chừng hai xe túc túc đâm nhau nhưng kỳ lạ, đâu vào đấy ngon ơ, chỉ chưa đầy 15 phút tôi đã về tới điểm hẹn. Lên xe tôi hỏi giá xe, chủ xe hét 500 Rupee, tôi trả giá 100 Rupee (1 Rupee bằng 293 VND), chủ xe OK và nở nụ cười rất tươi. Nói thách khi giao dịch mua sắm là chuyện thường ngày ở Ấn Độ.

New Delhi (nằm trong Delhi) là “bộ não” của Ấn Độ, Trung tâm hành chính quốc gia, xinh đẹp xây dựng từ năm 1915, bởi các  kiến trúc sư hàng đầu Anh quốc. Cổng Ấn Độ - India Gate là biểu tượng của Ấn Độ, từng là Đài tưởng niệm chiến tranh toàn Ấn. Cổng Ấn Độ nằm bên bờ sông Yamuna hiền hòa, danh thắng lịch sử hoành tráng, vẻ đẹp hiện đại mà cổ kính, địa chỉ không thể không tới khi du ngoạn quốc gia Nam Á này.

Xa xa là các con phố của một Delhi cổ xưa với nhiều danh thắng văn hóa đẹp. Nơi đó, bên cạnh những tòa nhà tráng lệ là khu nhà ổ chuột tồi tàn - không thể tồi tàn hơn, với nhưng con rạch nước đen ô nhiễm, mùi hôi thối bốc lên. Báo chí New Delhi tự hào công bố, Ấn Độ có khoảng 160 tỉ phú USD, chỉ xếp sau Mỹ và Trung Quốc. Họ chiếm lượng của cải khổng lồ, sống giàu sang, bên cạnh nhiều triệu người sống cuộc đời lầm than - sự phân cực giàu nghèo, sang hèn không ở đâu như ở Ấn Độ…

(Còn nữa)

PHẠM QUỐC TOÀN